Page 524 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 524
رﺳﻤﻲ ﺑﻮد) (1و در ﺳﺎل 1307در ﺗﻬﺮان درﮔﺬﺷﺖ.
- 3آﻗﺎ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي ،او ﻧﻴﺰ از اﻋﺎﻇﻢ ﺣﻜﻤﺎ و اﺳﺎﻃﻴﻦ ﻋﺮﻓﺎي ﻗﺮون اﺧﻴﺮه اﺳﺖ .آﻗﺎ
ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻛﻪ ﺷﺎﮔﺮدان و دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﻧﺎم او را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺨﻔﻒ)،آﻣﺮﺿﺎ( ،ﺗﻠﻔﻆ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ اﻫﻞ
ﻗﻤﺸﻪ)ﺷﻬﺮﺿﺎ( اﺻﻔﻬﺎن اﺳﺖ ،در ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﺮد و از ﻣﺤﻀﺮ ﻣﻴﺮزا ﺣﺴﻦ
ﻧﻮري) (2وﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﻟﻨﮕﺮودي) (3ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﺷﺪ ،ﺳﺎﻟﻬﺎ در اﺻﻔﻬﺎن ﻋﻬﺪهدار ﺗﺪرﻳﺲ ﻓﻨﻮن ﺣﻜﻤﺖ
ﺑﻮد .ﺣﺪود ده ﺳﺎل ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را در ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮد و در ﺣﺠﺮه ﻣﺪرﺳﻪ ﺻﺪر ﻣﺴﻜﻦ ﮔﺰﻳﺪ و ﻓﻀﻼ
از ﻣﺤﻀﺮ ﭘﺮﻓﻴﻀﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻧﺪ .ﭘﺮﺷﻮرﺗﺮﻳﻦ دوره زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي ده ﺳﺎل آﺧﺮ اﺳﺖ.
وي ﻣﺮدي ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﻌﻨﻲ وارﺳﺘﻪ و ﻋﺎرف ﻣﺸﺮب ﺑﻮد ،ﺑﺎ ﺧﻠﻮت و ﺗﻨﻬﺎﺋﻲ ﻣﺄﻧﻮس ﺑﻮد و از ﺟﻤﻊ ﺗﺎ ﺣﺪودي
ﮔﺮﻳﺰان .در ﺟﻮاﻧﻲ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺑﻮد ،در ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ 1288ﺗﻤﺎم ﻣﺎ ﻳﻤﻠﻚ ﻣﻨﻘﻮل و ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻘﻮل ﺧﻮد را ﺻﺮف
ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪان ﻛﺮد و ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻋﻤﺮ دروﻳﺸﺎﻧﻪ زﻳﺴﺖ.
ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي در اوج ﺷﻬﺮت آﻗﺎﻋﻠﻲ ﺣﻜﻴﻢ ﻣﺪرس زﻧﻮزي و ﻣﻴﺮزا اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ ﺟﻠﻮه ﺑﻪ ﺗﻬﺮان آﻣﺪ و ﺑﺎ
آﻧﻜﻪ ﻣﺸﺮب اﺻﻠﻴﺶ ﺻﺪراﺋﻲ ﺑﻮد ،ﻛﺘﺐ ﺑﻮﻋﻠﻲ را ﺗﺪرﻳﺲ ﻛﺮد و ﺑﺎزار ﻣﻴﺮزاي ﺟﻠﻮه را ﻛﻪ ﺗﺨﺼﺼﺶ در
ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﻮﻋﻠﻲ ﺑﻮد ﺷﻜﺴﺖ .ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﻌﺮوف ﺷﺪ):ﺟﻠﻮه از ﺟﻠﻮه اﻓﺘﺎد(.
ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي ﻫﺮﮔﺰ ﺟﺎﻣﻪ روﺳﺘﺎﺋﻲ را از ﺗﻦ دور ﻧﻜﺮد و درزي و ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﺎ در ﻧﻴﺎﻣﺪ ،ﻣﺮﺣﻮم ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ
ﺧﺎن ﻗﺸﻘﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺷﺎﮔﺮد او ﺑﻮده اﺳﺖ ﻧﻘﻞ ﻛﺮده ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻮق اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﻀﺮ ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي ﺑﻪ
ﺗﻬﺮان رﻓﺘﻢ ،ﻫﻤﺎن ﺷﺐ اول ﺧﻮدرا ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮاو رﺳﺎﻧﺪم ،وﺿﻊ ﻟﺒﺎﺳﻬﺎي اوﻋﻠﻤﺎﺋﻲ ﻧﺒﻮد ،ﺑﻪ ﻛﺮﺑﺎس ﻓﺮوﺷﻬﺎي
ﺳﺪه ﻣﻲﻣﺎﻧﺴﺖ .ﺣﺎﺟﺖ ﺧﻮدرا ﺑﺪو ﮔﻔﺘﻢ ،ﮔﻔﺖ ﻣﻴﻌﺎد ﻣﻦ وﺗﻮ ﻓﺮدا درﺧﺮاﺑﺎت .ﺧﺮاﺑﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻮد در ﺧﺎرج
ﺧﻨﺪق)ﻗﺪﻳﻢ( ﺗﻬﺮان و در آﻧﺠﺎ ﻗﻬﻮهﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻮد ﻛﻪ دروﻳﺸﻲ آﻧﺮا اداره ﻣﻲﻛﺮد ،روز ﺑﻌﺪ اﺳﻔﺎر ﻣﻼﺻﺪرا را ﺑﺎ
ﺧﻮد ﺑﺮدم ،او را در ﺧﻠﻮﺗﮕﺎﻫﻲ دﻳﺪم ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﺼﻴﺮي ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد .اﺳﻔﺎر را ﮔﺸﻮدم او آن را از ﺑﺮ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ
ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﮔﺰارش ﺧﻮد آن ﻣﺮﺣﻮم ﻛﻪ در ﻣﻘﺪﻣﻪ اﻧﻮار ﺟﻠﻴﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ.
) (2ﻣﻘﺪﻣﻪ رﺳﺎﻟﻪ وﻻﻳﺖ ﺣﻜﻴﻢ ﻗﻤﺸﻪاي ﺻﻔﺤﻪ2 .
) (3ﻣﻘﺪﻣﻪ آﻗﺎي ﻫﻤﺎﺋﻲ ﺑﺮ ﻛﺘﺎب ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه دﻳﻮان ﺳﻪ ﺷﺎﻋﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺻﻔﺤﻪ 21
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 523
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
