Page 25 - awem juini 2,2015
P. 25
AWEMainta Diamars, 2 Juni 2015 25
4- CONSECUENCIA NEGATIVO
DI MAL GOBERNASHON
DEBE nashonal (di gobierno) ta un debe di tur ha- Aruba no a tene nan mes n’esaki. Cu e facilidad di di empleado publico atrobe desde 2017. Segun CFT e
bitante, cu solamente por paga bek for di entrada di mas grandi nan a contrae credito di largo durashon supuesto ‘crecemento autonomo di gasto di personal’
impuesto. Nos debe nashonal ta primordialmente un pa gasto consumptivo, esta gasto di corto durashon aki ta percura cu e gastonan lo sigui crece locual tin
debe ‘consumptivo’ como cu a gasta un gran parti na cu no ta produci nada. Asina regularmente a contrae consecuencia grave pa e deficit presupuestario y debe
necesidad directo manera paga di empleado publico ‘obligatielening’ pa paga salario di empleado publico. nashonal. Nan lo sigui crece atrobe for di 2018 a pesar
di mas, sin cu algo a bin bek na beneficio di sector Durante mayoria parti di Status Aparte ni un gobierno di e intentonan actual di gobierno pa logra un balansa
productivo. Asina gobierno a pone un peso grando a sa di inverti na un manera structural den medio cu al presupuestario pa 2018. Pesey tambe CFT tin como
riba comunidad, tanto awor como den fin y al cabo ta genera entrada nobo. Frecuentemente recomendashon principal pa “para e crecemento struc-
futuro. Comerciante y trahador tural di gasto di gobierno pa medio di paro di varios
mester cubri e interes y e pago- prestamo nobo no tawatin otro meta cu amortisa indexering (automatico)”. Cu otro palabra, empleado
nan. Na prome instancia esaki prestamo na fin di caduca. Pesey tambe ningun publico por yama ayo na e indexering cu a priminta nan
ta conduci na reducshon di hende por bisa awor con na fin di cuenta lo paga asta riba papel. Pa un grupo cu pa mesun motibo (esta
forsa di compra y al fin y al tur e prestamonan ey bek. insuficiente medio publico pa motibo di mal maneho
cabo na reducshon di stan- financiero di gobierno consecutivo) ya caba a perde
dard di bida. Pesey tambe e debe nashonal ta forma un indexering algun biaha caba y consecuentemente den
menasa serio pa cada ciudadano. Pa motibo curso di aña a perde basta forsa di compra, esaki ta un
Pa gobierno contrae presta- politico partidista ta devora e fuentenan eco- trago amargo. Pero esey no ta e unico consecuencia,
mo tin un regla severo. nomico cu mester percura pa bienestar. Ta ni esun di mas serio.
Prestamo di corto durashon anikila e posibilidadnan pa establece empresa
ta exclusivamente pa asunto di nobo, casi no ta crea cupo nobo di trabou cu CFT ta stipula cu te ainda no ta cla cua medida al fin y
corto durashon. Pa invershon cu al cabo gobierno lo introduci, cua efecto nan lo tin riba
un durashon largo mes- por aumenta e producto nashonal (GDP). reducshon di e deficit y e debe, specialmente tumando
ter contrae presta- Pa cualke pais sin recurso inagotabel na cuenta cu cada bes atrobe ta introduci e medida mas
mo riba termino e maneho aki ta desastroso. Asta lat di lo cual a intenta na prome instancia. Consecuent-
largo. E gobi- pa pais cu reserva di crudo emente tanto e deficit y e debe ta sigui aumenta. Pesey
ernonan con- enorme manera Venezuela CFT ta recomenda pa riba termino corto introduci un
secutivo di y Iran, un maneho asina ‘impuesto di solidaridad’. En realidad ta trata aki di un
no ta duradero. ‘Impuesto di Mal Gobernashon’. Segun CFTe diferente
No ta por nada cu e ra- impuestonan nobo y e cambio grandi den e sistema di
port di Universidad di impuesto lo tin como efecto cu e preshon di impuesto
Erasmus na Rotterdam, lo subi cu mas di 10%. Kier men cu riba e perdida cre-
Hulanda, esta ‘Econo- ciente di forsa di compra manera a menshona ariba, lo
mia di Aruba, balan- bin un perdida adicional di minimal 10%. Esakinan ta
cando riba un cuerda’, ta e consecuencianan principal pa esnan cu ta mantene
indica cu “continuashon nan trabou. Otronan ta mas leu for di cas.
