Page 181 - หนังสือที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงศพหม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา

บทเรยี นบทแรกคอ เรอ่ งของกริ ยิ ามารยาทและการมสี มั มาคารวะ หากใครใคร ไดช่อวาเปนคนงามพรอม คนนั้นตองถอเร่องของการมีสติเปนสําคัญ ไมวาจะอยูใน อิริยาบถใด ยน เดิน นั่ง (แมแตนอน) ก็ใหมีสติตามรูความคิดอานของตน ตามการ เคล่อนไหวทุกอิริยาบถ ขอนี้เปนลักษณะโดยเฉพาะของชาวไทยพุทธ มีอุทาหรณ เร่องหน่งที่ขาพเจามักยกมาบรรยาย ่งเปนเหตุการณที่เกิดกับขาพเจาเองเม่อครั้ง เดินทางไปประเทศเยอรมนี ปนั้นทานผูหญิงอุศนา ปราโมช และขาพเจา ไดรับเชิญ อยา งเปน ทางการใหเ ปน แขกของรฐั บาล เราสองคนทาํ หนา ทเี่ ปน อาคนั ตกุ ะของรฐั บาลไทย ในตอนกลางวัน กลางคนก็มักเปนการรับรองพิเศษ เชน กินเลี้ยงในภัตตาคาร และ ดูละคร วันหน่งเราไดรับเชิญใหไปงอุปรากร ขณะกําลังยนรอพิธีเปดงานอยูกับ เจาหนาที่หนุมนอยชาวรัสเีย (ผูทําหนาที่เปนลาม) ก็มีสตรีสูงวัยกับสาวนอย คน ในชุดราตรีสงางาม เดินตรงเขามาหาเรา ยังไมทันเดินมาถงตัว สตรีสูงวัยผูนั้น พดู ขน้ ดว ยเสยี งอนั ดงั วา ชว ยดทู เี ถดิ วา ชดุ ผา ไหมไทยทเี่ ราสวมอยู เปน ผา ไหมทอมอ จรงิ หรอ มใิ ช ขา พเจา และทา นผหู ญงิ อศุ นาตา งทาํ หนา ประหลาดใจเลก็ นอ ย เพราะ ไมเ คยรจู กั กนั มากอ น แตก ม็ มี ารยาทพอทจี่ ะพยกั หนา ตอบ พรอ มกบั เสรมิ วา ผา ไหม ที่ทานสวมอยู เปนผาไหมทอมอจริงแทแนนอน แตทานรูไดอยางไรวาพวกเราเปน คนไทย หญงิ ผนู นั้ ตอบทนั ทวี า ฉนั เคยไปเทยี่ วเมอ งไทย เวลาเหน็ คนไทยไมว า จะทใี่ ด พวกเราก็สามารถรูไดวานี่คอคนไทย ไมใชจากการแตงกาย แตจากทาทางที่คุณยน คุณยนในทาสํารวมเรียบรอย ไมกระโดกกระเดกกระดางลาง คําพูดในทํานอง สรรเสริญนี้ เราก็นอมรับดวยความปล้มปติยิ่ง นี่ละคอลักษณะนิสัยของคนไทย
ตั้งแตนั้นมา เวลาไปบรรยายที่ไหนหรอมีโอกาสไดสั่งสอนใคร ขาพเจาก็จะ พดู ถง การมสี มั มาคารวะ การมมี ารยาท การก ตนเองใหเ ปน คนเรยี บรอ ย สงบเสงยี่ ม ่งก็คอการมีสติรูตัวเสมอ กิริยาอันดีงามนี้จะสะทอนออกมาทางใบหนา คําพูดและ ทาทางที่นั่ง ยน หรอเดิน
การมีมารยาทงามหมายถง การจัดระยะ หรออีกนัยหน่งคอการจัดระยะ ระหวางสวนตาง ของรางกาย (การวางทาทางในอิริยาบถตาง นั่นเอง) การจัด ระยะสวนตาง นี้ รวมไปถงการเปลี่ยนอิริยาบถดวย คอเม่อเราปลอยตัวใหอยูใน ทาสบาย แขนขาก็มักจะแยกหางจากกัน มอก็กางหางลําตัวในลักษณะสะเปะสะปะ แตเม่อเห็นผูใหญเดินเขามา เราก็ตองมีสติรีบเปลี่ยนอิริยาบถทันที จัดระยะมอเทา ใหอยูในทาที่สํารวมเรียบรอย ดูแลวสบายตา หากนั่งปลายเทาชี้ก็เก็บปลายเทาเสีย หากไขวหางอยู ก็ตองเอาขาลง การจัดระยะนี้หมายรวมถง การจัดระยะระหวาง ตัวเรากับผูอ่นดวย
180