Page 19 - UTILITIES 29 SEPT 2015
P. 19

AMIGOE                                                                                                                                                                                                    3DINSDAG

                                                                                                                                                                                                  29 SEPTEMBER 2015

Taalproblematiek onderwijs wordt groter                                                                                             IN HET KORT

Rector Colegio Arubano:                                                                                                             Spoed                          Diefstal                       deed aangifte. Het is niet
Examens steeds taliger                                                                                                              Tijdens een verkeerscontrole   De strandpolitie kreeg een     duidelijk of er spullen wor-
                                                                                                                                    werd een echtpaar uit Vene-    melding van een echtpaar       den vermist.
ORANJESTAD— Hans Timmermans, de nieuwe rector                   wel iets kunstmatigs.” Hij         Kijk naar vwo, idem dito zo’n    zuela gestopt. Zij bleken met  dat bij Boca Catalina was      Palmboom in brand
van Colegio Arubano, heeft respect voor de jongeren             vergelijkt de situatie hier        groot verschil. Kijk je naar     spoed op weg te zijn naar het  gaan snorkelen. De vrouw       De brandweer kreeg een
die dit jaar slaagden voor hun examen havo/vwo. De              met Turkse en Marokkaanse          Spaans, dat is fantastisch, dan  ziekenhuis, met hun baby       had haar handtas op het        melding dat bij Palm Beach
examens worden namelijk steeds ‘taliger’. Maar de               leerlingen op Nederlandse          gaat het naar de bovenkant.      van één jaar. Het meisje was   strand achtergelaten. Toen     een palmboom in brand
rector maakt zich ook zorgen. Het onvoldoende be-               scholen. “Die zitten wel he-       Voor Engels geldt hetzelfde.     erg ziek geworden en had 39    ze terugkwamen, zag ze dat     stond. De boom stond in de
heersen van de Nederlandse taal en het ontbreken                lemaal in een Nederlandse          Economie, dat was heel talig,    graden koorts, vertelde de     haar tasje open was. Ze mis-   tuin van een huurhuis. Ter-
van een Nederlandse context, maakt de taalproblema-             context ingekapseld en dat         van een 6,1 naar een 4,8 voor    vader.                         te een mobiele telefoon en     wijl de brandweer de brand
tiek in het onderwijs steeds groter.                            is hier natuurlijk niet het ge-    havo en van een 6,3 naar een     Hij had de baby een zetpil     dertig dollar.                 bluste, merkten brandweer-
                                                                val.” Als je geen Nederlandse      4,6 voor vwo.” Het staaft voor   gegeven, maar daarna kreeg     Inbraak school                 lieden op dat het een vreem-
door onze verslaggever          Nieuwe eis                      tv kijkt of Nederlandse krant      hem dat hoe taliger de exa-      het kind een aanval en raak-   Colegio Arubano San Nico-      de brand was.
Franciska Groen                 Timmermans vindt dat de         leest, heeft dat volgens hem       mens hoe groter de taalpro-      te bewusteloos. De politie     las belde de politie in ver-   Rondom de palmboom waren
“De kinderen die geslaagd       school er niet goed voor        tot gevolg dat onderwerpen         blematiek en des te minder de    zag inderdaad een bewuste-     band met een inbraak. Toen     geen elektriciteitsdraden die
zijn, zijn eigenlijk fantas-    staat. “Dat heeft te maken      die je op het examen krijgt        resultaten.                      loos kind in de auto. Een pa-  agenten ter plaatse waren,     de oorzaak van de brand
tisch”, zegt Timmermans.        met de eindexamenresulta-       ‘vreemd’ zijn.                     Waarde                           trouille begeleide de ouders   vertelde de rector dat er was  konden zijn. Het heeft er al-
“Want toen wij de uitslagen     ten.” Die van het afgelopen     Taliger                            Elke taal heeft zijn waarde,     met spoed naar de eerste       ingebroken in het kantoor      le schijn van dat de brand is
aan het vaststellen waren,      schooljaar baren hem zorgen,    Hij kreeg laatst een brief van     zegt de taalkundige. “Het        hulp van het ziekenhuis voor   van de conrector. De school    aangestoken.
keek ik waar al die kinderen    want volgend jaar mag voor      een leerling die zei: “We zijn     zegt iets over de mensen, de     medische zorg.
vandaan kwamen. Nou heel        havo nog maar één vijf voor     best mans genoeg om die tekst      cultuur, het is eigen van men-
weinig maar uit Nederland.”     een kernvak gehaald wor-        te lezen, want een docent helpt    sen. Met alle respect, maar      Eman en koning spreken VN toe
Hij legt uit dat de examens     den. “Dit was een 5,5. Als je   ons met die teksten.” Maar         Aruba is geen groot land en      NEW YORK / ORANJE-
steeds vaker lange teksten      zag hoeveel vijven er toen      daar plaatst Timmermans een        met Papiaments breek je          STAD — Voor het eerst in