di e trendnan actual di
Aruba, esta acelerashon di Ya caba despues di elecshon di 2013 gobierno a tuma
e debe comercial nashonal e prome medidanan pa baha su gastonan exorbitante
di gobierno, no ta duradero. di personal. Pa haci esey el a scohe e caminda di mas
Ta basta simpel pa demostra facil y esey tawata di no renoba e contratonan di e ‘ar-
cu continuashon di deficit finan- beidscontractantenan’. Poco despues gobierno mester
ciero di gobierno cu ta cubri pa a revoca hopi di su decishonnan pasobra a resulta cu
medio di prestamo, rapidamente varios departamento no por a sigui brinda servicio
por conduci na un situashon ex- di calidad mas. Pero fundashon tambe a haya palo. E
plosivo”. ultimo añanan gobierno ta economisa structuralmente
Afl. 1 miyon pa aña riba subsidio pa fundashon. Esey
Pa hopi ciudadano e scenario aki a haci cu varios fundashon a ‘muri’ of mester a limita
tawata un asunto ‘leu-for-di cas’. nan servicio drasticamente. Reducshon serio di forsa di
Pero pronto lo bin cambio den esa- compra y di calidad di servicio ta consecuencia directo
ki. E sindicatonan di empleado pu- di mal gobernashon. E pregunta grandi ta den ki grado
blico a conveni den e negociashon- y na ki manera por responsabilisa politico/gobrnante
nan pa aumenta edad di penshun, pa tur e consecuencianan serio di nan mal maneho.
cu lo indexeer e reparatiepremie
4- CONSECUENCIA NEGATIVO
DI MAL GOBERNASHON
DEBE nashonal (di gobierno) ta un debe di tur ha- Aruba no a tene nan mes n’esaki. Cu e facilidad di di empleado publico atrobe desde 2017. Segun CFT e
bitante, cu solamente por paga bek for di entrada di mas grandi nan a contrae credito di largo durashon supuesto ‘crecemento autonomo di gasto di personal’
impuesto. Nos debe nashonal ta primordialmente un pa gasto consumptivo, esta gasto di corto durashon aki ta percura cu e gastonan lo sigui crece locual tin
debe ‘consumptivo’ como cu a gasta un gran parti na cu no ta produci nada. Asina regularmente a contrae consecuencia grave pa e deficit presupuestario y debe
necesidad directo manera paga di empleado publico ‘obligatielening’ pa paga salario di empleado publico. nashonal. Nan lo sigui crece atrobe for di 2018 a pesar
di mas, sin cu algo a bin bek na beneficio di sector Durante mayoria parti di Status Aparte ni un gobierno di e intentonan actual di gobierno pa logra un balansa
productivo. Asina gobierno a pone un peso grando a sa di inverti na un manera structural den medio cu al presupuestario pa 2018. Pesey tambe CFT tin como
riba comunidad, tanto awor como den fin y al cabo ta genera entrada nobo. Frecuentemente recomendashon principal pa “para e crecemento struc-
futuro. Comerciante y trahador tural di gasto di gobierno pa medio di paro di varios
mester cubri e interes y e pago- prestamo nobo no tawatin otro meta cu amortisa indexering (automatico)”. Cu otro palabra, empleado
nan. Na prome instancia esaki prestamo na fin di caduca. Pesey tambe ningun publico por yama ayo na e indexering cu a priminta nan
ta conduci na reducshon di hende por bisa awor con na fin di cuenta lo paga asta riba papel. Pa un grupo cu pa mesun motibo (esta
forsa di compra y al fin y al tur e prestamonan ey bek. insuficiente medio publico pa motibo di mal maneho
cabo na reducshon di stan- financiero di gobierno consecutivo) ya caba a perde
dard di bida. Pesey tambe e debe nashonal ta forma un indexering algun biaha caba y consecuentemente den
menasa serio pa cada ciudadano. Pa motibo curso di aña a perde basta forsa di compra, esaki ta un
Pa gobierno contrae presta- politico partidista ta devora e fuentenan eco- trago amargo. Pero esey no ta e unico consecuencia,
mo tin un regla severo. nomico cu mester percura pa bienestar. Ta ni esun di mas serio.
