Page 119 - 27_LiryDram_2020

Wiek półcienia Sztuka w czasach planetarnej zmiany
Muzeum Sztuki Nowoczesnej Muzeum nad Wisłą
5 czerwca – 13 września 2020
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w War- szawie zaprasza na wystawę Wiek półcienia. Sztuka w czasach planetarnej
zmiany, na której zaprezentujemy prace ar- tystyczne z ostatnich pięciu dekad bazują- ce na obserwacji i wizualizacji przemian za- chodzących na kuli ziemskiej. Stanowi ona przestrzeń do dyskusji na temat „zarządza- nia nieodwracalnym” oraz nowych form so- lidarności, empatii i bycia razem w obliczu kryzysu klimatycznego.
Żyjemy w czasach planetarnej zmiany, która dotyczy nas wszystkich, bez wyjątku. Zmia- ny klimatyczne wpływają na każdą sferę ży- cia, także na myślenie o sztuce – o syste- mach jej produkcji, dystrybucji, jej społecz- nej funkcji oraz jej relacji do innych dyscy- plin, przede wszystkim nauki.
Tytuł wystawy zaczerpnęliśmy z książki Upadek cywilizacji zachodniej. Spojrzenie z przyszłości Naomi Oreskes i Erika M. Con- waya z 2014 roku, w której wiekiem półcie- nia nazywa się nasze czasy, widziane przez bohatera z przyszłości jako „okres antyinte- lektualizmu, który (...) uniemożliwił podję- cie działań opartych na wiedzy naukowej”. Jesteśmy świadkami tego procesu: usta- lenia nauki przestały być postrzegane jako
rozstrzygające, nie przekonują ludzi do dzia- łania. „Nauka staje się wierzeniem. Wierze- nia stają się nauką. Wszyscy mogą wierzyć i nie wierzyć we wszystko. Możemy wiedzieć wszystko i nie wiedzieć nic. Każdy czuje się ekspertem w każdym możliwym temacie” – pisał w „The Atlantic” amerykański pisarz i historyk Ibram X. Kendi, analizując scepty- cyzm wobec zmian klimatycznych czy wręcz wypieranie tego zagrożenia (tzw. denializm klimatyczny).
Obserwacje artystów są pokrewne tym na- ukowym, zazwyczaj nie konfrontują jed- nak odbiorcy z nadmiarem liczb, rosnący- mi gwałtownie słupkami infogra k, „porno- gra cznymi” obrazami biedy i dewastacji. Sztuka dysponuje szeregiem dziwnych na- rzędzi, których użyć możemy do wsłuchi- wania się w „znaki na niebie i ziemi”. Gdy zawodzą powszechne narzędzia dialogu i perswazji, artyści umożliwiają „skok w wy- obraźni”, pracując na emocjach, konfrontu- jąc się z niezrozumiałym i nieznanym. Jak twierdzi teoretyk kultury wizualnej Nicholas Mirzoeff: „musimy odwidzieć wpojone nam sposoby widzenia świata i zacząć wyobrażać sobie nową relację z tym, co zwykliśmy na- zywać naturą”.
kwiecień-czerwiec 2020 LiryDram 117