Page 43 - MIN.OTMAR ODUBER MAY 7
P. 43

4 DONDERDAG                                                                                                                                                                                 AMIGOE
       7 MEI 2015

Aruba, toen en nu...

Historische multifunctionele gebouwen

Bestuursgebouw anno 1936                                                                      Gerechtsgebouw anno 2015                                                                     Kwartsz met zijn bureel om
                                                                                                                                                                                           zich te vestigen in het voor-
door Evert Bongers             en schuin tegenover de Pro-      Op 25 maart 1911 werd het     tuurlijk verschillende malen    John G. Emanstraat, lag een    perfecte symmetrie bereikt.   malige officierenverblijf aan
In de loop van de afgelopen    testantse kerk uit 1848, een     gebouw ingewijd. Op de be-    gerestaureerd en de laatste     voetbalveld waarop in 1936     Ook dit bestuursgebouw        de L.G. Smith Boulevard, dat
eeuwen is er een groeiende     nieuw Landskantorenge-           gane grond waren het post-    opknapbeurt is recent opge-     het volgende bestuursge-       werd weer volgepropt met      we sindsdien kennen als het
behoefte ontstaan aan ge-      bouw neergezet. Daarheen         kantoor, het havenkantoor     leverd. Het gebouw staat er     bouw werd neergezet. Het       een onmogelijke combinatie    Bestuurskantoor. Het post-
bouwen die de verschillende    verhuisden de postdienst en      en de draadloze telegrafie    weer strak bij in de traditio-  centrale tweeverdiepingsge-    van diensten, die vaak de-    kantoor, de telegraafdienst
overheidsdiensten moesten      het telegraafkantoor. Op de      gevestigd, op de boven-       nele gouvernementskleuren       bouw kwam in 1936 als eer-     zelfde ruimte moesten delen.  en de ontvanger vestigden
huisvesten. Al in de jaren     foto’s uit het begin van de vo-  verdieping onder meer de      okergeel met wit. Het krijgt    ste tot stand, vrijwel onmid-  De voornaamste functie was    zich toen in het gebouw-
1820 tot 1830 werd het kan-    rige eeuw zijn dan ook zend-     ontvanger, de chef van het    nu een nieuwe bestemming,       dellijk gevolgd door de vleu-  toch die van postkantoor. In  tje erachter, aan de Zout-
toor van de gezaghebber, het   masten te zien en een wind-      postkantoor en de ambte-      in de artistieke sector.        gel aan de oostzijde. In 1937  1951 vertrok gezaghebber      manstraat.
haven- en douanekantoor, de    molen die elektriciteit moest    naar van het openbaar mi-     Aan de voormalige Noord-        werd de westvleugel toege-                                   De laatste decennia is het
postdienst, de ontvanger, het  opwekken voor de draadloze       nisterie. In 1930 werd het    straat, later omgedoopt tot     voegd en daarmee was er                                      gebouw de zetel geweest van
landsarchief en de admini-     telegrafie, het enige directe    kantoor van de gezaghebber                                                                                                 de rechtbank en sinds de vo-
strateur ondergebracht op de   communicatiemiddel met de        er ook naar overgebracht,                                                                                                  rig jaar opgeleverde renova-
bovenverdieping van het Ge-    buitenwereld in die tijd.        samen met het bevolkings-                                                                                                  tie is het weer het bijzonder
zaghebbershuis. Dat was het    Op 10 september werd de          register en de burgerlijke                                                                                                 fraaie onderkomen van rech-
belangrijkste gebouw van       eerste steen gelegd door de      stand. Ook was er een klei-                                                                                                ters en advocaten. Tijdens de
Oranjestad in de 19e en de     8-jarige zoon van waarne-        ne rechtzaal. De Openbare                                                                                                  laatste Monumentenwande-
eerste helft van de 20e eeuw.  mend gezaghebber Hendrik         Gezondheidsdienst volgde                                                                                                   ling van de Monumenten-
Het stond waar nu het Plaza    Johannes Beaujon. Een ge-        in 1936. In dat jaar werd er                                                                                               dienst kon het publiek er
Daniel Leo is en is in 1949    denksteen, nog steeds te         aan de John G. Emanstraat                                                                                                  een kijkje in nemen. Zo was
afgebroken.                    vinden onderaan de muur          een nieuw bestuursgebouw                                                                                                   er te zien dat er midden in
Begin 1900 waren de bo-        in de Wilhelminastraat, ver-     neergezet en daarheen ver-                                                                                                 een van de gerechtszalen een
vengenoemde diensten uit       meldt dit feit. Volgens het      huisden de meeste diensten                                                                                                 grote glazen plaat lag boven
het jasje van dit gebouw ge-   gezaghebberjournaal is er        uit het Landskantorenge-                                                                                                   een originele waterput. Voor
groeid en werd er aan het      bij die gelegenheid ook een      bouw. Sindsdien heeft het                                                                                                  de oostvleugel prijkt nu een
begin van de Wilhelmina-       verzegelde fles ingemetseld      gebouw aan verschillende                                                                                                   schitterend, door Ciro Abath
straat, tegenover het huis     met daarin een oorkonde.         andere diensten onderdak                                                                                                   vervaardigd beeld van Vrou-
van Dokter Horacio Oduber      De tekst daarvan wordt niet      geboden, eind vorige eeuw                                                                                                  we Justitia. Geblinddoekt,
                               onthuld.                         nog aan het Archeologisch                                                                                                  zoals het heurt, kijkt zij uit
                                                                Museum en daarna aan de                                                                                                    over het Willem de Zwijger-
                                                                Monumentendienst. Het is                                                                                                   plein. Arubaanser kan het
                                                                in de loop van de tijd na-                                                                                                 niet!

Het aanzicht van straten en gebouwen op ons eiland is                                         Landskantorengebouw begin vorige eeuw.                         Landskantorengebouw anno 2015
sterk veranderd in de loop van de afgelopen eeuw. Panden
zijn, als ze al aan de slopershamer of aan vuur waren ont-
snapt, gerestaureerd en vaak hebben ze een nieuwe functie
gekregen. Daarbij is het straatbeeld flink veranderd. Som-
mige plekken zijn niet te herkennen. Deze serie gaat over
een aantal van deze locaties, zoals ze er toen uitzagen en
er nu bij staan. Voor meer over de geschiedenis van Aruba:
www.historiadiaruba.aw
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48