Page 18 - ท่องโลกประวัติศาสตร์สากล
P. 18
3.4 กรีกยุคมืด
3.2 ปัจจัยทางภูมิศาสตร์ที่ส่งผลต่ออารยธรรมกรีก
เนื่องจากการขาดหลักฐานการเขียนท าให้ความรู้ของเราเกี่ยวกับเรื่องนี้ถูกจ ากัด โดยสงครามเป็น
ภูมิประเทศของกรีก ประกอบด้วย ภูเขา พื้นดิน และทะเล โดยกรีกมีพื้นที่ราบน้อย พื้นที่ส่วนใหญ่
เหตุให้เศรษฐกิจกรีกพินาศ ซึ่งสร้างความยากจนและสับสน ทางการเมืองซึ่งยาวนาน กษัตริย์ไม
เป็นภูเขา และหมู่เกาะในทะเลอีเจียน ประชาชนอาศัยอยู่ตามหมู่บ้านในบริเวณที่ราบเล็กๆ ในหุบเขาที่
ซีเนียนถูกแทนที่ด้วยหัวหน้าเล็ก ๆ ผู้มีอ านาจและทรัพย์สินจ ากัด ศิลปินหยุดการวาดคนและสัตว์
ล้อมรอบด้วยภูเขาสูง ซึ่งเป็นอุปสรรคส าคัญในการติดต่อสื่อสาร ซึ่งสภาพภูมิศาสตร์เช่นนี้ท าให้แยก
บนหม้อไห กรีกเพาะปลูกในพื้นดินน้อยนิด มีคนมาตั้งถิ่นฐานน้อย และการค้าสากลน้อยกว่าที่
ชุมชนต่างๆออกจากกัน ส่งผลให้แต่ละเมืองแตกแยกเป็นนครรัฐต่าง ๆ มากมายซึ่งเป็นอิสระไม่ขึ้นแก่
เคยมีมาก่อน ซึ่งเรื่องราวต่าง ๆ ของกรีกยุคมืดปรากฏอยู่ในวรรณกรรมมุขปาฐะ เรื่องมหา
กัน นครรัฐที่ส าคัญได้แก่ นครรัฐเอเธนส์ และนครรัฐสปาร์ตา พื้นดินส่วนใหญ่ของกรีกขาดความอุดม
กาพย์อิเลียด และโอดิสซี ของมหากวีโฮเมอร์ ซึ่งมหากาพย์อิเลียดเป็นเรื่องเกี่ยวกับการท าสงคราม
สมบูรณ์และมีพื้นดินขนาดเล็ก ประกอบกับมีแม่น้ าสายสั้น ๆ น้ าไหลเชี่ยวและพัดพาเอาความอุดม
กับทรอย ส่วนมหากาพย์โอดิสซีเป็นเรื่องเกี่ยวกับชัยชนะจากการท าสงครามกับทรอย
สมบูรณ์ของดินไป และจากลักษณะภูมิประเทศที่มีลักษณะคล้ายแหลมยื่นไปในทะเล ท าให้กรีกมี
3.5 อารยธรรมของกรีก
ชายฝั่งทะเลที่ยาว ซึ่งความเว้าแหว่งของทะเลเป็นที่ก าบังคลื่นลมได้เป็นอย่างดี ใช้เป็นอ่าวส าหรับจอด
อารยธรรมกรีกประกอบด้วย อารยธรรมเฮเลนิก และอารยธรรมเฮเลนิสติค
เรือ ท าให้ชาวกรีกเป็นคนชอบค้าขายทางทะเล นอกจากนี้ดินแดนกรีกยังเป็นดินแดนที่มี
1. อารยธรรมเฮเลนิก หรือยุคคลาสสิกในสมัยนี้มีการสร้างอาณานิคมเกิดขึ้น มีการปฏิรูปทาง
ทรัพยากรธรรมชาติมากมาย เช่น เหล็ก ทอง เงิน หินอ่อน เป็นต้น
เศรษฐกิจและผู้น าชุมชนเริ่มตั้งสภาและกลุ่มต่าง ๆ เพื่อจัดกิจกรรมสาธารณะที่อกอรา ซึ่งเป็นที่
3.3 อารยธรรมเริ่มต้นของอารยธรรมกรีก
พบปะสังสรรค์กันของผู้คนในนครรัฐ ซึ่งยุคคลาสสิคนี้ได้เกิดนครรัฐขนาดใหญ่ 2 นครรัฐ ได้แก่
อารยธรรมไมนวน เป็นอารยธรรมที่เกิดขึ้นที่เกาะครีต โดยมีชาวครีตหรือชาวครีตันเป็นชนพื้นเมือง
นครรัฐสปาร์ตา และนครรัฐเอเธนส์
ของเกาะนี้ กษัตริย์ที่มีอ านาจมากที่สุด คือ พระเจ้ามินอส พระราชวังที่ส าคัญ คือ พระราชวังคนอสซุส
1.1. นครรัฐสปาร์ตา ชาวสปาร์ตาเป็นชาตินักรบ เนื่องจากต้องต่อสู้เพื่อให้ได้ครอบครองลาโคเนีย
อารยธรรมไมซินี เป็นอารยธรรมของพวกไมซีเนียน มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองไมซีเนบนคาบสมทรเพโล
และเมอซีเนีย และเพื่อป้องกันการกบฏของลาโคเนียและเมอซีเนีย ชาวสปาร์ตาจึงต้องสร้างกองทัพ
พอนนีซัส โดย บรรพบุรุษของชาวไมซีเนียน คือ พวกเอเคียน มีความสามารถในการรบและการค้า
ให้เข้มแข็ง จรท าให้ชาวสปาร์ตากลายเป็นชาตินักรบ มีการปกครองแบบคณาธิปไตย และเนื่องจาก
ซึ่งพวกนี้โจมตีเกาะครีต ท าลายพระราชคนอสซุส และได้สร้างเมืองไมซีเนขึ้น ซึ่งมีป้อมปราการที่
สภาพภูมิประเทศของชาวสปาร์ตาไม่มีท่าเรือที่ดี และตั้งอยู่อย่างโดดเดี่ยวขนาบด้วยภูเขาจึงท าให้
แข็งแรง ท าให้พวกเอเคียนมีชื่อใหม่ว่าไมซีเนียนตามชื่อเมือง ต่อมาพวกเอเคียนได้ไปท าสงครามกับ
ชาวสปาร์ตาขาดการติดต่อจากโลกภายนอก และยังเป็นผลให้สปาร์ตาเป็นรัฐที่มีความสามารถใน
เมืองทรอยในสงครามโทจัน เนื่องจากเมืองทรอยตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเอเชียไมเนอร์
การรบอีกด้วย
ซึ่งเป็นคู่แข่งทางการค้ากับเมืองไมซีเนจนส าเร็จ มรดกของอารยธรรมไมซีเน คือ การนับถือเทพเจ้า
14
หลายองค์รวมทั้งเทพเจ้าซุสเฮรา และโพไซดอน เป็นต้น