Page 32 - lAYOUT NEW 1300 X 1920 November 1.pdf
P. 32

32








                     HISTORIA DI ARUBA










                                                                                           SKIRBI PA: DUFI KOCK












                         HISTORIA DI E PROME AVIONNAN NA ARUBA






        Si bo puntra cualkier persona cua taba-                        for di Colombia y esaki berdad a bishi-

        ta e prome avion cu a aterisa na Aru-                          ta nos isla na juli 1925. SCADTA ta nifica
        ba, nan ta bisa bo:  (1) cu tabata e avion                     Sociedad Colombo-Alemana de Trans-

        Snip di tres motor; (2) of nan ta bisa bo                      portes Aereos. E tabata un di e lineanan
        cu tabata un Fokker-18 y tin motor di                          aereo di mas bieu (si no ta esun di mas
        KLM cu a baha na e prome aeropuer-                             bieu) den America Latina, estableci na

        to na Dakota dia 24 di december 1934.                          aña 1919 door di e Alemannan y e Aus-
        Berdad Snip tabata un di e prome, pero                         triaconan cu a biba na Colombia, cu a
        no e prome avion cu a baha na Aruba. E                         trece personal profesional experencia.

        avion Snip aki a baha despues di a crusa                       Na aña 1940, despues di un menasa di
        Ocean Atlantico y a trece post di Pasco                        siguridad rond di Panama Canal, nan a
        for di Hulanda y muy probabel di Corsou                        kita tur e Alemannan y Austriaconan y e

        tambe. Di Aruba el a pasa riba Boneiro                         compania a bira Viasa, un subsidiario di
        y no por a baha pa motibo cu no taba-                          Panama.                                                                                                                      tunidad pa acepta algun hende pa bula

        tin luga pa baha. E mita parti dilanti di e                                                                                                                                                 riba Aruba y tabata cobra algo pa esaki.
        avion aki ainda ta den e Snipgallery den                       NOTA:        Jerry Cassius a discuti cu Dr.                                                                                  Mathilda de Cuba, un di nos grandinan
        Museo di Corsou como un monumento                              Hartog pa coregi e eror aki y Dr. Hartog                                                                                     a bula den e avion e tempo ey.

        historico.                                                     a priminti’e cu el lo haci’e den su prox-
                                                                       imo edicion, pero desafortunadamente                                                                                         Dia 17 di november 1931, Schijns a lanta

        Tambe den e serie di tarhetanan di Dr.                         e gran escritor aki a bay laga nos prome                                                                                     vuelo for di Aruba cu un mucha muhe di
        Johan Hartog, e ta bisa cu ta trata di un                      cu esaki a sosode.                                                                                                           Noord, yama Elisabeth Everon y segun
        avion Idoor di Alemania cu a aterisa na                                                                                                                                                     Mimi, nan tabata yam’e Betchie (Mula).

        Paardenbaai dia 4 di juli 1925. E avion                        E prome avion cu a baha riba un pista di                                                                                     Otro informacion ta bisa cu Elisabeth
        ilustra riba e tarheta aki berdad tabata                       aterisahe aki na Aruba tabata e Curtiss                                                                                      tabata casa di un Mericano, un guardia
        esun prome, pero e no tabata un avion                          Robin. El a baha riba un pista di lodo na                                                                                    di siguridad na aeropuerto Hato na Cor-

        di Idoor di Alemania y e fecha tampoco                         Savaneta (awo yama Cura Cabay y Zee-                                                                                         sou. Panam a caba di termina su servi-
        tabata corecto. Otro hende ta bisa cu                          wijk). Zeewijk mes tabata yama Saliña di                                                                                     cio pa Corsou e tempo ey y nan a apun-
        ta e avion Dornier Wall di SCADTA cu na                        Cangreu of Papegaaien Bos, pasobra                                                                                           ta un guardia pa cuida na instalacion na

        aña 1925 a bishita Aruba. Tur e specula-                       eynan tabatin hopi lora. Dia 22 di mei                                                                                       Hato. Como cu Schijns tabatin su base
        cionnan aki ta absolutamente incorecto.                        1932, James (Jim) Massey Jr. y James                                                                                         na Hato, probablemente ey el a conoce

