Page 346 - Bloedstollig en bloedingsneiging

Hoofdstuk XX
Bloedstolling: Padvinders en het collectief
XX.1 Inleiding
De in 2003 overleden medisch historicus Larry Holmes (Yale University) was een specialist in fijnmazige analyses van het werk van belangrijke (bio)chemische wetenschappers zoals Antoine-Laurent Lavoisier, Claude Bernard, Hans Krebs, Matthew Meselson, Franklin Stahl en Seymour Benzer. In zijn postuum verschenen boek Investigative pathways: Patterns and stages in the careers of experimental scientists koppelt hij de bestudering van laboratorium- journaals aan de analyse van wetenschappelijke carrières. Gezien de onverwachte wendingen die de wetenschapsontwikkeling kan nemen is duidelijk dat hij met een pathway of trail niet een gebaand pad bedoelt. Maar het is ook niet het banen van een pad in de jungle. Het ver- leggen van de grens van het kennen vindt plaats in de context van een wetenschappelijke gemeenschap, een groep van specialistische wetenschappers meestal deel uitmakend van een discipline of subspecialty. De International Society on Thrombosis and Haemostasis (ISTH) is één van die overleg- en consensuscollectieven voor onderzoek naar bloedstolling, bloe- derziekten, trombose en atherosclerose (kadertekst XX.6). We zijn dit boek geopend met het ISTH-congres dat in de zomer van 2013 in Amsterdam is gehouden. Dat was een erkenning van het wetenschappelijk niveau en het organisatietalent van Nederlandse T&H-werkers. Op nationaal niveau zijn er een paar overleggroepen die de basis vormen voor de inbreng van Ne- derlandse wetenschappers op het gebied van trombose en hemostase. In dit hoofdstuk zullen we die bespreken daar waar zij in eerdere hoofdstukken slechts beperkt aan de orde zijn ge- weest. De verenigingen voor hemofiliepatiënten (NVHP) en -behandelaars (NVHB) kunnen we hier buiten beschouwing laten omdat hun werk al uitgebreid de revue is gepasseerd.
In het onderhavige boek over de geschiedenis van hemostase- en trombose-onderzoek in Nederland zijn we talloze ‘padvinders’ tegengekomen. Er is geen gelegenheid geweest om één of enkele van die wetenschappers dusdanig gedetailleerd te bestuderen als Holmes dat bij zijn main characters heeft gedaan. Het ontbreken van archiefmateriaal alleen al blokkeert een dergelijke aanpak. Toch hebben we de vele speur- en voettochten context kunnen geven door het bespreken van de oprichting van laboratoria, het werk in trombosedienst en kliniek, de rol van patiëntenverenigingen, et cetera. De Trombosestichting Nederland (TSN), de oprichting en het werk van RELAC, de groep Trombose en Hemostase Onderzoek in Nederland (THON) en de Nederlandse Vereniging voor Trombose en Hemostase (NVTH) vormen een nationale context voor de trail hiking van de Dutch investigator.