Page 4 - bnd nov 23
P. 4

A4

EDITORIALDialuna 23 November 2015

          Aumento di salario minimo mas halto cu
                         inflacion hustifica?

Economia ta duna pa aumento mas grandi?

Segun declaracion di Prome Ministro Eman, go-          E pregunta anto na SER awor ta pa analisa po-
bierno riba su peticion a haya conseho di Sociaal      sibilidad di un aumento extra riba e 1% di in-
Economische Raad (SER) pa aumenta salario              flacion, basa riba crecemento economico. Pa haci
minimo cu e porcentahe di aumento di inflacion         esey, SER lo ta contemplando e periodo di 2013,
den e periodo stipula pa ley. Ta comprende di pal-     2014 y eventualmente parti di 2015. Kico esaki ta
abranan di Prome Ministro cu SER ta recomenda          bisa nos anto? Den e ultimo añanan nos economia
aumenta salario minimo cu 1%, pasobra esey ta          a desaroya di e siguiente forma:
loke e inflacion tabata.                               Tabatin un crecemento nominal den 2013 y 2014
Pero banda di e aumento a base di costo di bida, ley   hunto di 5,1%; GDP real a crece cu 5,9% a base di
di salario minimo tin otro posibilidad pa aumenta      e desinflacion cu tabatin na 2013. Na 2014 taba-
e salario, y esey ta ora ta considera cu e crecemento  tin un crecemento di 3% nominal, cu a resulta den
economico tabata tal, cu esaki ta hustifica un au-     un crecemento real di 1,2% a base di e inflacion cu
mento di salario minimo cu un porcentahe cu ta         a cuminsa aumenta.
coresponde cu e espacio aki crea pa e crecemento.      Por bisa cu e consumidor durante 2013 a sali ben-
Pero no ta esey ta loke Prome Ministro a trece di-     eficia cu un poder di compra aumenta levemente
lanti como su argumento.                               pa motibo di desinflacion. E crecemento durante
El a referi na e hecho cu gobierno den e ultimo        e ultimo añanan ta hustifica un aumento? Mes-
añanan a haci un esfuerso pa aumenta e sala-           ter trata e asunto aki cu masha cautela, ya cu nos
rionan den e categorianan mas abao a base di e         GDP real na fin di 2014 apenas tabata un poco
‘reparatietoeslag’, cu tabata un forma di subsidio     mas halto cu e nivel na 2009 y no a yega ainda na
directo, cu gobierno a financia for di su mesun        esun di 2008. Recupera no ta conta pa trahado so,
medionan, cual ta basa mayoritariamente riba           pero e empresa tambe.
diferente tipo di impuesto. Mester tuma na cuenta      Banda di esey mester mira cu economia no ta mus-
si cu den e periodo ey gobierno tabata core cu un      tra fuerte e aña aki. E indicadornan disponibel te
deficit hopi grandi, cu a financia cu prestamo local   awor ta entrada di gobierno di diferente tipo di
y internacional.                                       impuesto, cu ta cubri e prome tres trimester di aña.
Por bisa anto cu di cierto forma gobierno tabata       Den esaki mester considera tur banda di e asunto,
parti entrada cu placa fia, cu mester paga den e       ya cu diferente factor por influencia entrada di un
proximo añanan. Den Dialogo Social no tabatin          cierto impuesto.
obhecion contra esaki, ya cu gobierno a presenta       Por ehemplo, aña pasa den inicio di aña tabatin
esaki como un accion unilateral, cu lo a tuma          un aumento substancial di loonbelasting, basa
lugar cu of sin aprobacion di e gremionan.             riba e pagonan di entre otro Westin cu a cera. Aki
Seguidamente e reparatietoeslag a aparece den un       dificilmente por interpreta aumento como un in-
protocol firma pa gremio y sindicato, pero no ta-      dicacion cu tin mas hende emplea, al contrario.
bata nan iniciativa.                                   Naturalmente e tarea ta pa tuma e imagen total
Despues, gobierno a pone como medida pa yega           di varios indicador na cuenta, prome cu por bisa
na un presupuesto balansa e reparatietoeslag riba      algo cu por tin cierto credibilidad. Den un articulo
lista di 24 medida, cu e idea pa laga e dunado di      separa den e edicion aki nos lo atende esaki.
trabao paga esaki sin haya restitucion. Asina lo       Tin mas aspecto pa considera ora nos ta papiando
a forsa un aumento di salario, no solamente e          di aumenta salario minimo, y esey ta por ehemplo
minimo, sino tur salario bao di 2500 florin, sin       nos posicion di competencia den region. Nos no
tene cuenta cu e ley di salario minimo.                mester compara nos mes den termino absoluto cu e
Aparentemente gobierno mes lo a realisa cu e des-      nivel di salario y prijs den otro pais. Semper Aru-
vio legal aki lo bay topa cu hopi resistencia, ya cu   ba tabata un destinacion caro compara cu varios
e ta un metemento directo den e libertad di trahado    otro den Caribe, pero nos a logra conkista un posi-
y dunado di trabao pa conveni un salario.              cion bon a pesar di esaki.
Nos no mester di un economia dirigi pa estado, un      Nos posicion ta depende di calidad compara cu
tipo di socialismo, en todo caso tampoco un tipo       prijs cu ta paga pa e producto (turistico). Nos
di accion di ‘Robin Hood’ cu ta kita di esun pa        mester mantene e corelacion aki sano: si nos no
duna otro.                                             por crece den calidad, nos no por crece den prijs
                                                       tampoco. Salario no por ser mira los di prijs.q
   1   2   3   4   5   6   7   8   9