Page 87 - Bloedstollig en bloedingsneiging

VI. Loeliger en Hemker 75
De dagelijkse leiding kwam echter te liggen bij A.C.W. Swart.
Het werk van de biochemici rond Hemker groeide gestaag en in 1973 was zijn werkgroep
uitgegroeid tot een kleine twintig personen. Het overgrote merendeel ervan zou hij meenemen naar Maastricht. Fredi Loeliger had vanaf toen andere mensen nodig om de problemen rond het meten van orale antistolling op te lossen. Uiteindelijk zou daarvoor een apart laboratorium- instituut worden opgericht: RELAC (zie hoofdstuk XV).
In Maastricht zou Hemker een zeer succesvolle onderzoeksgroep opbouwen (zie hoofd- stukken XI en XIX). Tot de wapenfeiten behoren: de ontdekking van het belang van de transbilaag beweging van fosfolipiden in de plasmamembraan van bloedplaatjes door Zwaal, Bevers en Comfurius; de studie van de kinetiek van de complexen van protrom- binase en tenase door Rosing, Tans en Van Dieijen; de ontdekking van annexine-V door Reutelingsperger en Hornstra; de duiding van diffusie in de kinetiek van protrombinase door Lindhout; vitamine-K-studies door Soute en Vermeer; alsmede de ontwikkeling van ellipso- metrie (Vroman) als hulpmiddel voor de studie van reacties aan oppervlakken door Hermens en Cuypers. Kenmerkend aan deze ‘Hemker-school’ is dat, ten eerste, zij allen werkten aan gezuiverde enzymsystemen en, ten tweede, zij niet meededen aan de algemene tendens in de biochemie, namelijk het verband zoeken met genetische verschijnselen - of anders gezegd met DNA- of RNA-studies. De termen moleculaire genetica en moleculaire biologie verschenen niet in de naam van de afdeling of de werkgroepen van Hemkers groep in Maastricht.
In Leiden zou er echter een brug worden geslagen tussen natuurwetenschap en de genees- kunde vanuit de kliniek. De arts Jan Veltkamp zou zich richten op de erfelijke aspecten van hemofilie. Bij bloederziekte bleek niet zozeer sprake te zijn van goede of foute genen, waarvan de laatste leiden tot ziekte. Hemofilie komt voor in gradaties van mild tot ernstig. Dat aspect maakte de ontrafeling van de erfelijkheid van hemofilie complex, maar zou ook behulpzaam zijn bij de ontrafeling ervan in moleculaire termen. De erflater van dergelijk onderzoek in Leiden was de vroeg overleden Veltkamp; zijn opvolgers zouden de Universiteit Leiden op dit gebied wereldfaam bezorgen.