hebben over onderwerpen,        al bij Nederlands gescoord      kanttekening bij: “Als je in je    geen potten in de wereld.”       de geschiedenis heeft een
en ook nog eens in een Ne-      zijn.” De rector verwacht dat   examen zit of als je over een      Volgens hem is het ‘onvol-       Nederlands staatshoofd
derlandse context.              de meesten bij Engels wel       jaar in Nederland zit, helpt       doende’ wat hier tot stand       een toespraak gehouden
De rector uit zijn zorgen       een voldoende scoren. “Maar     niemand jou meer met een           wordt gebracht qua Neder-        in de Verenigde Naties
over de steeds taliger wor-     wiskunde is altijd een tricky   tekst. Je moet het toch zelf       landse taal. “Onvoldoende        (VN). Koning Willem-
dende examens tijdens een       vak. Je moet er eigenlijk wel   doen.” Hij merkt op dat het        om je in Nederland staande       Alexander was daar on-
interview met Amigoe. Hij       rekening mee houden dat het     daarnaast ook ‘mega veel tijd’     te houden, nog even los van      der andere met premier
denkt dat de beheersing         aantal gezakten volgend jaar    kost als je kleine woordjes, die   de cultuur die heel anders       Mike Eman, die gisteren
van het Nederlands ‘heel        toch wel weer toeneemt. Ja,     bepalend kunnen zijn van hoe       is.” Zolang nog heel veel kin-   ook een speech hield.
erg mager is’. “Met alle res-   en hoe komt dat dan. Dan        je een tekst interpreteert, in     deren naar Nederland ver-
pect voor de inspanningen       kom je toch bij die taalpro-    eerste instantie niet begrijpt.    trekken voor hun studie zul      Eman sprak over duurzaam-      De koning, premier Rutte en premier Eman in de VN.
die door de docenten gele-      blematiek uit.”                 “Wat je merkt is dat de exa-       je volgens hem niet alleen als   heid en klimaatsverande-
verd worden.” Hij snapt als     Dode taal                       mens steeds taliger worden.        school, maar ook als leerling    ring. Ook de Caribische ei-    park, een groot solarpark en   te werken, ondanks verschil-
taalkundige waarom dit zo       Hij vertelt dat de overheid     Economie was vroeger een op-       en ouder moeten investeren       landen zien zich op termijn    het project waste to energy    len, op wat voor terrein dan
is. “Doordat de Nederlandse     een afspraak met Nederland      gave, nu zo’n lap tekst. Haal jij  in het Nederlands. De school     bedreigd door natuurrampen     uit de doeken te doen.         ook. Nederland was met een
context er niet is.” Hij ver-   heeft dat op alle scholen in    nog maar uit de context wat je     kan het niet alleen. Ook is er   en verandering van tem-        De koning hield ook een toe-   zware delegatie vertegen-
telt dat hij laatst een oud-    Aruba Nederlands gespro-        nodig hebt om die som uitein-      ‘beleid van boven’ nodig en      peratuur, zei hij. Namens      spraak en legde daarin ook     woordigd bij de vergadering
leerling van Colegio Aru-       ken moet worden. Hij denkt      delijk goed te kunnen maken.       alle scholen. “Als dit is wat    Aruba bood hij zijn steun en   uit hoe het Koninkrijk der     om te lobbyen voor een (tij-
bano sprak. “Die zei dat        dat daar het probleem zit.      Hartstikke lastig.”                je wil, dan moet je daar ook     energie aan voor het realise-  Nederlanden in elkaar zit.     delijke) zetel in de VN-Vei-
hij heel slecht Nederlands      “Op het moment dat kinde-       Resultaat                          alle energie op richten”, be-    ren van Sustainable Deve-      Hij riep de VN op om samen     ligheidsraad in 2017.
sprekend naar Maastricht is     ren tussen de vier muren van    Hij laat de examenresulta-         nadrukt de rector. Het heeft     lopment Goals (SDG). Vol-
gegaan voor zijn studie. En     een klas Nederlands moeten      ten zien en zegt daarbij: “In      overigens niets te maken         gens Eman staat Nederland
wanneer is hij Nederlands       praten en daarna de klas        Nederland mag het verschil         met zijn voorkeur, dat kan       wereldwijd bekend om zijn
gaan leren, en dat vond ik      uitgaan en Papiaments gaan      tussen het schoolexamen en         ook Engels of Spaans zijn,       kennis van technologie en
wel heel aardig, toen hij       spreken of Engels of alle drie  het centraal schriftelijk exa-     zo zegt hij. Maar nu is door     duurzame watersystemen.
zijn koers wat verlegd had      tegelijk, dan zorg je ervoor    men 0,5 punt zijn anders krijg     het convenant met de Neder-      “Aruba moet in 2020 volledig
en blijkbaar heel veel op       dat Nederlands nooit hun        je de inspectie op je dak.” Hij    landse overheid geregeld dat     duurzaam zijn”, legde Eman
het Vrijthof zat”, lacht Tim-   eigen taal wordt. Het blijft    wijst naar de cijfers op het       de diploma’s door Nederland      uit, om vervolgens de plan-
mermans. “Daar leerde ik        dan een dode taal voor hen.     papier voor ons. “Kijk voor Ne-    erkend worden. “Het is dus       nen voor een windmolen-
wel Nederlands praten, zei      En dat snap ik, want ik heb     derlands op de havo voor het       geen Nederlands diploma,
hij toen, omdat je dan in die   taalkunde gestudeerd dus        schoolexamen een 6,4 en het        maar Nederlands erkend,          Rode onderwijsappel
cultuur zit.”                   ik snap het helemaal. Maar      centraal schriftelijk een 4,4.     dus het geeft toelating tot
                                het maakt het tegelijkertijd                                       hbo en wo in Nederland. “

