Page 42 - เนื้อหา
P. 42
4. ส่วนเกินทุน (Surplus)
ส่วนเกินทุน คือ ผลต่างของสินทรัพย์ที่มีจ านวนสูงกว่าหนี้สิน บวกมูลค่าหุ้นทุนพร้อมก าไรสะสม
ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ
1. ส่วนเกินมูลค่าหุ้นทุน
2. ส่วนเกินทุนอื่นๆ
ส่วนเกินมูลค่าหุ้นทุน เกิดขึ้นได้ต่อเมื่อบริษัทจ าหน่ายหุ้นบุริมสิทธิหรือหุ้นสามัญในราคาที่สูง
กว่ามูลค่าที่จดทะเบียน ส่วนที่สูงกว่าเรียกว่าส่วนเกินมูลค่าหุ้นสามัญหรือส่วนเกินมูลค่าหุ้นบุริมสิทธิ
การบันทึกบัญชีได้กล่าวมาแล้วในบทที่ 2
ส่วนเกินทุนอื่นๆ หมายถึง กิจกรรมที่เกี่ยวกับการบริหารเงินทุนและบริหารสินทรัพย์จนเป็นผล
ให้มูลค่าของสินทรัพย์มีมูลค่าสูงกว่ามูลค่าตามราคาบัญชีเดิมของบัญชีเงินทุนหรือบัญชีสินทรัพย์ซึ่ง
สามารถแบ่งทุนออกได้เป็น 2 ประเภท คือ
1. ส่วนเกินทุนจากการบริหารเงินทุน ได้แก่ ส่วนเกินทุนจากการริบหุ้น ในการบันทึกบัญชีกล่าว
มาแล้วในบทที่ 2 ส่วนเกินทุนจากการจ าหน่ายหุ้นที่ได้รับคืน ส่วนเกินทุนจากการบริจาค การบันทึก
บัญชีจะกล่าวถึงในบทที่ 4 เป็นต้น
2. ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์ใหม่ คือ บริษัทได้ท าการตีราคาของสินทรัพย์ตามราคา
ยุติธรรม อาจจะท าให้มีราคาของสินทรัพย์สูงขึ้น ส่วนที่สูงขึ้นถือเป็นส่วนเกินทุนจากการตีราคา
สินทรัพย์ใหม่
ตัวอย่ำงที่ 6 ในวันที่ 1 มกราคม 25X3 บริษัทใจงาม จ ากัด ได้ตีราคาที่ดินที่ซื้อมาเมื่อ 10 ปีที่ผ่านมา
ในราคา 1,000,000 บาท คณะกรรมการมีมติให้ตีราคาที่ดินใหม่ เป็นไปตามราคายุติธรรมมีมูลค่า
1,500,000 บาท การบันทึกบัญชีจะเป็นดังนี้
สมุดรายวันทั่วไป หน้า 1
ว . ด. ป . เลขที่ เดบิต เครดิต
25x1 รายการ บัญชี บาท ส.ต. บาท ส.ต.
ม.ค. 1 ที่ดิน 500,000 -
ส่วนเกินทุนจากการตีราคาที่ดินเพิ่ม 500,000 -
ตีราคาที่ดินเพิ่ม
ส่วนเกินทุนที่กล่าวข้างต้น จะต้องแสดงในงบแสดงฐานะการเงินภายใต้หัวข้อส่วนของผู้ถือหุ้น
ในส่วนย่อยของหัวข้อส่วนเกินทุนตามก าหนดในมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 1 และประกาศของกรม
พัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์
~ 38 ~
