Page 4 - bon-dia-aruba-20201117
P. 4

A4   LOCAL
                Diamars 17 November 2020

                           Actuarionan awor numa ta calculando e Wever Croes norm

                                         Entrada di Prome Minister ta salario y pensioenopbouw


            Awor aki actuarionan ta calculando kico real-
            mente ta e Wever Croes norm. Esaki ta locual
            Prome  Minister  Evelyn  Wever  Croes  a  bisa
            ayera. E norma aki ta un di e condicionnan
            cu  cual  Aruba  mester  cumpli  pa  ricibi  e  di
            tres  tranche  di  sosten  di  liquidez.  Director-
            nan di companianan estatal no mag gana mas
            cu 130 porciento di e norma Wever Croes. E
            problema sinembargo ta pa identifica cual ta
            e nivel di salario cu mester tuma, pasobra e
            salario di e Prome Minister ta consisti di dos
            componente.

            “Ora a tuma e salario di Minister President cu a
            baha caba cu 25 porciento, a ripara cu gran mayoria  awor ta wardando e calculacionnan, pa asina yega  ta sinti cu e calculo cu Aruba ta usa no ta inclui e
            di e Directornan ta gana mucho mas cu e 130 por-  na e norma.” Wever Croes a bisa cu hopi hende ta  riesgonan di futuro.
            ciento,” Prome Minister Wever Croes a bisa.     puntra kico ta e norma y cuanto e ta exacto, pero  Pero, Prome Minister a sigui splica cu diferencia
            El a admiti cu hopi a considera cu e punto di salida  no por bisa nada ainda, pasobra e trabao ta den man  specifico di casi 200 miyon tin di haci cu e pago
            aki  no  ta  husto  pasobra  Prome  Minister,  ademas  di actuarionan. “E bon ta cu ora ta trata cambio pa  cu Aruba mester haci na Merca pa debenan cu ta
            di tur otro minister tin e asina yama ‘pensioenop-  minister y nos tur ta di acuerdo, por implemen-  madura e aña aki. E recomendacion di Caft ta pa
            bouw,’ esta cu ta acumula e derecho di pensioen,  ta esaki di inmediato. Y despues ta bin cu un ley.  Hulanda no presta Aruba e placa pa e debenan cu ta
            sin cu ta contribui na un fondo. Te cu awor, un  Ora ta trata otro cambio cu ta afecta ciudadanonan,  madura e aña aki. Caft ta kere si cu Hulanda mester
            ex-minister cu a traha ocho aña den e funcion aki,  mester warda pa un ley, prome cu efectua esaki.  refinancia e debenan di Aruba di 2021 y 2022. “E
            por cobra 70 porciento di su salario como pensioen  Mester bisa si cu no ta di awor tin e exigencia pa  debenan di 2020 ta un acuerdo apart di e pakete.
            y e placa ta sali directamente di caha di Gobierno.  e Wever Croes norm. Ta for di juli cu Hulanda a  Hulanda  a presta Aruba placa pa wanta cabez riba
            “Ministernan  tin  pensioenopbouw  y  directornan  pone e Wever Croes norm como condicion, cu ta  awa, pero no pa paga debe.”
            tambe ta tene cuenta cu esey.” Pues e Wever Croes  nifica cu a tuma tempo pa busca e forma pa calcula  Cu  otro  palabra,  Aruba  mes  ta  responsable  pa
            norm mester tin e dos componentenan ey. Esta e  esaki.                                          cumpli cu pago di su debe pa 2020 y e trabao pa
            salario cu ta poni den ley y e parti no visible cu ta e                                         busca e prestamonan pa paga debe a inicia prome
            pensioen riba cual e minister (Prome Minister) ta  808 miyon versus 1 biyon                     cu  e  crisis  di  Covid,  unda  a  logra  haya  fianza  di
            haya derecho. Ora tuma e dos sumanan aki hunto,  Prome  Minister  Evelyn  Wever  tambe  a  splica  e  Credit  Suisse.  “Dus  eynan  tin  e  diferencia  entre
            anto e norma ta hopi mas halto.                 diferencia  entre e conseho di Caft pa e desviacion  808  miyon  di  Caft  y  e  1  biyon  di  e  presupuesto
            “A bay calcula y a ripara cu hopi director e ora ta cay  di presupuesto pa 2020 na maximo 808 miyon flo-  complementario.” E 209 miyon florin cu Aruba ta
            bao di e norma ey. Pues e lo nifica cu mester hisa  rin, envez di e 1 biyon cu Gobierno a pone den su  haya te cu fin di 2020 ta basa riba conseho di Caft,
            e salarionan di e directornan y esey no ta e inten-  presupuesto complementario. “E diferencia ta sinta  cu a calcula cu esaki ta e necesidad financiero di
            cion,” Evelyn Wever Croes. “E intencion ta cu ta  den e dos basenan di calculo. Un calculo ta a base  Gobierno  te cu fin di aña. “Tin un porcion di debe
            controla y baha e salario.”                     di transaccion, y e otro ta a base di cash. Caft ta  cu ta bay madura na fin di aña si. Nos no sa di unda
            Como tal, locual a dicidi ta pa baha e suma di pen-  usa e prome, y Gobierno ta usa e base di cash. “E  e placa lo bin. Pero nos a palabra cu Caft y Hulanda
            sioen di ministernan, pasobra e ora ey tin un salario  ta un discusion pa hopi aña caba,” Evelyn Wever  cu si e debe madura di berdad, cu e ora lo sinta cu
            y compenente di pensioen cu ta mas balanza. “Nos  Croes, esta cual ta e sistema di calculo cu mester  otro atrobe pa locual ta e prestamo aki,” ta locual
            a tuma e decision caba den Conseho di Minister y  usa.  Manera Bon Dia Aruba a ilustra caba, Caft  Prome Minister Wever Croes a splica.