‘Heropening raffinaderij                                                                                                            ORANJESTAD — Docent
draagt voor ruim 7 procent bij aan bbp’                                                                                             Alfredo Capelo is de trotse
                                                                                                                                    drager van het eerste uit-
ORANJESTAD — De heropening van de olieraffinade-                cember verwacht de minis-          Groen                            gereikte onderwijsappeltje.
rij in San Nicolas kan volgens minister Mike de Meza            ter dat Citgo een beslissing       Eén van de scenario’s die        Onderwijs-minister Michelle
van Economische Zaken, Communicatie, Energie en                 kan nemen over overname.           aan bod komt, is het gebruik     Hooyboer-Winklaar speldde
Milieu zorgen voor een bijdrage aan de Arubaanse                In de komende tijd zullen          van meer ecologisch verant-      de pin met de rode appel bij
economie van meer dan 7 procent van het bruto bin-              diverse delegaties van Cit-        woorde technologie voor raf-     hem op. 35 jaar gaf Capelo
nenlands product (bbp).                                         go naar Aruba komen om             finage. Hoewel Citgo hier        wiskunde, was hij mentor,
                                                                uitgebreide berekeningen           weinig ervaring in heeft,        begeleidde hij schoolreisjes
Dat blijkt uit voorlopige       pij Valero. Pas na onder-       te doen met verschillende          staat het bedrijf volgens De     en andere activiteiten voor
ramingen voor het eerste        zoek naar de commerciële        scenario’s, specifiek gericht      Meza wel open voor investe-      leerlingen. Hij is overigens
jaar van heropening, aldus      potentie en de technische       op de situatie van deze raf-       ringen hierin bij een moge-      niet de enige die een onder-
De Meza. Met de recente         staat van de raffinaderij       finaderij. “Dit proces wordt       lijke heropening van de olie-    wijsappeltje krijgt. De ko-
ondertekening van een in-       weet Citgo of een overname      in nauw overleg gedaan met         raffinaderij in San Nicolas.     mende dagen, in de Onder-
tentieverklaring tussen de      en heropening haalbaar is.      Valero en de Arubaanse re-         De minster laat daarbij we-      wijsmaand, ontvangen alle
regering en oliemaatschap-      Overigens is De Meza hier       gering”, benadrukt de mi-          ten dat dergelijke investe-      docenten en stafmedewerkers
pij Citgo staat de weg open     positief over, hij schat de     nister.                            ringen uiteraard wel econo-      dit internationale symbool
voor due diligence naar de      kans op 90 procent dat Cit-     Hierbij worden naast finan-        misch haalbaar moeten zijn.      voor onderwijs, laat de min-
olieraffinaderij die in han-    go de raffinaderij heropent.    ciële zaken ook milieuas-          De olieraffinaderij werd drie    ster weten.
den is van oliemaatschap-       Eind november, begin de-        pecten en sociale aspecten         jaar geleden stilgelegd door
                                                                bekeken.                           eigenaar Valero.

