Page 6 - bon-dia-aruba-20170701
P. 6

A6    REGIONAL
                      Diasabra 1 Juli 2017

            “Mi tabata grita y yora.. mi tabatin hopi miedo y  mi a orina”
                   Detenidonan na protesta di oposicion na Venezuela ta


                                          denuncia violacion, golpi  y tortura




                VENEZUELA  (BBC  MUNDO).-  Nan  no  ta-                         Golpi
                bata conoci. Nan nunca a pensa riba situacion                   Otro aspecto cu ta parti di tur abuso cu ho-
                cu nan a pasa aden, califica como un di e expe-                 ben deteni ta sufriendo durante protesta ta
                riencianan mas traumatico di nan bida.                          e uso excesivo di fuerza di banda di cuerpo
                                                                                di  seguridad  na  momento  di  nan  deten-
            Segun acta hudicial, tabata 10 hoben cu a ser deteni dia 15 di mei 2017   cion.
            na estado Aragua, norte di Venezuela, na un zona caminda tabata tu-  “E prome golpi cu mi a sinti tabata na mi
            mando lugar protesta contra gobierno di Nicolas Maduro.             cabes, nan a duna mi un golpi cu un arma
            “Nan a pone nan den un rij y a obliga nan pa mishi cu parti intimo di   di rubber,” Carmen Ángel, studiante di 21
            otro y obliga nan pa manipula nan miembronan. Polis a maltrata, scop y   aña a splica.
            golpea nan cu helm di proteccion cu polis ta usa. Polis a obliga deteni-  E  ta  sigui:  “Nan  a  cuminsa  pa  ranca  mi
            donan pa balia “La Macarena”. Esunnan cu no tabata balia a haya mas   cabey y nan a duna mi varios scop na mi
            golpi. Pero no tabata e unico cos,” Martin Rios, abogado defensor di e   rudia, mientras otro a golpea mi cabes, ta-
            10 hoben a bisa.                                                    bata  un  awacero  di  golpi,  nan  no  a  stop.
            Tur cos a tuma lugar na sede di polis nacional bolivariano na estado   Un polis muhe a dal mi un mokete den mi
            Aragua.                                                             cara. Mi tabata grita y yora.. mi tabatin hopi
            Den e ultimo ola di  protesta contra Maduro cu a cuminsa desde tres   miedo y mi a orina eynan.”
            luna pasa, tin mas di 3.200 detencion te dia 15 di juni, segun Foro Penal.
            Foro Penal ta un organisacion no gubernamental cu ta duna asistencia   Chumbo di shotgun
            gratis na tur detenido den protesta di oposicion.                  Andres,  studiante  universitario   mei. Dokternan no por saca e municion ey, cu
            Dia 29 di juni a bira conoci otro informacion tocante detencion di mas   di  21  aña  tin  nuebe  particulo  di   ta municion pa tira bestia, pasobra nan ta pega
            di 20 hoben, for di diferente universidadnan, cu a ser deteni pa funcio-  chumbo den su costia desde 18 di   den su musculo.
            nario na Las Mercedes y El Rosal na Caracas. E situacion a keda registra
            pa varios ekipo di prensa nacional y internacional. Funcionarionan di                               “Tabata scur, banda di 6 ora local, mi a sali pa
            polis di Venezuela a lansa bom lacrimogeno riba studiantenan cu tabata                              mira kico tabata sucede den un protesta cerca di
            deteni riba un truck y nan a cera e porta y e truck a disparce. Famia ainda                         mi cas. Andres ta corda cu polis  a lansa un awa-
            ta wardando pa algun informacion tocante nan.                                                       cero di bom lacrimogeno y di repente a sali hopi
            Gabriel Valdez, presidente di Federacion di Centro di studiante di Uni-                             motocicleta di Guardia nacional di tur banda”
            versidad Simón Bolivar a declara cu un comision di dos representante                                “Hende a cuminsa core manera loco. Mi ta corda
            a drenta instalacion di polis, pa haya sa estado di salud di e grupo di                             cu mi a keda atrapa entre un muraya y Guardia
            hoben deteni. “Tur studiante ta hunto y polis a duna nan un bon trato.                              nacional cu ta bin riba mi. Mi a lanta mi brasan-
            Te Diahuebs banda 8 or pm nan no a haya ningun maltrato”                                            an y mi a bisa nan cu mi tabata sin arma, mi ta
            Durante proceso di detencion tin hopi denuncia di tortura, agresion,                                kere tabata como 8 militar; un di nan a pone su
            abuso, violacion di derecho humano y ley vigente, di banda di polis di                              arma na mi cara, mi a bira y inmediatamente mi
            Venezuela.                                                                                          a sinti e tiro riba mi costia,” Andres a conta.
            E cantidad di maltrato ta hopi halto y mayoria ta registra den video y
