Page 113 - 46_LiryDram_2025

Realizm
liryczny,
powieść ukryta
w wierszu O utworze dom przy kanale Marleny Zynger
Adam Siemieńczyk
I. Wstęp – granica między poezją a prozą
Czy poezja musi być zwarta, abstrakcyj- na, oderwana od realności? Czy każda opo- wieść musi przyjąć formę prozy? W literatu- rze współczesnej coraz częściej zacierają się granice gatunkowe. Wiersz staje się narracją, a opowieść przyjmuje rytm wersów. W tym kontekście twórczość Marleny Zynger zasługu- je na szczególną uwagę, ponieważ jej poezja łączy precyzję obserwacji codzienności z głę- bią emocji i językiem symbolicznym. Wiersz dom przy kanale to utwór, który najpełniej realizuje tę strategię. To opowieść ubrana w strukturę liryczną – narracja prowadzona z osobistej perspektywy, zawierająca fabular- ne elementy, ale również pełna metaforycz- nych napięć i niedopowiedzeń.
W niniejszym eseju postaram się wykazać, że dom przy kanale to utwór, wpisujący się w nurt realizmu lirycznego: ukazuje zwykłość w niezwykły sposób, rejestruje rzeczywistość
za pomocą języka poezji, nie tracąc przy tym narracyjnej głębi. Wiersz Zynger nie tylko opo- wiada o przestrzeni i relacji, ale sam staje się przestrzenią przeżycia – osobistego, sensual- nego, niekiedy pełnego niepokoju.
II. Narracja pierwszoosobowa jako struktura opowieści
Wiersz Zynger jest opowiedziany z perspekty- wy pierwszoosobowej. Mamy tu do czynienia z bohaterką wiersza, która nie analizuje swo- ich uczuć wprost, lecz opowiada zdarzenia, obrazy i nastroje, które składają się na historię wspólnego życia z kimś bliskim. Już pierwszy wers ustawia ton narracji:
i tak zamieszkałam w domu hobbita
To zdanie nie tylko lokalizuje bohaterkę w przestrzeni, ale również buduje atmosfe- rę ciepła i intymności – poprzez nawiązanie
styczeń–marzec 2025 LiryDram 111