KvK: ‘Ondernemers bezorgd over                                  Ruim 9000 florin voor KWF
ontwikkelingen binnenstad’

Drastische omzetdaling winke-
liers door betaald parkeren

ORANJESTAD — De                 Het idee achter de parkeer-     ORANJESTAD — Het Koningin Wilhelmina Fonds Aruba
meerderheid van onder-          meters wordt volgens de         is 9280 florin rijker. Dat bedrag is door verschillende soci-
nemers in de binnenstad         KvK niet gezien als negatief,   ale groeperingen ingezameld ten behoeve van het fonds dat
en omgeving zien een            maar de invoering heeft dus     strijdt tegen kanker. Jongeren van Rotaract, Key Club Aruba,
drastische verkoopda-           veel verwarring gebracht en     Cirkle K EPI en Cirkle K Universidad di Aruba, Builders
ling door de recente in-        had beter gekund. Een optie     Club Mon Plaisir en Juliana School en Poder di Hubentud,
troductie van het betaald       was geweest om betaald par-     maar ook Miss Aruba, Srta Aruba, Miss Teen Internatio-
parkeren. Het doel, revi-       keren geleidelijk in te voeren  nal, Damita Cultural, Reina di Carnaval Hubenil en Reina
talisatie van de binnen-        en niet direct de hele binnen-  Grandi deden mee. Zij stonden afgelopen zaterdag op ver-
stad, wordt ondermijnd.         stad en een gebied daarom-      schillende plekken verspreid over Aruba, zoals bij de rotonde
Volgens winkeliers is de        heen. Ook het tarief wordt als  van Paradera en in St. Cruz, om te collecteren en om loten te
timing verkeerd en heeft        hoog beschouwd. Daarnaast       verkopen. Wie een lot (25 florin) heeft gekocht, maakt kans op
de plaatsing van parkeer-       vinden ondernemers het on-      prijzen zoals een nieuwe auto, een cruise en vliegtickets. De
meters bovendien voor           handig dat bij de parkeerau-    trekking van de loterij is op 1 november.
veel verwarring gezorgd.        tomaten slechts met contant
Dat zegt de Kamer van Koop-     Arubaans muntgeld betaald
handel (KvK) op basis van       kan worden. “Er is geen optie
feedback van ondernemers.       voor betaling in dollars noch
Na jarenlange werkzaam-         met credit- of debitcard.” Een
heden ter verbetering van       andere klacht is dat er niet
de hoofdstraat (Caya Betico     korter, bijvoorbeeld voor een
Croes) proberen winkeliers      kwartier, geparkeerd kan
sinds de heropening hun         worden. Winkeliers zijn ten
klanten terug te winnen. De     slotte voorstander van gra-
komst van parkeermeters         tis parkeren op zaterdag en
levert een nieuw obstakel       zondag.
op. De klanten die er al zijn,  Overleg
winkelen niet op hun gemak.     De Kamer pleit voor meer
Met zorgen over het aflopen     overleg en hoopt dat er bin-
van de parkeertijd en het       nenkort een evaluatie wordt
risico op een wielklem, win-    gedaan van het betaald par-
kelen klanten haastig. De in-   keren op basis van feedback
troductie valt bovendien sa-    van alle betrokkenen. De
men met het laagseizoen en      aspecten die goed zijn, kun-
met problemen in buurland       nen dan behouden worden
Venezuela die zijn weerslag     en waar verbetering nodig is,
hebben op het toerisme, zo is   kan dat worden uitgevoerd,
de klacht.                      hoopt de KvK.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22