Page 13 - AAA SEPT 30 2015
P. 13

Cantidad di personanan cu Alzheimer naDIARANZON30SEPTEMBER2015  DIARIO                                                                PAGINA 3

                                 Aruba ta aumenta

ORANJESTAD (AAN):                otro trastorno neurocognitivo  persona cu ta desaroyando         Conclusion                          neglisha esaki lo wordo
Aruba tambe ta experiencia       di e tipo Alzheimer na Aruba.  of cu tin un of otro Trastorno                                        presenta na nos comunidad
un ‘explosion demografico’       Esaki ta ensera cu na e        Neurocognitivo leve of mayor           E cifranan menciona ta         y futuro generacionnan den
di personanan di edad cu         momento aki e cifra pa Aruba   di Tipo Alzheimer segun           causa di preocupacion grandi        futuro cercano.
Trastornonan neurocognitivo      lo mester por a alcansa 1944   Fundacion Alzheimer Aruba.        mundialmente. Na Aruba
di e tipo Alzheimer. Basa                                                                         tambe nos ta experencia un               Esaki sigur lo conta pa
riba e calculacion di ADI,                                                                        ‘explosion demografico’             costo directo di cuido medico
Fundacion Alzheimer Aruba                                                                         di personanan di edad cu            (e costonan di tratamento di e
(F.A.A.) ta yega na e siguiente                                                                   TrastornonanNeurocognitivo.         Trastornonan Neurocognitivo
calculacion pa Aruba. Segun                                                                       E preocupacion aki no ta            y otro condicionnan tanto
Centraal Bureau voor de                                                                           ricibiendo e atencion mereci        den cuido primario como
Statistiek (CBS) Aruba na                                                                         pa loke ta planificacion pa         secundario) y costo directo
final di 2010 tabata tin un                                                                       por enfrenta e epidemia             di cuido social (duna door di
populacion di 101,485 hende.                                                                      na caminda den forma                profesionalnan di cuido den
Alrededor di 10.527 persona                                                                       structural.                         comunidad y den casnan di
tin edad di 65 aña of mas.                                                                                                            cuido).
                                                                                                     Ta di vital importancia pa
  Mundialmente ta conoci cu                                                                       nos gobiernonan reconoce              Comprondemento debido di
alrededor 14% di e grupo aki                                                                      y ta consciente di e seriedad       e costonan di e Trastornonan
probablemente ta desaroyando                                                                      di e costonan envolvi di            Neurocognitivo Leve y
of tin un of otro Trastorno                                                                       e trastornonan aki y e              Mayor di tipo Alzheimer aki
Neurocognitivo di e Tipo                                                                          crecemento alarmante di             den comunidad y e impacto
Alzheimer. Esey ta nifica cu                                                                      esaki. Laga cu e resultadonan       cu esakinan tin riba famia,
na 2010 mas o menos 1,474                                                                         di e rapport aki por fungi como     servicio di cuido di salud,
persona di 65 aña lo tabata tin                                                                   un yamada pa planificacion y        cuido social y maneho
of tabata desaroyando un of                                                                       accion di parti di gobiernonan      gubernamental, sigur lo
otro Trastorno Neurocognitivo                                                                     den un maneho transparente          yuda enfrenta e problema aki
di e Tipo Alzheimer. Tambe                                                                        y efectivo pa mehora cuido,         conhuntamente cu un maneho
tin hende cu ta den e grupo                                                                       servicio, y sosten tanto na e       structural y consecuente.
di 65- cu lo a desaroya e                                                                         persona mes cu e trastornonan
trastornonan aki.                                                                                 aki como su cuidador(nan).               Pa mas informacion por
                                                                                                  Manera e Rapport Mundial            comunica cu: Fundacion
    Compara cu 5 aña pasa,                                                                        ta menciona cu si no tuma           Alzheimer Aruba (F.A.A.)
awe na 2015 por papia di un                                                                       accion awo, e cuenta di             Telefon: 584 8416 of 280 8416;
aumento di 470 persona (casi                                                                                                          E-mail: alzheimeraruba@
32%) cu ta desaroyando un of                                                                                                          gmail.com

E plachi chikito blanco tin di wordo poni!                                                    Director di Turismo:

