Page 52 - ALU-103-sfz

NAUKA U PRAKSI

Svedeno na ukupno dozračenu energiju, deo do- apsorpcije jednak je jedinici (a = 1). Temperatursko
zračene energije koji se reflektuje naziva se koefi- zračenje koje emituje apsolutno crno telo naziva se
cijentom refleksije (r), deo koji se apsorbuje naziva crno zračenje i ono predstavlja ujedno maksimalno
se koeficijentom apsorpcije (a), a deo koji prolazi zračenje pri toj temperatruri. Ako se posmatra šu-
naziva se koeficijentom dijatermije (d), pri čemu je plje telo, čije su površine adijatermne, mali otvor na
očigledno tom telu se praktično ponaša kao apsolutno crna
površina (na primer, kontrolni otvor na industrijskoj
peći itd.).Za realno telo (površinu) kaže se da je
sivo telo (površina), ako je koeficijent apsorpcije isti
Pošto je za čvrsta tela, već za jako tanke slojeve, d za sve talasna dužine. Za sivo telo koeficijent ap-
≈ 0, biće sorpcije je manji od jedinive (a = const. < 1).Odnos
r + a = 1 emitovane energije sivog tela i apsolutno crnog tela
iste temperature naziva se koeficijent emisije zrače-
Šta je apsolutno crno, a šta sivo telo?
Materijalna sredina koja svu dozračenu energiju nja Koeficijent emisije jednak je k oeficijen-
propušta (a = 0, r = 0, d = 1) naziva se apsolutno tu apsorpcije (ε = a) - Kirchhoff-ov zakon. Oksidi
prozračna ili dijatermna (na primer, čisti vazduh). metala, izolacioni i drugi tehnički materijali pona-
Čvrsto telo koje svu dozračenu energiju reflektuje šaju se praktično kao siva tela. Pri proračunu treba
(a = 0, r = 1, d = 0), naziva se apsolutno belo telo uzeti da koeficijent emisije za tehničke površine nije
(apsolutno bela površina). Ako je reflektovanje pra- isti u svim pravcima, pa se ukupni koeficijent emisi-
vilno (upadni ugao zraka jednak je odbojnom uglu) je određuje preko iskustveno dobijenih izraza:
onda se takva površina naziva sjajna površina, a ako
je nepravilno, onda je to difuzna površina (zrak po- Є ≈ 1,2 Є - za polirane metalne površine
n
sle odbijanja deli se na više znakova koji idu u razli- Є = 0,95 Є - za glatke nemetalne površine
n
čitim pravcima).Telo koje apsorbuje svu dozračenu Є = 0,98 Є - za hrapave površine
n
energiju naziva se apsolutno crno telo (apsolutno gde je Є - koeficijent emisije zračenje u pravcu
n
crna površina). Za apsolutno crno telo koeficijent normale na posmatranu površinu.

ZRačENjE GasoVa

Čvrste površine imaju sivo zračenje, tj. energija zračenja je raspoređena na sve
talasne dužine, a gasovi zrače i apsorbuju energiju slektivno. Kod gasova energija
zračenja je podeljena samo na neke određene intervale talasnih dužina. Jednotomni i
dvotomni gasovi praktično uopšte ne zrače, dok su od višetomnih gasova za tehniku
interesantni ugljendioksid, sumpordioksid i vodena para koji zrače u oblasti nekoliko
intervala talasnih dužina. Apsorpcija dozračene energije kod gasova vrši se na
dužem putu kroz sloj gasa nego kod čvrstih tela, i koeficijent apsorpcije zavisi od
temperature, parcijalnog pritiska i efektivne debljine sloja gasa koji zrači. 7(;1, ' 2 2
1RYRVDGVNL SXW EE =HPXQ %HRJUDG
7HO ID[
52 oktobar 2018. 103 )D[
H PDLO RI¿FH#WHKQL UV