Page 10 - Chapter 7
P. 10
7
ใบความรู้ที่ 1
เรื่อง สารก าหนดปริมาณ
จุดประสงค์การเรียนรู้ นักเรียนระบุสารก าหนดปริมาณจากแผนภาพปฏิกิริยาได้
สารก าหนดปริมาณ
การค านวณโจทย์ ความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณสารในสมการเคมี ในกรณีที่สารตั้งต้นหลายตัว
ที่โจทย์ก าหนดให้นั้น ท าปฏิกิริยาไม่พอดีกัน มีสารตัวหนึ่งมากว่าสารอีกตัวหนึ่ง หรือสารตัวหนึ่งมีปริมาณ
มากเกินพอ ในกรณีนี้ปฏิกิริยาจะด าเนินไปเรื่อยๆ จนกระทั่งสารตั้งต้นที่มีปริมาณน้อยถูกใช้หมดไป
หลังจากนั้นปฏิกิริยาจะไม่เกิดขึ้นอีก กล่าวได้ว่าหลังจากปฏิกิริยาสมบูรณ์แล้วสารตั้งต้นบางตัวใช้หมดไป
และบางตัวยังเหลืออยู่ ในการค านวณเกี่ยวกับสมการในกรณีนี้ สารที่ใช้หมดไป จะมีความส าคัญมากกว่า
เพราะใช้ส าหรับการหาปริมาณของผลิตภัณฑ์ที่เกิดขึ้น เรียกสารตั้งต้นที่ใช้หมดนี้ว่า สารก าหนดปริมาณ
ตัวอย่าง 1
ก่อนเกิดปฏิกิริยา หลังเกิดปฏิกิริยา
ถูกใช้หมด เป็น สารก าหนดปริมาณ
เหลือ เป็น สารที่มากเกินพอ
