Page 71 - ZBL_Uciec przed rakiem

(w tym tworzących mikrobiom jeli- towy) może odpowiadać nawet za 1/5 przypadków nowotworów wśród ludzi. Zanim przejdziemy dalej, uściślij- my, czym jest mikrobiom jelitowy. Jest to zespół mikroorganizmów zamiesz- kujących układ pokarmowy człowieka, głównie jelito grube. Wśród tych mi- kroorganizmów znajdują się bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki – nawet do 3000 różnych gatunków, zarówno patogennych, jak i działających na na- szą korzyść. Szacuje się, że liczebność tych „żyjątek” to nawet 40 trylionów u każdego z nas. Skład i struktura mikrobiomu jelitowego mają duże znaczenie dla funkcjonowania całego ludzkiego organizmu. Dysbioza, czyli stan zaburzenia równowagi mikro- biologicznej, może pociągać za sobą poważne konsekwencje zdrowotne, w tym powodować:
➜ choroby zapalne (m.in. nieswoiste choroby zapalne jelit, choroby au- toimmunologiczne, zaburzenia ze spektrum autyzmu),
➜ zaburzenia metaboliczne (np. oty- łość, cukrzycę),
➜ nowotwory (m.in. raka jelita gru- bego, żołądka, płuc, endometrium).
Bakterie mogą „wyzwalać” raka
Odpowiada za to kilka różnych me- chanizmów. Kiedy z różnych przy- czyn (o których dowiesz się za chwi- lę) dochodzi do dysbiozy, to przede wszystkim:
➜ może to prowadzić do rozwoju chronicznego stanu zapalnego, co przekłada się np. na osłabienie błony śluzowej jelit i zwiększe- nie możliwości wnikania patoge- nów oraz różnego rodzaju toksyn do wnętrza organizmu,
➜ szkodliwe bakterie jelitowe mogą produkować toksyny, w tym ge- notoksyny, które bezpośrednio mogą uszkadzać DNA zdrowych komórek organizmu (prowadzić do mutacji w DNA),
➜ możliwości układu immunolo- gicznego w kwestii obrony przed nowotworem znacznie maleją (ko- mórki tego układu nie są w stanie wydajnie usuwać komórek organi- zmu ze zniszczonym DNA),
Wśród mikroorganizmów zamieszkujących układ pokarmowy człowieka, głównie jelito grube, znajdują się bakterie,
wirusy, grzyby, pierwotniaki – nawet do 3000 różnych gatunków, zarówno patogennych, jak
i działających
na naszą korzyść.
➜ może dojść do stopniowego uszko- dzenia wątroby i przez to zmniej- szenia możliwości detoksykacyj- nych organizmu,
➜ zwiększa się produkcja wolnych rodników tlenowych w organi- zmie (a są to cząsteczki, które od- powiadają za niszczenie i starze- nie się komórek ciała człowieka, i które to uczestniczą w nowotwo- rzeniu).
Warto zapamiętać kilka nazw mikroorganizmów, których nadmiar w organizmie może bezpośrednio przekładać się na zwiększenie ry- zyka nowotworzenia. Trzeba tutaj dodać, że wymienione niżej bakterie są stałym elementem mikrobiomu także u zdrowych ludzi. Dopiero gdy dojdzie do ich nadmiernego namno- żenia i zwiększonej aktywności, staje się to czynnikiem chorobotwórczym.
Naukowcy udowodnili, że szcze- gólnie szkodliwe są: Helicobacter pylori (bytuje głównie w żołądku, nie jelicie grubym), Escherichia coli, Bacteroides fragilis, Salmonella ente- rica. Ponadto badania wskazują, że niektóre bakterie mają wpływ na me- tabolizm leków, także chemiotera- peutyków i przez to mogą wpływać na skuteczność terapii onkologicznej.
Warto wiedzieć, że mikrobiom jelitowy może jednak też działać ochronnie i immunomodulująco, przede wszystkim poprzez produkcję SCFA – krótkołańcuchowych kwa- sów tłuszczowych, które wpływają regenerująco i wzmacniająco na ko-
mórki błony śluzowej jelita. Bakterie jelitowe biorą też udział w produkcji witamin (K i B12) i wchłanianiu skład- ników pokarmowych z jelit do organi- zmu. Jak więc widać, warto dbać o to, by tym „dobrym” mikroorganizmom było w naszym wnętrzu jak najlepiej. Jak to zrobić?
Czego „nie lubią” bakterie żyjące w jelicie?
Po pierwsze, aby wspomóc mikrobiom jelitowy, należy w miarę możliwości wyeliminować wszystkie czynniki, które mogą negatywnie wpływać na przyjazne nam bakterie. Tutaj war- to zwrócić uwagę przede wszystkim na zmiany w codziennym stylu życia oraz w sposobie odżywiania.
DODATKI DO ŻYWNOŚCI – za- czynając od diety, warto uświadomić sobie, że trzeba ich unikać, a zwłaszcza takich, jak karagen i karboksymetylo- celuloza (E407 i E466). Literatura na- ukowa potwierdza, że wymienione dodatki do żywności, choć spełniają istotne funkcje w procesie jej przetwa- rzania, po spożyciu mogą powodować niekorzystne zmiany w jelitach. Mię- dzy innymi przyczyniają się do nasi- lenia stanów zapalnych, uszkadzają nabłonek wyścielający jelita, a także zmniejszają różnorodność mikrobioty jelitowej. Wspomniane dodatki znaj- dziemy najczęściej w składzie takich produktów, jak: mleczno-owocowe de- sery, konserwy i niskiej jakości wędliny, serki topione, lody, wyroby cukiernicze i dania (zupki) w proszku.
v
wydanie specjalne – UCIEC PRZED RAKIEM
71