Page 186 - การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรม

อํานาจหนาที่ในเรื่องดังกลาว เปนภารกิจสวนหนึ่งของตํารวจสายตรวจในฐานะเปนบุคคลที่ไดรับ

มอบหมายใหทําหนาที่ดานปองกันอาชญากรรม แตการปฏิบัติจะมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลเพียงใดนั้น

ขึ้นอยูกับความรอบรูในเรื่องที่เกี่ยวกับการจับกุมและการตรวจคน ซึ่งถือไดวาเปนเครื่องมือที่สําคัญที่กฎหมาย
ใหอํานาจไว รวมทั้งการรูจักนําเอาเครื่องมือดังกลาวไปใชใหเกิดประโยชนในทางปฏิบัติอยางแทจริง ทั้งนี้

เพราะการปฏิบัตินอกจากจะเปนการกระทําเพื่อใหบรรลุผลในดานการปองกันแลว ยังตองเปนการกระทํา

ในลักษณะที่มิใหบังเกิดผลรายเกิดขึ้นกับตัวผูปฏิบัติในภายหลังอีกดวย

ดังนั้น เพื่อใหการปฏิบัติบรรลุเปาหมาย ตํารวจสายตรวจทุกนายควรจะตองทราบหลักกฎหมาย
ที่เกี่ยวกับการปฏิบัติงาน ดังจะกลาวตอไปนี้

1. การจับ

1.1 เจาพนักงานตํารวจจะจับผูใดโดยไมมีหมายจับ หรือคําสั่งของศาลไมได เวนแต

1.1.1 เมื่อบุคคลนั้นไดกระทําความผิดซึ่งหนาตาม ป.วิอาญา มาตรา 80
(1) ความผิดซึ่งหนานั้น ไดแก ความผิดซึ่งหนากําลังกระทําหรือพบในอาการ

ซึ่งแทบจะไมมีความสงสัยเลยวาเขาไดกระทําผิดมาแลวสด ๆ

(2) แตยังมีกรณีที่กฎหมายใหถือวาเปนความผิดซึ่งหนาไดเชนกันหากเปน

ความผิดอาญาที่ระบุไวตามบัญชีทาย ป.วิอาญา กลาวคือ
- เมื่อพบบุคคลหนึ่งถูกไลจับดั่งผูกระทําโดยมีเสียงรองเอะอะ

- เมื่อพบบุคคลหนึ่งแทบจะทันทีทันใด หลังจากกระทําผิดในถิ่นแถว

ใกลเคียงกับที่เกิดเหตุนั้นและมีสิ่งที่ไดมาจากการกระทําผิดหรือมีเครื่องมือ อาวุธ หรือวัตถุอยางอื่นอันสันนิษฐาน

ไดวาไดใชในการกระทําผิด หรือมีรองรอยพิรุธเห็นประจักษที่เสื้อผาหรือเนื้อตัวของผูนั้น
1.1.2 เมื่อพบบุคคลโดยมีพฤติการณอันควรสงสัยวานาจะกอเหตุรายใหเกิดภัยอันตราย

แกบุคคล หรือทรัพยสินของผูอื่น โดยมีเครื่องมืออาวุธ หรือวัตถุอยางอื่น อันสามารถใชในการกระทําผิด

1.1.3 เมื่อมีเหตุจะออกหมายจับบุคคลนั้น ตาม ป.วิอาญา มาตรา 66 (2) แตมีความจําเปน

เรงดวนที่ไมอาจขอใหศาลออกหมายจับบุคคลนั้นได (เหตุที่จะออกหมายจับ ตาม ป.วิอาญา มาตรา 66 (2) นั้น
เปนกรณีเมื่อมีพยานหลักฐานตามสมควรวา บุคคลใดนาจะไดกระทําความผิดอาญาและมีเหตุอันควรเชื่อวา

จะหลบหนี หรือไปยุงเหยิงกับพยานหลักฐาน หรือกอเหตุอันตรายประการอื่น) เจาพนักงานตํารวจจะจับไดนั้น

จะตองมีพยานหลักฐานตามสมควรวาผูนั้นนาจะกระทําความผิดอาญาหรือมีเหตุอันควรเชื่อวาจะหลบหนี

หรือจะไปยุงเหยิงกับพยานบุคคลนั้นไดทัน ทั้งนี้เปนไปตามบทบัญญัติใน ป.วิอาญา มาตรา 78 (3) ที่มุง
ประสงคจะใหหลักประกันสิทธิเสรีภาพแกบุคคลโดยกําหนดใหเจาพนักงานตามกฎหมายจะจับกุมบุคคลใดนั้น

คูมือการควบคุมสายตรวจและการจัดสายตรวจ 31