Page 8 - Djaluna 30 aprel 2018.pdf
P. 8
8 Djaluna 30 Aprel 2018
Segun minister di Labor Hensley Koeiman
CORPORATE GOVERNANCE
‘Abuso laboral ta keda un
BIOGRAFIA
Prof dr. F.B.M. Kunneman ta gerente
di e bufete di abogado VanEps
Kunneman VanDoorne. E ta dirigí e preokupashon grandi’
team ku tin e enkargo di “corporate governance”. E
ta skirbi i duna lès tokante e tópiko aki ya pa algun
dékada.
Lo bin mas kontròl severo
Konfiansa di Asuntunan Sosial, Labor i e tópiko di seguridat riba
WILLEMSTAD.- Minister esaki ta konta tambe pa
Bienestar Hensley Koeiman boka di trabou. Segun
E último persona ku un direktor ta papia kuné tokante ta splika ku problema di Koeiman: ‘Nos tin ku vigilá
su dilemanan ta su komisario. abuso laboral te ainda ta e situashon mas mihó na
E resultado remarkabel ei a sali na kla for un resiente keda un preokupashon na Kòrsou.’
investigashon (mart 2018) di Universidat di Nyenrode. Kòrsou. ‘Na e momentu Mañan rònt mundu ta
A entrevistá binti miembro di gerensia di empresanan ei nos tin hopi hende sin konmemorá Dia di Labor,
mediano i grandi na Hulanda tokante nan dilema- i trabou. Esaki tin komo 1e di mei. Segun Koeiman
preguntanan di mas importante. Un kos a sali na kla konsekuensia ku e hende ku riba e dia ta importante pa
for di e investigashon: generalmente, gerensia no tabata tin trabou por sinti nan mes reflekshoná. ‘Nos tin ku
konsiderá e komisario komo e persona di konfiansa i mas vulnerabel. Te ainda e duna atenshon na e hende,
konsehero ku e lo mester tabata pa lei. problema di abuso laboral ta hopi aña pasá na entre otro
Un komisario ta mantené supervishon i na mes keda eksistí. No solamente Chicago na Merka, ku a
momentu e ta konsehero tambe. E komisario ta pa hende di pafó pero tambe kuminsá un lucha grandi,
supos di pone su noshon, sabiduria i eksperensia na pa hende lokal.’ Koeiman a ku hopi sanger i drama, pa
disponibilidat di e empresa dor di asistí gerensia ku bon splika ku e aña aki lo subi drecha situashon laboral pa
konseho. kontròl riba situashon hopi hende. Komo motibu ...Minister di Asuntunan
Aparentemente no ta semper esaki ta funshoná asina. laboral. No solamente e di esaki nos tur tin derechi Sosial, Labor i Bienestar
Kon lo bo por splika esaki? kantidat di kontròl, pero fundamental komo trahadó. Hensley Koeiman..
Na promé lugá nos ta papia akí di un kontradikshon lo tin kontròl mas severo Ku ta konsistí protekshon
fundamental entre e komisario su funshon di kòntròl tambe. Segun Koeiman kontra abuso, derechi riba bishita di dòkter, limitashon
i su funshon di konseho. Komo chabalitu kaba, nos di oranan di trabou etc, etc.’
no tabata kere den e idea di ‘Polis ta bo mihó amigu’. Tambe na Kòrsou tin
Na di dos lugá, hopi komisario ta ehersé e funshon di hende ku ta luchando
kòntròl inadekuadamente. Nan ta bai sinta riba stul di e pa derechinan laboral,
direktor òf nan ta meskla nan propio interesnan muchu manera Felix Chakoetoe.
ku esnan di e kompania. Nan ta hunga weganan di poder Koeiman: ‘Hende asina,
òf nan no ta sufisientemente informá. Si ni e funshon ku a sali na fabor di e
di kòntròl, bo no ta ehersé korektamente, e ora ei ta di trahadónan. Nan a tuma
komprondé ku gerensia lo no tumabo na serio mas komo hopi riesgo grandi. Nan por
konsehero tampoko. a pèrdè tur kos. Antes nan
Na di tres lugá, konseho di un supervisor pa definishon a sera hende ku a bringa
ta peligroso. “Komo komisario mi ta konsehá pa atendé pa derechinan laboral.
di tal manera ku e asuntu akí”. Ya ya. Anto kiko ta sosodé Komo motibu di nan lucha
si gerensia no sigui e konseho? Kiko e konsehero ‘ku bon awor nos tin sindikatonan
intenshon’ lo haña di esaki den su ròl di supervisor? Di i sindikalistanan ku, na
e manera akí un konseho indudablemente ta impliká un manera mas trankil,
e rísiko di un instrukshon bunita paketá. Na di kuater ta vigilá situashon pa
lugá, poko biaha bo ta haña un gran ‘sintimentu di nos’ trahadónan.’
entre gerensia i e hunta di komisario, un sintimentu ku Pa Koeiman dia promé
ta huntu ku otro mester garantisá kontinuidat i bienestar di mei ta importante. ‘Ku
di e empresa. Frekuentemente i sigur serka entidatnan nos ta reflekshoná i disidí
ligá na gobièrnu tin kantidat di wega polítiko òf te asta na unda nos ta para i na
‘kampamentunan’ i movementunan den e hunta. Ke unda nos mester pone mas
men, no realmente un ambiente ku ta lanta konfiansa. atenshon.’
Kiko esaki ta nifiká? Nos mester lebumai e funshon
dòbel ei numa e ora ei i atmití flèt asin’akí ku e komisario
no ta un konsehero sino (solamente) un kontroladó? Mi
no ta kere esei. Segun mi ta mas un kestion di konsiensia
mutuo. Komo parti di su funshon di evaluashon interno,
un hunta di komisario mester konsiderá den ki grado
e ròl di konsehero realmente ta keda realisá. Ku otro
palabra, e hunta mester yena su ròl di konsehero
konsientemente i aktivamente i duna kuenta i rason di
esaki.
Riba esaki, lo mester interogá gerensia tambe.
Minimalmente un bia pa aña, efektividat di e ròl di
konsehero akí mester ta prominentemente un punto di
agènda.
Na mi opinion, mester nombra e ròl di konsehero
den relato di e HdK tambe i den e relato anual mester
responsabilisá esaki. Strukturalmente, e HdK mester
wak kon ta e mihó manera pa yena e ròl akí.
Un posibel forma lo por ta pa apuntá un òf dos
komisario (no e presidente komisario) denter di e hunta
komo konsehero spesial i persona di konfiansa. E
komisarionan akí e ora ei ta forma e bastion pa e ròl
di konfiansa i konsehero. Di e manera akí ta konvertí
konfiansa di palabra den echo.