Page 58 - khlongsamwa
P. 58
51
บทที่ 4
ประเพณี และวัฒนธรรมในคลองสามวาน่าเรียนรู้
สาระส าคัญ
กกกกกกก1. ประเพณี หมายถึง ระเบียบแบบแผนที่ก าหนดพฤติกรรมของคนในสังคมในสถานการณ์
ต่าง ๆ ที่คนในสังคมยึดถือปฏิบัติสืบกันมา หากฝ่าฝืนมักถูกต าหนิจากสังคม ประเพณีจะมีลักษณะ
แตกต่างกันตามแหล่งชุมชนและชาติพันธุ์ ส าหรับประเพณีไทยมักมีความเกี่ยวข้องกับความเชื่อในคติ
พระพุทธศาสนาและพราหมณ์มาแต่โบราณ และวัฒนธรรม หมายถึง แบบอย่างหรือวิถีการด าเนิน
ชีวิตของชุมชนแต่ละกลุ่มเป็นตัวก าหนดพฤติกรรม การอยู่ร่วมกันอย่างปกติสุขในสังคม วัฒนธรรมแต่
ละสังคมจะแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับข้อจ ากัดทางภูมิศาสตร์ และทรัพยากรต่าง ๆ เป็นการสั่งสมความคิด
ความเชื่อ วิธีการจากสังคมรุ่นก่อน ๆ มีการเรียนรู้ และสามารถถ่ายทอดไปยังรุ่นต่อ ๆ ไปได้
วัฒนธรรมใดที่มีรูปแบบ หรือแนวความคิดที่ไม่เหมาะสม อาจจะเลือนหายไป
กกกกกกก2. ประเพณีสงกรานต์ชาวมอญ เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานาน โดยใช้วันที่ 13 เมษายน
ของทุกปี เป็นวันเริ่มเทศกาล มีความส าคัญต่อชาวมอญคือ ถือว่าเป็นการท าบุญรักษาศีล เพื่อฉลอง
ศักราชใหม่ และมีกิจกรรมส าคัญ ได้แก่ การท าบุญฉลองสงกรานต์ซึ่งประกอบด้วย กิจกรรมส าคัญ ๆ
คือ การแห่ข้าวแช่ แห่น้ าปลาหวาน ปล่อยปลา แห่สงกรานต์ การท าบุญกลางบ้าน และร าเจ้าประจ าปี
ของแต่ละหมู่บ้าน
กกกกกกก3. ประวัติของประเพณีตักบาตรดอกไม้ชาวมอญ เกิดจากความเชื่อและศรัทธาต่อองค์
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ทรงเสด็จขึ้นไปโปรดพุทธมารดาบนสวรรค์เป็นเวลา 1 พรรษา
เมื่อเสด็จกลับลงมาบนมนุษย์โลก ชาวพุทธจึงได้รับเสด็จโดยการท าบุญตักบาตร โดยเหตุนี้ชาวมอญ
จึงมีคติความเชื่อว่า การตักบาตรดอกไม้เป็นการบูชาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การตักบาตร
ดอกไม้จัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ า เดือน 11 ตามชุมชนที่อยู่อาศัยของชาวมอญ ประเพณีนี้มีการถวาย
อาหารบิณฑบาตแก่พระสงฆ์ โดยท าร่วมกับพิธีออกพรรษาของพระสงฆ์
กกกกกกก4. ประวัติการเล่นสะบ้าทอย เป็นการละเล่นพื้นบ้านของชาวมอญ ซึ่งจัดขึ้นช่วงเทศกาล
สงกรานต์ คือในวันที่ 13-15 เมษายนของทุกปี เป็นการเปิดโอกาสให้หนุ่มสาวได้มีโอกาสรู้จักสนิท
สนมกัน โดยให้อยู่ในสายตาของผู้ใหญ่ เนื่องจากเป็นประเพณีที่ชาวไทยเชื้อสายมอญ ถือปฏิบัติมาตั้งแต่
สมัยโบราณ ซึ่งเป็นการละเล่นที่เชื่อมความสามัคคีระหว่างชาวมอญในแต่ละท้องถิ่น โดยการละเล่น
สะบ้าทอย เป็นการแข่งขันกีฬาและนันทนาการ ไปพร้อมกัน
