Page 31 - BNDIA ARUBA
P. 31
ANALISIS Dialuna 17 Juli 2017
A31
Patronahe politico y structura familiar
Kico a cambia y kico a keda?
Patronahe politico ta un caso, cu e ‘mercado’ politico
tema cu a hala atencion habri den añanan 50, tabatin
di cientifico y laico por tanto un base fuerte den e
igual pa varios decada famianan tradicional como
caba. Un fenomeno cu entre e parti inmigrante.
no solamente na Aruba ta E exito di partido PPA den
resalta, pero na tur e isla- e epoca aki tabata debi hus-
nan Hulandes den Caribe, tamente na e comprension
manera den resto di mun- e tempo ey di e relevancia
do tambe, den un of otro di e voto di e gruponan in-
forma. migrante. E mayoria politico
grandi logra tabata producto
For di prome momento cu di un base fuerte den am-
na Aruba politica a haci su bos grupo, un alianza amplio
entrada, e forma aki di ‘cum- unda tur grupo, di Curaçao,
pra’ influencia politico a St. Maarten y demas islanan
traves di ‘mara’ e lealtad di e tabatin nan representacion.
votado di cierto manera taba- Dentro di e famianan inmi-
ta presente. Con esaki a tuma grante ta importante tuma
luga? Practicamente, uzando na cuenta cu nan tambe ta-
tur tipo di relacion posibel bata biba den e mundo di e
pa yega na perpetua e lealtad. tempo ey, unda obediencia y
Sea cu ta via trabao (empleo sigui guia di e grandinan den
cerca un doño di trabao cu tin famia tabata hopi mas fuerte
su lasonan politico), sindica- cu e ta awor. Es decir cu den
to, afiliacion religioso, bario, generalmente reconoci como sobra un gran parti di e famia e gruponan aki tambe den
etc. Un factor di importan- Arubano, di prome cu e en- no tabata dependiente mas di landes tambe y a keda. Pa e añanan 50 y 60 tabata reina
cia tabata tambe e lasonan trada di industria petrolero, trabao den agricultura. Pero otronan e caida den empleo mas uniformidad y confor-
familiar, cu e temponan ey, tabata un poblacion di bao custumbernan di siglo no ta den industria petrolero den midad den e famianan aki.
den añanan 50, e poblacion di 10.000 den añanan 20, y disparce di nochi pa mainta, añanan 50 y 60 tabatin como
den cierto vecindario tabata di 15.000 na 1930. Esaki ta y ta tuma varios decada por consecuencia cu nan mes- Cambionan
defini pa un gran parti pa ter a bandona e isla. En todo Den e decadanan despues,
presencia di cierto famia. No bao di influencia di cambi-
solamente e famia ‘nucleo’, onan mundial, nos ta mira cu
sino e famia extendi cu tabata pa henter e poblacion, esnan
abarca cuatro generacion. In- ‘original’ y e famianan inmi-
fluencia di e generacion mas grante, e lasonan familiar ta
grandi riba e yiu y nietonan cuminsa perde nan caracter
tabata bastante grandi ainda, estricto y ta bira mas flexibel.
haciendo un prioridad pa un Tambe ta surgi e fenomeno
politico pa conta cu e apoyo di mescla entre famianan
di e cabes di famia y sigura su tradicional y e ciudadanonan
mes di apoyo di tur genera- ‘nobo’, y nos ta mira e Aru-
cion. ba di awe ta cuminsa surgi.
Claro cu awe, na 2017, mien-
Apoyo mutuo tras tanto nos a pasa den otro
E solidaridad familiar tradi- ola di inmigracion desde
cional tin su reisnan den e fin di añanan 80, cu a bolbe
sistema di apoyo mutuo, cu cambia e composicion di nos
tabata necesario pa sobre- poblacion drasticamente.
vivencia den situacionnan Y asina nos ta yega na e pan-
dificil. Fracaso di cosecha orama actual di un poblacion
tabatin como consecuencia mixto, cu ta mustra diferente
hamber, o pio, si no taba- caracteristica na mesun mo-
tin un base familiar amplio mento.
como apoyo. E sistema di
ayudo mutuo den agricul-
tura, conoci como ‘paga lom- Continua riba Pagina 32
ba’, unda ta yuda otro den
trabao agricola, tabata expre- den tempo cu ya industria lo menos pa cambia.
sion di e solidaridad necesa- petrolero a cuminsa pone su
rio aki. Hopi despues cu no prome pasonan na Aruba, Inmigrante
tabatin un sociedad basa riba percurando pa un cierto in- Banda di e parti tradicio-
agricultura mas, e reisnan migracion. E base poblacio- nal aki naturalmente tabatin
cultural aki ta sobrevivi den nal chikito aki tabata esun cu caba un poblacion inmi-
e forma cu den e famianan ta mayoritariamente tabatin un grante fuerte, cu pa un parti
trata otro. relacion fuerte cu tera y agri- tabata relevante electoral-
E fenomeno di solidaridad cultura, y cria di bestia. Den mente. Esey tabata mayori-
aki ta existi te awe, pero no añanan cincuenta, ora cu e tariamente e ciudadanonan
na nivel asina general mane- bida politico local ta cobra Hulandes procedente di e
ra antes. Esaki pasobra otro forsa, e solidaridad y cohe- otro islanan di Antias, cu a
fenomeno a trece cambio den sion den e famianan tradi- emigra bin Aruba. Un parti
e composicion poblacional. cional ta fuerte ainda, a pesar chikito di e otro inmigrant-
Si nos bolbe un rato na inicio cu ya caba e relacion cu tera enan di otro nacionalidad a
di siglo pasa, nos por obser- a bira menos importante, pa- logra haya nacionalidad Hu-
va cu e Aruba di e famianan