Page 15 - HOSPITAAL
P. 15
A2 LOCAL
Diabierna 22 Juni 2018
‘Abortus ta un secreto publico’
Un assistent di botica a aclara kier haci abortus, locual nan
na Bon Dia cu si ‘e pashent por haci ta informa y duna
yega cu recept di ginecologo’, guia. “Tin counceling di e
e proceso ta, cu nan ta yama asina yama ‘voor y nadelen’.
pa verifica. Esaki ta pa motibo Tur locual mester tene
cu e persona a perde e yiu. “E cuenta cune, sea kico tur
situacion aki ta diferente.” lo pasa cu e curpa y tambe
emocionalmente.
Directora Evelyn Ras-
Yarzagaray di Famia Planea, “Nos ta purba pinta e scenario
a splica cu no tin cifra di ambos banda, pero e ta
specificamente di personanan keda na e pashent. Nos ta djis
cu ta haci abortus. zorg pa duna informacion. E
Fundacionnan ta wak cu e desbentaha nada mas ta pa e
cifranan a baha basta, no ta pashent, e bentaha grandi ta
manera antes. Famia Plania ta pa e dokternan cu ta haci’e”,
para mas pa preveni y no pa sra. Ras ta aclara.
abortus.
Segun sra.Ras ta bisa cu nan
Sinembargo, sra.Ras a splica ta afilia cu ‘International
cu el a combersa cu un Planned Parenthood
dokter cu ta haci esaki, anto a Federation’ representando
aclara cu e casonan di abortus Aruba. E federacion aki ta
no ta baha. E dokter ta pro para pa haci abortus legal.
anticonceptie, paso e no ta Esey ta punto cla pa Famia
ORANJESTAD – E tema doctor di cas mes. “Manera di e comunidad ta contra kere cu hende tin cu laga e Planea.
di abortus ta keda un mi a bisa, e nazorg ta hopi abortus. E partido por perde situacion yega asina leu. Tin
secreto pa mayoria hende importante”, el a remarca. voto tambe. Nan ta wak e di otro metodonan disponibel “Basta hende ta pega na
rond di Aruba. Bon Dia un forma politico y e cultura pa por haci e casonan menos. religion, nan ta haya cu e
Aruba a entrevista un Locual ta promedio di edad religioso. E ta un tema Tambe e doctor ta bisa cu tin muhenan ta kita un bida. Nos
apotheker y Famia Planea ta varia. Sra. Levenston mes delicado. Por ta den futuro e pashentnan ta bin mas cu un ta wak’e manera un punto di
pa haya mas bista tocante no ta mira mucho caso, pero por bira legal”, sra. Levenston biaha pa haci abortus. salida pa e derecho humano.
e asunto aki. poco di nan ta bou 18 aña a splica. Sea e caso cu e persona a
di edad. Den caso di adulto Sra. Ras ta splica cu tin caso comete pa haci abortus, e
E voorzitter di e Vereniging ta paso ‘nan tin mucho yiu’ “Corsou tin mesun ley cu unda cu un pashent a haci mester tin e derecho di scoge
Apothekers, Melissa anto no kier mas. “Mi no Aruba, pero un dokter di cas abortus anto e momento ey, kico e kier haci cu su curpa”,
Levenston a splica cu a dicidi ta contento cu e manera di a haci un ‘samenwerking’ cu hendenan specialisa pa duna sra. Ras ta aclara.
di no bende e tablet cu ta bin ‘zoek het maar uit’, e ta un botica. E minister (di e tempo conseho ta drenta aden. “E
via recept di doctor di cas pa situacion dificil, pero mester ey) a bin cu un areglo pa crea fastioso di e abortus ta cu e Sra. Ras a splica cu algun
haci abortus. E ta remarca cu bin cu miho solucion”, el a un structura na cual forma y ta ilegal y ta e desbentaha di instancianan na Aruba ta
doctor di cas ta na altura di remarca. ken lo ta encarga di casonan pashent, e tin cu haya e ‘pre wak casonan asina cu hopi
esaki. di abortus, pa asina no manda & post care’. Nos di famia cuidadoso, paso ‘abortus ta
Segun sra. Levenston, e e pashent aki aya.” planea ta haci e ‘post care’ un secreto publico’. “E ta
“E cuido ta hopi importante proceso por bay bon, pero den e parti ‘pre care’ ta si ilegal, pero tur hende sa cu e
despues cu e pashent haci no tur ora ta saca e foetus Sra. Levenston ta haya cu por e persona a bin cerca nos ta wordo haci na Aruba, pero
abortus”, sra. Levenston ta henter y esaki por causa bin cu un miho areglo cu prome”, sra.Ras ta splica. ningun hende no ta durf di
aclara. sangramento. Si no tin hende esaki, e mes como persona bisa nada”, sra. Ras a termina
cu por zorg pa e persona cu a no ta contra ni fabor, paso Famia Planea no ta influencia bisando.
“Pa no mester tin comete abortus, e por sangra na final di dia e ta na cada e decision di e persona cu
preocupacion, nos como te muri. Semper mester haci persona kico nan mes ta
grupo a tuma e decision. un asina yama ‘follow up’. scoge. E ta remarca cu cada
Nos no tin e tabletnan El a remarca cu e persona persona cu kier haci abortus
den stock. E remedi su por haya yiu den futuro sin mester pensa bon, tambe ta
trabou normalmente ta pa problema. necesario pa wordo guia den
alivia dolor, pero e tin un e proceso y ayudo profesional
‘werkzame stof’ cu ta haci Sra. Levenston a splica cu (psicologo) tambe ta
e efecto”, sra. Levenston ta abortus ta ‘ilegal’, si un necesario, paso na final e
splica. botica ta bende bou di receta ta traha mentalmente cu e
di dokter, no ta trabou di e persona.
E ta aclara si cu ‘e ta keda na botica pa duna splicacion pa
man di cada ken pa dicidi’ motibo cu e ta ilegal. Sra. Levenston: “Si tin hende
di locual nan ta sinti ta bon ta haya esaki di un forma
den botica. Sra. Levenston “Tin mas factornan cu no ilegalmente, sea via medio
ta haya si cu ta preferibel lo ta posibel pa haci abortus social o cualkier otro manera,
cu un gynecoloog deal cu legal. Sea un minister no ta no tuma esaki sin guia.”
asuntonan asina, enbes di bay de acuerdo of mayoria