Page 456 - เอกสารฝนหลวง
P. 456
ประมวลและยืนยันผลสัมฤทธิ์ฯ เอกสารเฉลิมพระเกียรติฝนหลวง
ระยะที่ 3 เฝ้าระวังและปฏิบัติการช่วงชิงสภาพอากาศ (พฤศจิกายน – ธันวาคม) ช่วงนี้
คณะปฏิบัติการฝนหลวงทุกคณะกลับมาอยู่ส่วนกลางแล้ว แต่ยังคงเตรียมพร้อมที่ออกปฏิบัติการได้ทันที
เมื่อมีตัวการธรรมชาติที่ทําให้มีสภาพอากาศพอที่จะปฏิบัติการได้ เพื่อเพิ่มเติมนํ้าเก็บกักให้เขื่อนต่างๆ
ให้อยู่ในระดับสูงขึ้นและใช้เป็นนํ้าต้นทุนสําหรับฤดูแล้งที่จะมาถึงในปีถัดไป นอกจากนั้นยังเป็นระยะ
ที่ต้องทําการสรุปรายงานผลปฏิบัติการประจํา ผลการศึกษาวิจัย ทําการฝึกอบรม ปรับปรุงแผนงาน
ซ่อมบํารุง และจัดเตรียมวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ สําหรับปฏิบัติการในปีต่อไป
3. สรุปผลการปฏิบัติการฝนหลวงปี 2543 ในภาพรวม
จากการติดตามสถานการณ์นํ้าในลุ่มนํ้าต่างๆ และรายงานผลการปฏิบัติการฝนหลวง
ตลอดจนการกํากับดูแลให้มีการดําเนินงานตามแนวพระบรมราโชบายตลอดปี 2543 สรุปในภาพรวม
ได้ว่าผลการปฏิบัติการฝนหลวงได้รับผลสําเร็จตามเป้าหมาย เช่นเดียวกับปี พ.ศ. 2542 กล่าวคือ
1) ในช่วงฤดูแล้ง มีฝนตกเป็นระยะในพื้นที่ลุ่มนํ้าที่เป็นเป้าหมายของแต่ละฐานปฏิบัติการ
และทวีปริมาณหนาแน่นขึ้นในช่วงปลายเดือนเมษายน อยู่ในเกณฑ์ที่เรียกได้ว่าเริ่มต้นฤดูฝนได้เร็วขึ้น
ทําให้ไม่เกิดภาวะวิกฤติเนื่องจากภัยแล้ง และสามารถชะลอการปล่อยนํ้าจากเขื่อนที่จะป้อนเข้าสู่
ระบบชลประทานท้ายเขื่อนและผลักดันนํ้าเค็มในลุ่มเจ้าพระยา รวมทั้งสามารถลดปริมาณและ
ความรุนแรงของไฟป่าที่มักเกิดขึ้นเสมอๆ ในฤดูแล้ง ทําให้เหลือปริมาณนํ้าเก็บกักในเขื่อนและ
แหล่งนํ้าต่างๆ ในเกณฑ์ที่ช่วยให้สามารถเริ่มต้นเพิ่มปริมาณนํ้าเก็บกักในช่วงฤดูฝนได้เร็วขึ้น
(จะเห็นได้จากปริมาณนํ้าเก็บกักของเขื่อนภูมิพลในปีนี้เริ่มเพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่เดือนเมษายนเป็นต้นมา)
2) ในช่วงฤดูฝน สืบเนื่องจากผลการปฏิบัติการฝนหลวงในช่วงฤดูแล้ง ได้สร้างความชุ่มชื้น
ให้แก่พื้นที่เกษตรกรรมและป่าไม้ ซึ่งเป็นการลดปริมาณการใช้นํ้าจากเขื่อนต่างๆ ในช่วงฤดูแล้ง
ประกอบกับมีตัวการสภาพอากาศที่ช่วยเสริมให้การปฏิบัติการฝนหลวงสามารถดําเนินการอย่างได้ผล
ต่อเนื่องมาจนถึงช่วงปลายฤดูฝนในปี 2543 นี้ ทําให้มีฝนตกกระจายสมํ่าเสมอในพื้นที่เป้าหมายปฏิบัติการ
และไม่เกิดภาวะฝนทิ้งช่วงยาว รวมทั้งยังสามารถเพิ่มปริมาณนํ้าเก็บกักในอ่างเก็บนํ้าของเขื่อนต่างๆ
ได้สูงกว่าเป้าหมายที่ตั้งเกณฑ์ไว้ขั้นตํ่า 80% ทําให้มั่นใจได้ว่าจะมีนํ้าต้นทุนเพียงพอที่จะสนับสนุน
และแก้ไขปัญหาความต้องการใช้นํ้าในด้านการเกษตรและอื่นๆ ในช่วงฤดูแล้งที่จะมาถึงในปีถัดไป
วันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ.2543) ยังคงมีการปฏิบัติการฝนหลวงเพิ่มนํ้าให้เขื่อนต่างๆ 2 คณะ คือ
คณะปฏิบัติการฝนหลวงจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งปฏิบัติการเพิ่มนํ้าให้กับเขื่อนภูมิพลและลุ่มรับนํ้าสาขา
ของเขื่อนภูมิพล และคณะปฏิบัติการฝนหลวงจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งปฏิบัติการเพิ่มนํ้าให้
เขื่อนแก่งกระจานและเขื่อนปราณบุรี ซึ่งถึงแม้ว่าปริมาณนํ้าในเขื่อนต่างๆ เหล่านั้นจะสูงกว่าเป้าหมาย
ที่กําหนดไว้อย่างตํ่า 80% แล้วก็ตาม แต่สภาพอากาศยังคงอยู่ในเกณฑ์ที่สามารถปฏิบัติการฝนหลวงได้ผล
จึงให้ปฏิบัติการต่อไปเพื่อยืดฤดูฝนให้ยาวนานออกไป ก่อนที่จะกลับเข้าส่วนกลางเพื่อเตรียมความพร้อม
ในด้านต่างๆ ในระยะของการเฝ้าระวังและช่วงชิงสภาพอากาศตามแผนงานระยะที่ 3
396

