Page 125 - In de ban van bloedstolling

Niet veel later toonde Hemker aan dat de activering van factor X eveneens plaats vindt door een enzymcomplex – in dit geval van factor IXa, VIIIa, Ca2+ en fosfolipiden.
Ook bleken weefselfactor (TF) en factor VII een complex te vormen. Bovendien toonde zijn goede vriend, de Franse arts Francois Josso, in dezelfde periode aan dat beide activatierou- tes – via weefselfactor en contactfactoren – met elkaar verbon- den bleken. Het weefselfactor-factor VII complex bleek ook factor IX te activeren waardoor er nog sneller meer trombi- ne ontstaat. Dit versterkende mechanisme staat bekend als de Josso-lus. Het verklaarde bovendien waarom tekorten aan fac- tor XI en zeker factor XII niet zulke ingrijpende bloedingsnei- gingen veroorzaken als tekorten aan factor XI en VIII. De ac- tivering door contactopppervlakken bleek in vivo een minder belangrijke rol voor de vorming van fibrine te spelen dan de activering door weefselfactor.
De ontdekking van enzym- complexen met co-enzymen betekende een funda- mentele herziening van het cascademodel. Niet een lange reeks van pro- enzym/enzymomzettingen veroorzaakte een verplette- rende hoeveelheid trombine nadat het stollingspro- ces eenmaal op gang is
gekomen. De vorming van enzymcomplexen die aan lipi- deoppervlakken zijn gehecht bleken een cruciaal mechanisme
101