Page 26 - MIN ON 19 SEPT 2015
P. 26

A19                                            pensa

Diasabra 19 September 2015

Continuacion di pagina 18

Segun Departamento di            casi 700 pagina y ta dicta e.o.
Enseñansa Aruba”, e “Vo-         ki ora mester uza letter may-
cabulario Ortografico di Pa-     usculo y ki ora no ta permiti.
piamento” ta contene mas         Nan ta hasta dicta riba e uzo
cu 17.000 palabra tempo cu       di e famoso “Oxford comma”.
el a wordo publica na 2009.      Naturalmente, e reglanan aki
Global Language Monitor na       ta pa e empleado y freelance
2014 a estima cu idioma In-      nan cu ta contrata pa skirbi
gles ta contene mas di 1,025     columna regularmente. Si tin
miyon, si, miyon, palabra y      algo cu un “proofreader” kier
cu un palabra nobo ta wordo      cambia pa un rason of otro, pa
crea cada 98 minuut. Kier        etica periodistico e ta contact e
nifica cu tin mas di un mi-      autor prome.
yon mas palabra pa expresa       Pa esunnan cu ta somete arti-
pensamento na Ingles cu na       culo pa publicacion, diferente
Papiamento.                      corant tin diferente limite di e
Pa via di mi formacion, na un    cantidad di palabra cu e articu-
scol preparatorio y un uni-      lo por contene. Tur ta nenga di
versidad Mericano, y mi mas      publica articulo cu ta contene
di 25 aña cu Esso/Exxon, ami     inmoralidad, insulto personal
ta pensa normalmente na In-      of otro topiconan cu e corant
gles. Considerando e estadis-    ta considera taboo. Aki tambe
canan nombra aki riba, ta bay    nan ta mantene e regla cu si
tin hopi bes cu mi kier skirbi   tin algo cu un proofreader kier
algo pa cual mi tin e palabra    cambia pa un rason of otro, pa
na Ingles, pero no na Papia-     etica periodistico e ta contact e
mento.                           autor prome.
Si ami no sa un palabra na       Ami a skirbi tur corant cu sa
Papiamento con mi ta hay’e?      publica mi storianan pa puntra
Na Ingles mi por busca den       si nan tin regla cu ami como
un diccionario algo cu ta ex-    autor mester acepta. Un solo
presa mas o menos loke mi        corant a contesta mi, pero
kier bisa y djey busca un si-    considerando e centenares di
nonimo. Con mi por haya un       articulo cu tur a publica di mi,
palabra na Papiamento? Ami       mi ta supone cu mi ta haci loke
no conoce ningun dicciona-       nan ta spera di un contributor
rio cu ta duna un splicacion     serio.
of nificacion di palabranan      Meta principal di un dicciona-
na Papiamento. Si mi conoce      rio, David Skinner, a yega di
e palabra na Hulandes mi ta      skirbi cu cada uzado di diccio-
uza e diccionario di e pareha    nario y un lexicografo tin nan
van Putte-de Windt. Si mi        mes idea kico e diccionario su
conoce e palabra na Ingles,      meta principal ta. Segun Sr.
mi ta uza e diccionario di Sr.   Skinner, tin usuario cu ta kere
Jossy Mansur.                    cu e diccionario ta un codigo
Pero, si e palabra cu mi a haya  legal, mientras tin lexicografo
no ta den e “Vocabulario”?       ta considera un diccionario
Tuma e adverbo “razonable-       un rapport parcial. Uno kier
mente”. Den diccionario di       contestanan desambiguoso to-
Sr. Jossy Mansur e ta existi cu  cante ortografia, significacion,
nificacion di “reasonably” na    gramatica y uzo di palabranan
Ingles. E traduccion na Hu-      mientras cu otronan ta aspira
landes, segun Themes             neutralidad y esunnan mas se-
handwoordenboek, ta “re-         rio ta mas cauteloso ainda pa
delijk” y den e vocabulario      no impone nan idea di loke ta
Hulandes- Papiamento di e        “bon” Ingles riba e propio idi-
pareha van Putte – de Windt,     oma.
e palabra “redelijk”ta wordo     E grupo cu a crea e “Vocabu-
traduci como “razonable-         lario Ortografico di Papiamen-
mente of rasonablemente”.        to” a haci nan trabou, pero nan
Ningun di dos ta aparece den     mes ta adverti cu e buki aki no
e “Vocabulario”. E Groot-        ta fin di mundo. Awor ta pa e
woordenboek di van Putte         usuarionan, autor y publica-
– de Windt ta un vocabu-         dornan, uz’e rasonablemente
lario cu un propio miembro       of razonablemente. clyde-
di Lanta nos Papiamento a        harms@yahoo.com.q
recomenda pa informacion
adicional di Papiamento. Asi-
na mes, evidentemente tin cu
ta trata e “Vocabulario” como
un bijbel sagrado y si e pal-
abranan no ta den e Vocabu-
lario pa nan e palabranan nan
no ta existi.
Na otro paisnan, e corant
y revistanan tin nan propio
reglanan di skirbimento pa
nan empleadonan. E “guide-
lines” di New York Times tin
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31