Page 9 - Djaweps 4 Mei 2017.pdf
P. 9

Djaweps 4 Mei 2017                                                                                                             9

Mester monitor ki impakto
un malesa tin riba poblashon

                               Poblashonnan den Karibe mester kambia estilo di bida

   WILLEMSTAD.-                efekto nan lo tin den futuro.    diferente otro instansia i    kon e poblashon mes ta bai       bo hasi investigashon
Ta importante pa tin           Un dje kondishonnan ku           sientífiko ku ta aktivo riba  reakshoná. Ultimo añanan         sientífiko. E ta importante
investigashonnan hasi          ta monitor ta e problema         e tereno aki. Entre otro tin  tabatin diferente malesa         no solamente pa amplia bo
riba malesanan ku ta toka      di obesidat, ku na su            kolaborashon ku Banko di      viral deskonosí pa e isla.       propio konosementu, pero
nos poblashon, sigur esei      turno ta kousa preshon           Sanger i prof. Dr. Ashley     Pues no solamente mester         pa yuda e pueblo sigui ku
mester ta e kaso awe den un    haltu i a lo largu tambe         Duits, kende tambe ta un dje  a sigui su desaroyo pero         su bida. Pues investigashon
mundu global. Mester wak       diabétis i diferente malesa      kolaboradornan den CBHRI.     tambe wak ki métodonan lo        sientífiko den e kaso aki ta
ki impakto sierto malesanan    kardiovaskular (kurason).        Ta kontrolá p.e. HIV i su     por usa pa evitá ku e ta bira    un hèrmènt pa desaroyo di e
tin riba nos poblashon.        Pero notabel ta ku esakinan      impakto, pero tambe ta wak    un katástrofe.                   propio poblashon.
                               ta e malesanan króniko ku        ki métodonan nobo lo por
     Esei di akuerdo ku        mas nos poblashon ta sufri       apliká pa mitigá e impakto       Pero ku registrashon
dr. Izzy Gerstenbluth,         di dje pa algun dékada kaba.     di HIV den komunidat.         di e informashonnan aki,
hefe di e departamento         Pero mester wak un manera                                      nan a sirbi no solamente pa
di Epidemiologia na e          kon prinsipalmente den aria         Segun dr. Gerstenbluth,    por stipulá maneho, sino
Ministerio di Salubridat di    di Karibe den su totalidat ta    en todo kaso e loke tin mas   tambe pa wak kon por sòru
Kòrsou. Dr. Gerstenbluth ta    trese un kambio den e estilo     atenshon aktualmente ta       pa un mihó kuido pa nos
tambe un dje sientífikonan     di bida di hendenan, ya ku       malesanan króniko pero        hendenan, i tambe loke lo
ku ta formando parti di        malesanan manera diabétis        tambe e impakto di sierto     por hasi pa prevenshon.
e Curacao Biomedical &         ta na un nivel hopi haltu.       infekshonnan. Kòrsou          I esaki ta konta tantu pa
Health Research Institute                                       kon ku bai bini ta un isla    malesanan infeksioso komo
(CBHRI) ku a ser lantá bou        Pero awendia ta monitor       relativamente chikí, i        malesanan króniko.
di inisiativa di dr. Bayron    malesanan infeksioso, ki         por nota ku den e último
Martina.                       impakto nan tin den bo           añanan tabatin diferente         Pero den e mesun rosea e
                               komunidat. Pero pa por           malesa a pasa nos frontera    tin di bisa ku, pa un instituto
   Segun dr. Gerstenbluth,     monitor e situashon aki hopi     i drenta. I den un poblashon  di investigashon manera
mester investigá no            djaserka i tin ekspertisio riba  chikí manera esaki bo no      CBHRI ta importante ku, no
solamente ki impakto sierto    mas tereno ku ta posibel,        sa kon malesanan viral ta     opstante ku tin di aber aki
malesanan tin pero tambe ki    CBHRI tin kolaborashon ku        bai komportá nan mes of       ku un isla relativamente
                                                                                              chikí, ta nesesario pa

PAR a skohe Etienne Ys
  komo Informador!!

   WILLEMSTAD.- Etienne                                                                       kaba i tin informashon di        ku yega na un informador,
Nestor Ys, eks lider polítiko                                                                 tur partido kaba.                formador i un Gobièrnu.
di partido PAR i eks Promé                                                                                                     Kombersashonnan ku
Minister di Antia, a keda                                                                        Manera EXTRA a                Gobernador ta di karakter
apuntá komo informador                                                                        informá for di ayera mainta,     konfidensial, pero na
den e proseso pa yega na un                                                                   Gobernador teniendo kuenta       opinion di sierto lidernan
gobernashon nobo.                                                                             ku resultado di elekshon         Gobernador tabata muchu
                                                                                              a invitá lider polítiko di       purá. Di otro banda, tin
      Esei EXTRA por a                                                                        partidonan ku a optené           otronan ku a konsiderá e
komprondé for di un                                                                           asiento den elekshon pa un       kombersashonnan aki komo
kombersashon ku un                                                                            kombersashon. Esaki tambe        orientativo i den bon esfera.
dirigente di partido PAR                                                                      ta parti di e proseso promé
ayera mainta. T’asina ku
teniendo kuenta kon lihé       Etienne Nestor Ys                                                      Detenshon
partidonan PAR, MAN i                                                                         relashoná ku ladronisia
PIN a firma un akuerdo di      trayekto lo kòmbersá ku          bou di partidonan si tin
disponibilidat, ta masha       tur e partidonan ku a haña       disponibilidat pa traha              ku violensia
probabel ku e próksimo         asiento den e elekshon ku a      huntu i kiko ta e puntonan
informador lo sali pone        pasa, ku ta partidonan MAN,      ku nan tin en komun.             WILLEMSTAD.- Djárason         W.F.A.S. nasé na República
man na obra mesora.            MFK, KdNT, PIN, Pueblo                                         3 mei 2017 alrededor             Dominicana di 37 aña di
No ta konosí pa ki dia e       Soberano, Movementu                 Despues di esei e lo       di 13.45’or, polis a hasi        edat, komo sospechoso den
informador lo start ku su      Progresivo i PAR. Manera ta      traha su relato pa entregá    detenshon di un hòmber riba      e kasonan di ladronisia ku
tarea, ya ku ainda e lo tin    di spera i teniendo kuenta ku    esaki na Gobernador, kende    De Ruyterkade, relashoná         violensia ariba menshoná.
di kana e trayekto ofisial     e akuerdo di disponibilidat      na su turno lo apuntá un      ku dos kaso di ladronisia
bishitando Gobernador          ku e tres partidonan a firma,    formador. Tradishonalmente    ku violensia kual a tuma            A presentá e sospechoso
kende ta esun ku tin di        e trayekto di informashon        i ta un kustumber ku e        lugá 15 di aprel 2017 riba       dilanti un fiskal ouksiliar ku
hasi su evaluashon i pa        lo no tin mester di tuma         mesun informador ta           Gosieweg.                        a ordená su enkarselamentu
finalmente e keda nombrá       muchu tempu. Den e fase          keda apuntá tambe komo                                         pendiente di mas
tambe komo tal.                ei e informador lo sondia        formador teniendo kuenta         A detené e hòmber             investigashon.
                                                                ku e ta meimei di e proseso
   Pues si tur kos kana
normal i si e nombramentu
tuma lugá, Ys riba su
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14