Entrante mañan tur auto mester tin                               Curaçao ta manda Venezolanonan cu
 nan plachi number paga full aña                                no tin suficiente fondo bek pa nan pais

ORANJESTAD (AAN): Awe ta 30 di September 2015, y ta             ORANJESTAD (AAN): Merca-            Sinembargo e director di tur-     tambe nan mester tin un reser-
e deadline pa paga bo nummerplaat pa Voljaar. Of e mester       do di turismo for di Venezuela,   ismo di Corsou a mustra cu          vacion di un hotel of un adres
paga finalmente e di 4to Cuartal.                               ta birando un problema serio pa   Gobierno ta tumando pasonan         local creca un famia, cu ta parti
                                                                e isla di Curaçao y Director di   necesario pa evita cu e accion-     di e pasonan cu autoridadnan di
 Esey nifica cu pa mañan 1 di October 2015, tur auto mester     Turismo di e isla, sr Hugo Clar-  nan cu ta worde tuma contra         Corsou a tuma pa atende cu e
tin nan plachi blauw, y e plachi chikito blanco poni.           enda a mustra cu e desaroyo aki   di hendenan procedente for di       situacion aki.
                                                                ta bira un “bottleneck” pa tur-   Venezuela, lo no crea un prob-      Mescos cu na Aruba, sr Claren-
  DIARIO a compronde cu Dialuna y Diamars tabata hopi           ismo di e isla.                   lema pa e isla.                     da a mustra cu na aeropuerto di
druk mes na Servicio di Impuesto, y kizas esey lo ta e caso                                                                           Corsou tambe tin problema cu
tambe awe. Tin hopi hende cu ainda no a bay busca nan             E problema mas grandi pa au-       Un di e exigencianan princi-     transporte ilegal di turistanan,
plachi chikito blanco. Mihor bo actua awe, paga bo num-         toridadnan di e isla ta e hecho   pal cu inmigracion ta tuma na       principalmente hendenan cu
ber, evita di haya un boet pisa di Polis.                       cu hopi di e grupo di Venezo-     momento di yegada di Venezo-        ta bin for di Venezuela pero cu
                                                                lano cu ta yega Curaçao, kier     lanonan, ta esun financiero, ca-    autoridadnan di aeropuerto na
                                                                keda den forma ilegal of no tin   minda lo controla si nan tin sufi-  Hato, tin e situacion hopi bon
                                                                suficiente fondo pa hustifica un  ciente cen y esaki ta basa riba e   bou di control y tin un control
                                                                cierto cantidad di dia di perma-  cantidad di dia cu nan ta pidi pa   debidamente tumando luga pa
                                                                nencia riba e isla.               keda loke ta pone cu nan mester     autoridadnan di aeropuerto,
                                                                                                  tin entre 500 pa 700 Dollar y       pues door di esaki esaki no a
                                                                   Esaki ta pone cu oficialnan                                        bira un problema cu ta presente
                                                                di inmigracion tin cu tuma pa-                                        su mes constantemente.
                                                                sonan necesario pa atende cu e                                        Pa loke ta e aspecto di turistan-
                                                                hendenan aki y nan ta ser manda                                       an Venezolano cu ta move na
                                                                back pa Venezuela riba mesun                                          pia cu maleta den cayanan di e
                                                                vuelo cu nan ta yega cune.                                            isla, sr Hugo Clarenda a mustra
                                                                                                                                      cu esey no ta e caso na Corsou
                                                                    Sinembargo sr Clarenda a                                          ya cu autoridadnan cu ta atende
                                                                mustra cu no mester perde for di                                      cu e hendenan aki na momento
                                                                bisa e situacion cu tin na e mo-                                      cu nan baha for di avion, ta con-
                                                                mentonan aki na Venezuela, ca-                                        trola estrictamente sin nan tin
                                                                minda e desaroyonan politico y                                        fondo suficiente pa cubri nan
                                                                economico ta empeorando cada                                          gastonan di por ehempel trans-
                                                                dia y hopi hende ta purbando di                                       porte y estadia riba e isla.
                                                                bandona e pais y busca un miho
                                                                porvenir otro caminda, cu ta un
                                                                situacion hopi serio.
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18