            potret. Maltratonan a ser condena tambe pa  minister di defensa di Ven-
            ezuela, Vladimir Padrino.                                           E calvario
            “Ami no kier wak un Guardia nacional cu maltrato riba caya. Esunnan   Falta  di  informacion  ta  otro  iregu-
            cu no por comporta nan mes di acuerdo nan principio, mester responde   laridad denuncia pa abogado di Ser-
            pa nan actuacion” Vladimir Padrino a sentencia.                     gio Contreras. Contreras ta un activ-
                                                                                ista  social  y  maestro  di  Universidad
                                                                                Catolico Andrés Bello, na  Caracas.
            Violencia Sexual                   y awor ta parti di e investigacion.   El a ser deteni na un zona di centro
            “E situacion cu ta reinando na Ven- “70% di casonan cu ta documenta   di Caracas ora cu e tabata papia via un
            ezuela no tin antecedente den histo- tin  algun  sorto  di  tortura  sexual:   megafono, pa solicita na  polis  pa  no
            ria reciente di Venezuela, y ta hopi  hoben  deteni  ta  sufri  tortura  y   tira mas bom lacrimogeno pasobra al-
            preocupante,” Erika Guevara, direc- maltrato pasobra nan ta obliga pa   rededor tabatin hopi mucha y hende
            tor pa America di Amnistia Interna- keda  sunu,  obliga  pa  haci  posi-  grandi.                       Hopi miedo
            cional a bisa.                     cion  pa  mustra  nan  parti  intimo,   “Eynan a cuminsa e calvario. Nos no   Un di varios caso cu ta investiga caba pa e
            E 10 hobennan aki a ser separa. “Un  y algun di nan a ser viola tambe,”   tabata  sa  nada  di  Contreras,  mi  no   organisacion ta e caso di Fernando Cabal-
            pa un a sufri un castigo bergonsoso  Tamara Suju, directora di Casla a   tabata sa unda polis a hib’e , ni nin-  lero.
            y  aberante,”  Martín  Ríos,  abogado  splica. Casla ta un centro di studio   gun informacion tocante su audiencia
            defensor a splica.                 pa Latino America cu sede na Re-  di  presentacion.  Nos  a  cuminsa  bay   “El a wordo deteni y autoridad a hib’e pa
            Polis a obliga hoben deteni pa hinca  publica Checo cu ta evalua sistema   varios  centro  di  detencion  pasobra   Cuerpo di Investigacion Cientifico Penal
            rudia y nan a mara nan brasa cu un  di democracia den region.       nos tabata desespera,” casa di Contre-  y  Criminalistico.  Hues  a  duna  libertad
            cable na nan pols.                 Suju  a  introduci  un  demanda  na   ras a splica.                  bao medida, caminda hues a solicita dos
            “Nan a pone gas lagrimogeno y un  corte penal internacional na Den                                      fiador cu su famia a haya, pero cu despues
            paña riba nan cabes. Despues nan a  Haag  ,  Hulanda  contra  estado                                    e hues cu tabata asigna pa e caso di Ca-
            baha nan short y a pone un tubo den  Venezolano. Suju a  acusa estado                                   ballero a bay y el a laga e caso bandona..
            su recto,” e abogado a splica.     di Venezuela di comete tortura, y                                    no  a  traha  mas,  sin  ningun  splicacion,”
            Rios a bisa cu otro hende cu ta de- e situacion aki ta un crimen di lesa                                Romero a informa.  E procedimento no
            teni no por a mira nada, pero e de- humanidad.                                                          a culmina, ningun autoridad  a reemplasa
            tenidonan a duna nan testimonio y                                                                       e funcionario y Caballero ta deteni ainda.
            nan a bisa cu nan a tende un hoben
            tabata grita, yora y pidi ayudo.                                    Violacion severo y hende opositor na riesgo

            E caso di hoben di 19 aña ta bao in-                                E caso aki ta inclui den un informe cu a ser publica pa Comite contra tortura di
            vestigacion di fiscalia general di re-                              organisacion di Nacion Uni (ONU) despues di un evaluacion tocante respet di
            publica.                                                            derecho humano na Venezuela.
            Rios a sigura cu e examennan medi-                                  “E comite a haya reporte di numeroso golpi, descarga di electricidad, kemadura,
            co practica a confirma un violacion.                                asifixia, intimidacion sexual, menasa di manifestante deteni,” Jens Modvig, presi-
            Rios ta splica cu e resultadonan a ser                              dente di Comite contra  Tortura di ONU y director medico di  DIGNITY a bisa,
            manda den un envelop pa tribunal                                    Instituto Danes contra Tortura.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11