                                Aruba mester a acepta locual pa hopi tempo a resisti

                                 RST lo tin autoridad independiente pa haci investigacion na Aruba



              Recherche        Samenwerkings  permiti cu RST, incluso e dos team-   RST. Esey ta conta sin excepcion pa  ta Ministerio Publico lo tin e auto-
              Team pa 15 di December lo mes-     nan central lo por eherce nan traba-  e teamnan centralisa y decentralisa.  ridad final. E Procurador General di
              ter  haya  e  autoridad  investiga-  onan cu autoridad na Aruba.                                         Aruba ta e funcionario cu por otorga
              tivo necesario na Aruba. Esaki ta  Cada miembro di e team lo haya e  Otro entidadnan cu autoridad        e autoridad na e entidadnan aki, los
              un di e condicionnan pa Aruba  autoridad  investigativo,  pa  asina  cu  Otro  condicion  cu  mester  cumpli  di Cuerpo Policial di Aruba pa haci
              ricibi e di tres sosten di liquidez.  nan esfuerso ta na mesun nivel di es-  cune prome cu 15 di December ta  investigacion  criminal  independi-
              Esey ta un di e metanan princi-    nan cu ta cay bou di e Rijkswet Poli-  cu  mester  posibilita  RST,  Kustwa-  entemente. Cu e decision aki, no ta
              pal di e landspakket cu e COHO,  tie (Hulanda y islanan BES).  Esey ta  cht,  Koninklijke  Marechaussee,  mina e autonomia di Aruba.
              esta e Organo Caribense pa Re-     e punto di salida y ta den e protocol  Landsrecherche  pa  nan  por  inde-
              forma y Desaroyo, ta encarga pa  cu Aruba a firma tambe.              pendientemente  duna  informacion  Lo no corta den presupuesto di
              ehecuta.                           Locual ta yamativo ta cu a bisa clara-  criminal.  Hulanda  ta  haya  esaki  polis ni douane
                                                 mente  den  e  landspakket  cu  e  ar-  importante, particularmente pa por  Lo no tin cortamento di gasto riba
              Meta di e landspakket ta pa reforma  gumentonan di Aruba riba e duna-  brinda RST, Kustwacht y e otro enti-  e capacidad di ehecucion operacio-
              e estado di derecho di Aruba, pa me-  mento di un apoderacion na e hefe  dadnan e armanan pa efectivamente  nal di e sectornan mas vital di esta-
              dio  di  reforsa  supervision  di  fron-  di RST no ta cuadra y nunca tabata  por mina corupcion. Como tal, nan  do di derecho di Aruba, cu ta Polis,
              tera, ataca e criminalidad financiero-  e  caso.  Aruba  mester  a  argumenta  mester  haya  autoridad  pa  acumula  Douane,  Landsrecherche,  Ministe-
              economico  y  mehora  e  sistema  di  cu mester por apunta un miembro  informacion directamente.  Esaki ya  rio Publico, Kustwacht, KIA y Ser-
              detencion.                         di  KPA  pa  dirigi  RST.  Awor  ta  cla  ta e caso na Corsou y St. Maarten. Te  vicio di Siguridad. Como tal, apesar
              Aruba  tabata  e  unico  pais  den  Re-  cu ningun autoridad Arubiano tin e  ainda,  RST,  Kustwacht,  Koninkli-  cu Gobierno mester baha gasto pu-
              ino cu no a firma e cooperacion pa  posibilidad pa duna  apoderacion na  jke  Marechaussee,  Landsrecherche  blico, e capacidad di ehecucion di e
              RST haya e autoridad aki. Pero awor  e hefe di RST na Aruba of mandato  mester haya e informacion via Cu-  sector di orden publico y seguridad
              cu a bay di acuerdo cu e landspak-  na e personal door di duna nan un  erpo Policial di Aruba. Esaki, segun  mester keda na e mesun nivel y lo
              ket,  RST  lo  haya  un  posicion  mas  status  di  BAVPOL (Buitengewoon  Hulanda, ta dificulta e trabaonan di  haya  refuerso  di  personal  y  capital
              prominente na nivel di investigacion  Agent van Politie) segun ley Arubia-  e teamnan di Informacion Criminal  incidental for di Hulanda.
              hudicial. Esaki lo sucede tanto den  no. Na tur momento ta e Ministerio  y ta crea un riesgo grandi y innec-
              cuadro di e protocol revisa di RST  Publico di Aruba cu ta e unico au-  esario  cu por ta perhudica un op-        Continuacion riba pagina 7
              y bao di e direccion local, cu awor ta  toridad ora cu mester ta envolvi cu  eracion. Pero, den e caso aki tambe
   1   2   3   4   5   6   7   8   9