        Prueba y documentonan di mi amigo y                            Hataway, tur dos tabata empleado di                                                                                          Betchie. Tambe corant di e tempo ey a
        colega na Hulanda, Gerard (Jerry) Cas-                         Lago, a cumpra e avion aki. El a keda                                                                                        menciona cu e muhe tabata Arubiano.
        sius, den su buki “Historia den e seis is-                     un avion cu registracion Americano y                                                                                         Probablemente casa cu un socio di un

        lanan Hulandes”, ta duna prueba cu nos                         a haci su prome vuelo pa Aruba dia 3                          go Mimi Kock a conta mi y cu ta confir-                        tal Everon na Corsou, kende a bula pa
        prome experiencia den aviacion tabata                          di juli 1932, pilotia pa Jim Massey. E avi-                   ma pa Jerry Cassius y Archivo Nacional                         Aruba cu Schijns y nan a disparce riba e

        e avion cu a aterisa na Aruba dia 18 di                        on aki si tabatin destinacion pa Aruba.                       Aruba, ta esun di un piloto Hulandes. Ta                       vuelo di regreso pa Corsou.
        augustus 1923, pero sin destinacion fiho                       Fuera di e prome avion cu a baha den                          trata di un avion Pander biplane, un avi-
        pa Aruba, pero a baha pa motibo di un                          lagun di Paardenbaai, tin varios otro cu                      on cu dos hala, un ariba y un abou di e                        Segun e Journal di gezaghebber di dia

        fayo tecnico.                                                  a baha den e lagun ey tambe despues.                          cockpit, pilotia pa G.E.H. Schijns, na fin                     17 di november 1931, ta bisa cu traim-

                                                                                                                                     di augustus 1931 cu a bin for di Corsou                        erdia pa 3:00 pm e havenmeester di
        E tabata un Curtis F-5L, un avion militar                      Otro avioneta cu a baha na Aruba cu                           pa Aruba.                                                      Corsou a ricibi un noticia cu e piloto

        y cu tabata pertenece na Forsa Naval                           tin un storia hopi interesante cu mi ami-
                                                                                                                                                                                                    Schijns a lanta vuelo 11:30 am for di Aru-
                                                                                                                                     G. Schijns a obtene su licencia na feb-                        ba pa Corsou y no a aterisa na Corsou.
                                                                                                                                     ruari 1931 na Hulanda. El a yega Corsou                        Un buskeda inmediato riba e isla no a

                                                                                                                                     cu su avion chikito riba un bapor, paso-                       duna resultado. E testigonan cu a mir’e
                                                                                                                                     bra e avioneta aki no a por a bula over                        lanta vuelo na Aruba a haci un declara-
                                                                                                                                     di Ocean Atlantico. Na Corsou el a biba                        cion na autoridad.  Despues di e buske-

                                                                                                                                     na Dr. Lensweg 322 den districto di Van                        da sin resultado, nan a conclui, a base di
                                                                                                                                     Engelen, Willemstad. Su cas tabata situa                       rapport di e testigonan, cu el a cay den

                                                                                                                                     cerca di plantacion Bon Vista. El a bula                       lama hunto cu Schijns y su pasahero.
                                                                                                                                     na varios ocasion riba Aruba cu un ban-
                                                                                                                                     dera di propaganda tras di su avion pa                         Kico a keda un misterio ta e rumor cu

                                                                                                                                     bende producto of e tabata duna dem-                           e avion no a cay den lama entre Aruba
                                                                                                                                     ostracion.                                                     y Corsou, pero Schijns a bay Venezuela
                                                                                                                                     Segun Mimi Kock, un di nos grandinan a                         cu su pasahero. Esaki gezaghebber di

                                                                                                                                     conta cu, e ta corda cu tempo e tabata                         Corsou a raporta na Ministerio di Asun-
                                                                                                                                     bay scol, e avioneta a baha riba un dia-                       to Colonial na Den Haag. Un scenario
                                                                                                                                     bierna atardi na parti pariba di Savaneta                      cu ta parce loke a sosode ta cu Betchie

                                                                                                                                     Kemp riba un pleki limpi. Ora el a baha,                       a bin Aruba riba un biahe cu Schijns y
                                                                                                                                     hunto cu e muchanan di scol nan a core                         despues a planea e asina yama cay den

                                                                                                                                     bay wak e avion. E avion a keda algun                          lama/disparce, pero en realidad a huy

        Mericano for di zona di Panama Canal                                                                                         dia na Aruba y Schijns a tuma e opor-                          pa Venezuela y biba hunto feliz despues.
        cu tabata parti di un grupo di dos, com-

        paña pa un barco di guera, cu tabata
        nabega den Caribe y mester a haci un
        aterisahe di precaucion na Paarden-

        baai. E avion aki a aterisa riba lama na
        Paardenbaai pa motibo di e fayo tecni-

        co. Facilmente nan a drecha e proble-
        ma mientras e otro avion a keda circula
        den laira. Ora cu nan a caba di drech’e,

        despues di un ora y mey, nan tu dos a
        bay.



        E avion Aleman cu Dr. Hartog ta referi
        na dje tabata pertenece na SCADTA
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37