Page 25 - min on
P. 25

DIALUNA 25 MEI 2015                                              DIARIO                                                            PAGINA 21

                                Nos comunidad cu nos ta scohe pa ignora

Cyber bullying ta un problema grandi rond mundo y Aruba

ORANJESTAD (AAN) E              mundo riba internet ta bira      Desde cu mi a experencia         como cu e acceso na internet     hende esaki ta algo cu kisas
fenomeno di cyber bullying      mas facil. Mi ta un studiante    cyber bullying ariba e website   ta haci’e dificil pa por sa ken  nan no ta tende masha di dj’e
ta uno cu hopi biaha nos no     di Colegio E.P.I., Hospitality   conoci cu yama ask.fm mi a       ta sinta tras di e computer.     pero si bo ta un persona cu
ta tende di dje, specialmente   and Tourism Unit, den mi aña     publica un storia tocante e      Den e mundo moderno cu nos       frecuentemente ta haci uzo
den nos comunidad. Cyber        final, y mi ta un presidente     mensahenan y insulto cu mi       ta biba aden, e rol di bullying  di red social specialmente
bullying ta un forma di         pasado di Kiwanis Circle K di    tawata ricibi ariba Facebook.    tambe a cambia y esaki ta        ask.fm bo lo por mira con
bullying cu ta tuma luga        Colegio E.P.I.                   E idea tras di esaki tawata      haci cu e problematico aki       hopi hoben ta bira victima di
ariba red social y door di e    Recientemente mi a cuminsa       cu mi kier a conscientisa y      ta bira mas dificil pa stop.     cybber bullying aki na Aruba.
uzo di smartphones. Pa hopi     duna varios presentacion         informa no solamente hoben       Antes ora bullying tawata        Pakico esaki ta dificil pa
tempo caba, cyber bullying ta   na hoben y adulto tocante e      pero tambe adulto y mayor        tuma luga, esaki tawata          stop? Hopi hoben y persona
andando den varios red social,  fenomeno di cyber bullying       tocante di e problema aki. Tur   pasa mayoria biaha na scol       sa comenta cu bo por stop
incluyendo Facebook, Twitter,   sin cu esaki tin algun conexion  dia ariba diferente red social,  caminda bo por a mira ken e      cyber bullying simplemente
Instagram, y Whatsapp pa        cu mi estudio y organisacion.    nos ta mira varios forma di      bully ta y e ta mas facil pa e   door di paga bo computer of
menciona algun. Actualmente     E motibo pakico mi a scoge       cyber bullying, y hopi biaha     docente of mayor busca un        baha di bo red social. Loke
un di e rednan mas grandi       pa papia tocante cyber           nos ta scoge pa ignora esaki     solucion na e problema aki,      hopi hende no ta consciente di
caminda cyber bullying ta       bullying ta paso mi mes a        simplemente pasobra nunca        y pone consecuencia pa e         dj’e ta cu door di simplemente
tuma lugar ta ask.fm            pasa den e situacion eynan.      nos a pasa aden, of pasobra e    bully. Awendia e mucha cu        paga bo computer no lo laga
Ask.fm ta un pagina social      Algo cu mi a remarca ta cu       no ta pasando cu nos. E parti    ta “get bullied” no solamente    e problema aki bay pasobra
caminda cu unabez cu bo         cyber bullying ta y por pasa     di mas impactante tocante        ta victima di bully pa 5 of 6    bo amistad y esunnan rond di
traha bo account, bo por haci   cu tur hende. E no ta importa    di e problema aki, ta cu e       ora pa dia na scol, pero cu e    bo ainda ta forma parti di bo
otro persona cu tin un account  bo edad, sexo, color, religion,  ta pasa cu mucha desde e         uzo di internet y red social     comunidad di red social y e
di ask.fm un pregunta of duna   educacion, clase social, ni      edad di 9 aña caba. Awendia      e bullying ta sigui tuma         problema ta sigui anda hasta si
un comentario, cu e option di   tampoco bo nacionalidad.         mayoria mucha tin na un edad     luga na cas tambe. Esaki ta      abo ta offline. Y pasobra esaki
keda anonimo. Awendia cu e      Cyber bullying ta tumando        hopi jong tin un smartphone,     haci cu e victima di bully ta    ta tuma luga ariba internet,
uzo di smartphones y internet,  luga tur dia, 24 ora pa dia, 7   computer of tablet y hopi        wordo bullied pa mas ora pa      unabes cu bo publica algo
tur cos ta un “click away” y    dia pa siman rond di henter      biaha nan tin hasta red social   dia, incluyendo fin di siman,    online, esaki no por wordo
e aceso na tur cos rond di      mundo, incluyendo Aruba.         manera Facebook.                 vakantie, dia liber, cualkier    kita completamente mas. Nos
                                                                 Cyber bullying ta hopi dificil   ora pa dia, y cualkier dia di    tur sa cu loke bo pone ariba
                                                                 pa stop y tin ora hasta dificil  siman. Con cyber bullying ta     internet no ta keda algo priva
                                                                 pa detecta si esaki ta pasando   tuma luga? Cyber bullying        mas, y unabes cu bo publica
                                                                 cu bo yiu, ruman of familiar.    generalmente ta tuma             esaki, ya varios hende lo a
                                                                 Kico ta e diferencia entre       luga door di post potret of      mira y download esaki. Pues
                                                                 cyber bullying y bullying?       comentario di otro persona,      e daño ya caba lo ta haci. Den
                                                                 Bullying ta un forma di ter      cu varios biaha sa ta rumor      varios presentacion cu mi a
                                                                 y tentamento cu ta tuma          of comentario negativo ariba     duna, specialmente hoben,
                                                                 luga den persona, den forma      red social, potret intimo of     mayoria di nan a admiti y a
                                                                 verbal y tin ora tambe fisico.   potret cu ta humilia un otro     conta cu nan ta of a yega di
                                                                 Cyber bullying ta un forma di    persona, menasa contra otro      experencia cyber bullying y,
                                                                 bullying cu ta tuma luga door    online, video(incluiendo         of bullying na scol of na cas
                                                                 di e uzo di telefon, computer    video di pelea na scol) y hopi
                                                                 y red social, y mayoria biaha    biaha menasa pa e victima
                                                                 e bully ta dificil pa detecta    tuma su propio bida. Pa hopi
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30