Page 46 - 90--BÜLTEN

Hafıza kartı dolduğunda daha fazla fotoğraf kaydedemeyen dijital fotoğraf makinelerinin tersine insan beyninin kay-
detme kapasitesi hiç azalmıyor gibidir. Fakat insan beyninin sınırsız kaydetme yeteneğini algılamak zordur.
Nörologlar uzun süre beynin kapasitesini ölçmeye çalıştı. Ancak hafızasıyla inanılmaz şeyler başaran insanların bilişsel
becerileri şaşırtıcı sonuçlar sunuyor.
Çoğumuz bir telefon numarasını bile ezberlemekte zorluk çekeriz, kaldı ki binlerce rakamlı bir sayıyı hatırlayalım. Fakat
24 yaşındaki üniversite öğrencisi Çinli Çao Lu, 2005’te pi sayısının 67.980 rakamını ezberleyerek dünya rekoru kırmıştı.
Bazı dâhiler ise isimlerden, tarihlere, en ince detaylı karmaşık görsel bilgilere kadar her şeyi akılda tutabiliyor. Nadiren
sağlıklı insanların bir kazadan sonra bu hale gelmesi de söz konusu olabiliyor. 10 yaşındaki Orlando Serrell, beyzbol so-
pasıyla kafasının sol tarafına aldığı darbenin ardından sayısız araba plakası ezberlemeye, onlarca yıl öncesine ait bir
tarihin hangi güne denk düştüğünü söylemeye başlamıştı.
Peki nasıl oluyor da bu insanlar ortalama bir beynin hafıza kapasitesini bu kadar aşabiliyor? Bu olgular insan beyninin
gerçek kapasitesine dair ne anlatıyor?

Beyni eğitmek
Hafıza kapasitemiz beynin fizyolojik yapısına
bağlıdır. Beyin yaklaşık 100 milyar sinir hücre-
sinden (nöron) oluşur. Bunlardan sadece bir
milyarı uzun dönemli hafızada rol oynar; bun-
lara piramidal hücreler denir.
Bir nöronun bir birim hafızaya denk düştüğü-
nü varsayarsak beynimizin tümüyle dolmuş
olması gerekirdi. Psikoloji profesörü Paul Reber,
nöron sayısı kadar hafızanın büyük bir kapasite
olmadığını ve hemen dolacağını ifade ediyor.
Bu nedenle araştırmacılar hafızanın nöronlar
arasındaki bağlantılarda oluştuğuna inanıyor.
Her nörondan çıkan ağ şeklindeki bağlantılar
binlerce başka sinir hücresine ulaşıyor.
Reber bu şekilde hafıza kapasitesinin büyük bir
artış gösterdiğine, “tonlarca alan” açtığına işa-
ret ediyor.
O halde olağanüstü hafıza kapasitesi olan in-
sanların beyinleri de mi olağanüstü? Hayır. Pi
sayısını ezberleyen Lu gibi insanlar normal ol-
duklarını, sadece seçili bilgileri hatırlama ko-
nusunda beyinlerini eğittiklerini ifade ediyor.

46 www.mmo.org.tr/konya