Page 56 - 46_LiryDram_2025
P. 56
Znów pojawia się motyw niewinności dzieci, które widzą więcej niż grzeszni dorośli: Sta- teczni śmiali się z wariata, / dzieci twierdziły, że widziały / skrzydła – układał je w futerale / tak troskliwie, jakby nawlekał / krople rosy na źdźbła. // Graj Dyduk – prosiły. A ów po- myleniec, kiedy grał na skrzypcach, to wy- czarowywał / oberki łąkowe. Deszcz dudnił / na łopianowych liściach, wicher akompanio- wał na akordeonie. Apogeum takiego ora- toryjnego koncertu przyrody z elementami licznych odniesień do współczesnej muzyki filharmonicznej i jazzowej zawarła Poetka w pieśni Opowieść z mgły (pieśń Dyduka),- gdzie wiechlina łąkowa, jedna z najbardziej pospolitych traw użytkowych, rozmawia nie tylko o dźwiękach, ale również o bramie nie- bios, przez którą przechodzi Jezus. Są więc tytułowe Modlitwy malowane trzciną oraz in- ne utwory o baśniowym Dydku trzonem tego poetyckiego tomu, przesycone mniej lub bar- dziej motywami religijnymi, ukonstytuowa- ne dzięki baśniowym postaciom i animizacji
Przypisy
przyrody są pokłonem Poetki dla piękna stwo- rzenia, czemu daje wyraz stosując w tych pie- śniach liczne epitety i bardzo trafne porów- nania, oddające piękno natury. Oryginalność przedstawiania wybranych fragmentów przy- rody (pól, łąk, trzcin) i ludzkich losów polega na łagodnej niespiesznej narracji, na kompo- nowaniu obrazów, które można natychmiast namalować na płótnie własnoręcznie wyko- nanym z trzciny calamusem.
Natomiast afirmacje prostego wiejskiego życia odnajdziemy w dwu innych pieśniach: w Le- cie w Pomorzowicach oraz Koszu królowej, w których niekiedy pojawiająca się nostalgia za szczęśliwym dzieciństwem nie przebija pogodnego tonu opowieści o urokach wakacji i upalnego lata. Tam anioł chodzi w koszuli w kratę i berecie z antenką, a na poniemiec- kich talerzach biesiadę szykuje babcia-królo- wa. I tę opowieść o powrotach do lat młodo- ści wieńczy Poetka podniosłą religijną nutą: niosły się dźwięki kantaty chwalącej / Pana gdy docierałem do Pomorzowic.
1 pojedynczy akt objawienia się Boga albo przez inny znak jego obecności, teofania ma umacniać wiarę ludzi, przypominać im o bliskości i dobroci Boga, a także o opiece, jaką ich darzy
2 teofania odbywa się w sposób bezpośredni, gdy do ludzi przychodzi sam Bóg, albo w sposób pośredni, przez Bożego wysłańca – anioła, rozjaśnia treść obietnic dawanych ludziom przez Boga
3 gołębica to od pierwszych wieków chrześcijaństwa główny ikonograficzny symbol Ducha Świętego
4 modlitwa jako czynność kultowa polega na wezwaniu bóstwa i najczęściej łączy w sobie różne cechy wezwania: prośbę, podziękowanie, hołd
5 złośliwy i morderczy demon polujący latem na tych, którzy niebacznie w samo południe przebywali w polu
6 zwrot używany w biblijnych tekstach, przypisywanych Janowi Ewangeliście (Ewangelia Jana, Apokalipsa)
7 calamus – (z łac. od gr. kalamos – trzcina) pióro wykonane z trzciny, używane w świecie starożytnym
8 przypadkowa zbieżność: w woj. dolnośląskim mieszka ponad trzydzieści osób o nazwisku Dyduk
9 duduk – instrument dęty drewniany z podwójnym stroikiem, wykonanym z trzciny, która rośnie obficie wzdłuż brzegów rzeki Arax, pochodzący z Armenii, wyrabiany zazwyczaj z drewna moreli. Ma ciepłe, nosowe brzmienie zbliżone do saksofonu.
54 LiryDram styczeń–marzec 2025