Page 26 - min.vos dec 2,2015
P. 26

Djarason 2 Desèmber 2015                                                                                                                         39

Kontinuashon di pagina 10      agresor. Den e aspekto aki a    ningun obligashon di mèldu       E último punto ta kon        Kontinuashon di pagina 10
    PARTIDO PAIS TA....        wak tur asuntu di derecho       loke el a mira. Pasobra       ta atendé ku un denunsia           PA MEIMEI 2016 LO...
                               humano. E meta prinsipal ta     manera leinan ta awor aki, e  di violensia relashonal/
   e abusador for di           di kita esun ku ta kousa e      dòkter di kas tin di mantené  doméstiko. No ta segun ku          E futuro ta den
kas. Ounke e kas ta di e       violensia for di su víktima.    e sekresia di profeshon.      yega na e sitio di asistensia   almasenahe i den
‘abusador”. E promé 10 dia     Den e lei tambe ta prohibí                                    outoridat ta kue hende          aktividatnan marítimo.
e no por bai e kas i tin un    e agresor di drenta den            Den e lei ta dun’é un      bai kuné. mester tin un         Ta un tendensha
prolongashon te ku 28 dia.     kontakto ku e víktima(nan).     parti legal. Gobièrnu mester  “stappelplan” pa sa kon ta      internashonal. Si nos ke ta e
Despues di esaki ta bini un                                    bisa kua ta e profeshonnan    atendé ku esei.                 hub di Caribe bo tin ku traha
periodo di “afkoeling” p’e        E hende ku keda separá       ku por pone sekresia un                                       riba e fasilidatnan aki. Nos
persona por bini bei.          for di kas, e por bai wes       banda. E ora ei e dòkter òf      Esaki tambe tin di regla     por sinta warda kosnan bin
                               pa kontrarestá e desishon       enfermera tin e obligashon    separá.                         òf kue un aktitut pro-aktivo.
   E víktima di violensia      pa sak’é for di su kas. Si e    pa hasi denunsia. Apesar ku                                   Ta di aploudí ku komo
doméstiko, banda di a haña     agresor ku keda saká for        tin un relashon, konfiansa       PAIS ta konsiente ku         kompanianan di gobièrnu
sla, tin otro víktimanan       di su kas, regresá promé        entre dòkter di kas i su      esaki no ta algu fásil. P’esei  nos a disidí ku nos no ta
tambe kende ta su yunan.       ku e periodo ku a bisé, tin     pashènt, den e kaso aki PAIS  pais aki un par di dia lo yama  sinta warda”, asina Lasten
Ora bai saka e víktima for di  sanshon di 2 aña di prison i    no ke pa e profeshonalnan     tur aktor di den vèlt, pa basa  a bisa.
kas e ta hañ’é den problema    tambe un but.                   keda ketu, si nan mester      riba nan eksperiensha kiko
si e tin kuater yu i no tin                                    konstatá algu den tal         ta pasa den kaso violensia         Lòs for di e proyekto pa
kaminda di keda. P’esei ta        E di dos aspekto             direkshon.                    doméstiko/relashonal, pa        traha riba un plan maestro,
separá esun ku a kousa e       pa protehá víktima                                            huntu yega na e kódigo.         Lasten a bisa ku Curoil
violensia.                     ta “meldcode”. Na e             Kontinuashon di pagina 12     ke pa nan papia, pero doño      ta den kombersashon ku
                               momentunan aki un hende              TUR KOS TA KLA...        di kurpa mes ta boka duru       Rdk pa Curoil por usa e
   Aktualmente leinan no       ku a risibí daño pa motibu                                    será. Esaki ta motibu ku        tankinan ku no ta den e
ta permití esei dor ku tin     di violensia relashonal/            pa investigá 25 punto     gran parti di e hendenan        kontrakt ku Refineria Isla.
e konsepto ku ta kas dje       doméstiko, si e bai su dòkter   di opheshon ku nan a          ku e abogadonan a pidi pa       “Ta un proyekto grandi ku
                               di kas, e dòkter di kas no tin  trese dilanti, pero hues a    tende, hues no a honra.         nos tin pa otro aña. Tin un
                                                               notifiká e abogadonan,                                        par di e tankinan ku tin
                                                               kon e akusado ke tantu           Nunka Arhtur a papia,        hopi aña pará einan. Nos ta
                                                               investigashon asina i         esaki ta loke ku por dedusí     konsiente ku nan mester di
                                                               tendementu di testigu,        for di e kaso. Arthur no        un mantenshon. Nos lo por
                                                               miéntras e mes no ta          a papia ku polis, ni ku         hasi bon uso di nan”, asina
                                                               papiando nada. Pues ta        reshèrshe, tampoko na hues      Lasten a bisa.
                                                               pidi pa tende tur hende i     komisario i biaha pasá den
                                                                                             sala di korte, el a keda ketu   Kontinuashon di pagina 6
                                                                                             ketu sin bisa ni un palabra.        KORSOU A LOGRA ...

                                                                                                                                logra un generashon
                                                                                                                             liber di AIDS. E informe ta
                                                                                                                             bisa mas aleu ku na 2014,
                                                                                                                             96 porshento di hende muhé
                                                                                                                             na estado na Latinoamérika
                                                                                                                             i Caribe tabatin un screening
                                                                                                                             prenatal. 71 porshento a
                                                                                                                             hasi un chekeo di HIV di
                                                                                                                             kua 81 porshento ku tabatin
                                                                                                                             mester di tratamentu, a
                                                                                                                             haña e tratamentu aki
                                                                                                                             tambe. E sifranan ta un
                                                                                                                             progreso konsiderabel for
                                                                                                                             di despues ku PHO/VWO
                                                                                                                             i UNICEF a implementá
                                                                                                                             un inisiativa regional pa
                                                                                                                             eliminá transmishon di HIV
                                                                                                                             di mama pa yu.

                                                                                                                                Si un hende muhé no
                                                                                                                             atendé ku su HIV, e tin un
                                                                                                                             chèns di entre 15 pa 45
                                                                                                                             porshento di pasa e vírus pa
                                                                                                                             e bebi durante di embaraso,
                                                                                                                             durante nasementu di e bebi
                                                                                                                             òf ku dunamentu di lechi
                                                                                                                             di mama. Si e mama haña
                                                                                                                             tratamentu den e fasenan
                                                                                                                             den kua e infekshon por
                                                                                                                             tuma lugá, e riesgo ta baha
                                                                                                                             te na 2 porshento.

                                                                                                                                Ta konsiderá e problema
                                                                                                                             di transmishon di e vírus
                                                                                                                             di HIV di mama pa yu
                                                                                                                             eliminá komo un problema
                                                                                                                             di salubridat na momentu
                                                                                                                             ku dos di kada 100 bebi ku
                                                                                                                             nase di mamanan ku HIV
                                                                                                                             kontraé e vírus. E aña aki
                                                                                                                             Cuba e bira e promé pais
                                                                                                                             ku a haña un validashon
                                                                                                                             ofishal di WHO ku a eliminá
                                                                                                                             transmishon di HIV di mama
                                                                                                                             pa yu. Awor aki 16 pais
                                                                                                                             adishonal ta den posishon
                                                                                                                             pa pidi e validashon aki.
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31