Page 103 - 38_LiryDram_2023

bezkompromisowa. W tym główne przesłanie, pochodzące z surrealistycznych satyr i z quasi- -bajek, że współczesny człowiek zamiast być racjonalnie działającym civitate (obywatelem), staje się nieświadomym konsekwencji swoich czynów barbarzyńcą, podatnym na propagan- dę skrajnych ruchów wyzwalających coraz to dziwniejsze mniejszości.
I tym razem dla przejrzystości przekazu utwo- ry zostały zebrane tematycznie w kilka roz- działów o znaczących tytułach: Aleje donikąd, W obronie środowiska, Świat według LGB- TQ+, Wszędzie rasizm, Spuścizna koloniali- zmu, Widma przeszłości, z których co najmniej dwa, jeśli nie są szokujące, to przynajmniej wywołują zdziwienie. Podobnie, do skrajnie ironicznych wierszy, dobrane są tytuły, żeby już na samym początku wywołać poczucie dysonansu poznawczego, np. Odnawialna energia religijna, Bezpłciowa rodzina, Urzę- dowe wskrzeszenie, Archeologia LGBTQ+,
Bóg plus, Rasizm na twoim talerzu. W jesz- cze większą konsternację potrafią wprawić pointy wielu utworów, jak np. w monologu Wina i pokuta, gdy podmiot liryczny w celu uniknięcia choćby posądzenia samego siebie o rasizm, wyraża najgłębsze ubolewanie i pro- sząc o wybaczenie, monologuje:
idę z duchem czasu
za każdym razem
gdy sięgam po telefon
recytuję lament
afrykańskiego dziecka — niewolnika w kopalni kobaltu do smartfonów.
Dzięki poznaniu kontrowersyjnych wierszy Joachima Neandera staje się nie tylko moż- liwe samo intelektualne i emocjonalne prze- życie fragmentu wcześniej mało znanej rze- czywistości, silnie kreowanej przez konsorcja i domy medialne, ale również dostrzeżenie prawdziwych i fikcyjnych zagrożeń cywili- zacyjnych, preparowanych na zamówienie różnych instytucji. Doskonałą ilustracją tego problemu jest sytuacja liryczna zarysowa- na w wierszu-skardze Sztuczna inteligencja, której można zarzucić stronniczość, gdyż jak zauważa Autor:
algorytmy sztucznej inteligencji skuteczniej rozpoznają
twarze białych mężczyzn
niż czarnoskórych kobiet
korzystniej oceniają wiarygodność kredytową białego inżyniera
z bogatego przedmieścia niż samotnej matki
z czarnej dzielnicy
styczeń–marzec 2023
LiryDram 101