Page 62 - 28_LiryDram_2020

Historia
Związku Literatów Polskich
po 1945 roku w związku ze 100-leciem stowarzyszenia
Zbigniew Milewski
Związek Literatów jest bezpośrednim następcą i kontynuatorem Związ- ku Zawodowego Literatów Polskich, zało-
żonego z inicjatywy Stefana eromskiego 14 maja 1920 roku podczas Zjazdu Litera- tów Polskich w Warszawie, co wielokrotnie potwierdzały organy administracji i władzy państwowej zarówno w okresie PRL, jak i po 1989 roku.
Formalnie reaktywowano tę organizację po przerwie okupacyjnej we wrześniu 1944 ro- ku na Walnym Zebraniu w Lublinie, gdzie zo- stał wybrany Tymczasowy Zarząd, w którego skład weszli przedwojenni członkowie ZZLP Julian Przyboś jako prezes, a obok niego: Mie- czysław Jastrun, Kazimierz Andrzej Jaworski, Jerzy Pleśniarowicz, Jerzy Putrament, Józef Wasowski i Adam Ważyk. W roku 1949 Zwią- zek został pozbawiony w nazwie określenia
„zawodowy”, czemu sprzeciwiał się dotych- czasowy prezes ZZLP Jarosław Iwaszkiewicz, którego w czasie zjazdu zmieniającego nazwę i formę prawną ze związku zawodowego na stowarzyszenie zastąpił na stanowisku preze- sa Leon Kruczkowski. Ukłonem w stronę do- tychczasowego prezesa było dopisanie w sta- tucie preambuły stanowiącej, że ZLP, mimo że jest stowarzyszeniem, ma uprawnienie do re- prezentowania interesów zawodowych pisa- rzy. Związek został wtedy wyposażony przez władze państwowe w wybudowaną ze skła- dek społecznych i darowizn siedzibę w Domu Literatury w Warszawie, domy pracy twór- czej, członkom ZLP umożliwiono korzysta- nie wraz z rodzinami z lecznicy rządowej, za- pewniono emerytury twórcze itp. Budżet ZLP był również uwzględniany jako stały element w budżecie Ministerstwa Kultury. Władze
60 LiryDram lipiec-wrzesień 2020