Prestamo di corto durashon anikila e posibilidadnan pa establece empresa
ta exclusivamente pa asunto di nobo, casi no ta crea cupo nobo di trabou cu CFT ta stipula cu te ainda no ta cla cua medida al fin y
corto durashon. Pa invershon cu al cabo gobierno lo introduci, cua efecto nan lo tin riba
un durashon largo mes- por aumenta e producto nashonal (GDP). reducshon di e deficit y e debe, specialmente tumando
ter contrae presta- Pa cualke pais sin recurso inagotabel na cuenta cu cada bes atrobe ta introduci e medida mas
mo riba termino e maneho aki ta desastroso. Asta lat di lo cual a intenta na prome instancia. Consecuent-
largo. E gobi- pa pais cu reserva di crudo emente tanto e deficit y e debe ta sigui aumenta. Pesey
ernonan con- enorme manera Venezuela CFT ta recomenda pa riba termino corto introduci un
secutivo di y Iran, un maneho asina ‘impuesto di solidaridad’. En realidad ta trata aki di un
no ta duradero. ‘Impuesto di Mal Gobernashon’. Segun CFTe diferente
No ta por nada cu e ra- impuestonan nobo y e cambio grandi den e sistema di
port di Universidad di impuesto lo tin como efecto cu e preshon di impuesto
Erasmus na Rotterdam, lo subi cu mas di 10%. Kier men cu riba e perdida cre-
Hulanda, esta ‘Econo- ciente di forsa di compra manera a menshona ariba, lo
mia di Aruba, balan- bin un perdida adicional di minimal 10%. Esakinan ta
cando riba un cuerda’, ta e consecuencianan principal pa esnan cu ta mantene
indica cu “continuashon nan trabou. Otronan ta mas leu for di cas.
di e trendnan actual di
Aruba, esta acelerashon di Ya caba despues di elecshon di 2013 gobierno a tuma
e debe comercial nashonal e prome medidanan pa baha su gastonan exorbitante
di gobierno, no ta duradero. di personal. Pa haci esey el a scohe e caminda di mas
Ta basta simpel pa demostra facil y esey tawata di no renoba e contratonan di e ‘ar-
cu continuashon di deficit finan- beidscontractantenan’. Poco despues gobierno mester
ciero di gobierno cu ta cubri pa a revoca hopi di su decishonnan pasobra a resulta cu
medio di prestamo, rapidamente varios departamento no por a sigui brinda servicio
por conduci na un situashon ex- di calidad mas. Pero fundashon tambe a haya palo. E
plosivo”. ultimo añanan gobierno ta economisa structuralmente
Afl. 1 miyon pa aña riba subsidio pa fundashon. Esey
Pa hopi ciudadano e scenario aki a haci cu varios fundashon a ‘muri’ of mester a limita
tawata un asunto ‘leu-for-di cas’. nan servicio drasticamente. Reducshon serio di forsa di
Pero pronto lo bin cambio den esa- compra y di calidad di servicio ta consecuencia directo
ki. E sindicatonan di empleado pu- di mal gobernashon. E pregunta grandi ta den ki grado
blico a conveni den e negociashon- y na ki manera por responsabilisa politico/gobrnante
nan pa aumenta edad di penshun, pa tur e consecuencianan serio di nan mal maneho.
cu lo indexeer e reparatiepremie