Page 248 - หนังสือที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงศพหม่อมดุษฎี บริพัตร ณ อยุธยา
P. 248
เปน ผคู วบคมุ ดแู ล สว นการเตน รองเงง็ กม็ คี รชู าวมสุ ลมิ มาเปน ผู ก สอน ราํ ภาคกลาง ก็ไดหมอมแผว (ทานผูหญิงแผว สนิทวงศเสนี) เปนผูดูแลจัดการ อนภูไทจาก ภาคอีสานก็ไดครูพะนอ กําเนิดกาญจน จากอุดรธานี ผูทําหนาที่อนหนาพระที่นั่ง ก็เปนบุตรหลานผูใหญในวังและนอกวัง ลวนแตเปนลูกเจาใหญนายโต ครูพะนอเปน อาจารยจากวิทยาลัยกหัดครู เธอคงจะเห็นเปนการเกินกําลัง จงขอรองใหขาพเจา มาชวยกอมเพราะรูวาขาพเจาชอบเร่องรอง รํา เปนทุนเดิมอยูแลว ขาพเจา ไดักถามถงที่มาที่ไปของอนภูไท เธอจงเลาวา เธอนูเร่องนี้กับชาวบานสมัย จอมพลแปลก พิบูลสงคราม เพลงที่ใชก็เปนเพลงเกา ช่อ เชิญขวัญ (ไมทราบนาม ผูแตง บัดนี้กรมศิลปากรนําไปใชแลว) ทาทางที่รําประกอบเพลงก็ไมไกลจากทารํา ของชาวบางกอกเทาไรนัก มีจีบมอ สะบัดมอ แตะเทา อยางแบบละครในไมผิดเพี้ยน แตก ารราํ ตามทาํ นองเพลงของแคน ดจู ะเปน สงิ่ แปลกหแู ปลกตากวา เพอ่ น มที า ทบี่ ดั นี้ อนกันไมเปนแลว คอ ท่ําเซิงเตีย ท่ําควงือ คอหมุนไปทุกทิศรอบตัว ดูสวยงาม การแตงกายเรากม็ทิราบวามขีองเดมิเหลออยเูทาไรแตกด็สูวยงามดีเปนเสอ้ดาํ ขลบิแดง ใชเล็บทําดวยกระดาษเงินยาว สวมใสทั้ง นิ้ว เกลามวยสูง เส้อแขนกระบอกใช กระดมุ เงนิ แท การไหวตวั กป็ ระกอบดว ยการสา ยไหล สา ยสะโพกอยา งพองาม ผดิ กบั ทาละครในโดยสนิ้เชงิ ถงแมจะมกีารโบกมอสะบดัมอแบบละครในบางกด็ไูมนาเกลยีด ไมข ดั ตา ขา พเจา คดิ วา คงมกี ารดดั แปลงบา งเพอ่ ความงดงาม เพราะคณุ พะนอกม็ หี วั มีชั้นเชิง เปนนักรองนักรําอยูในตัว ไมแปลกเลยที่เธอจะดัดแปลงทารําของชาวบาน บาง ทาเิ้งเต้ียหน่งละที่เห็นชัดวาเปนของดั้งเดิม ทาที่แปลกคอทาโบกมอผานหู เปนวงออกไปขางหนาพรอมลดตัวลง ขยับขา นั่งยอง ถัดไปขางหนา ขางหลัง ่ง ตองมีการทรงตัวที่ดี มีการกหัดจนชํานาญจงสามารถทําไดงดงามแนบสนิท
ทุกครั้งที่มีงานตอนรับประธานาธิดีูการโนแหงประเทศอินโดนีเีย ขาพเจา กจ็ ะเขา ไปชว ยคณุ พะนอเปน นจิ ศลี วนั หนง่ เมอ่ ครพู ะนอมาดกู ารก อ มไดส กั พกั กร็ บี ขอตวั กลบั เพราะตดิ ธรุ ะ เธอใหข า พเจา ดแู ลการก อ มเพยี งลาํ พงั โดยเหตทุ ขี่ า พเจา นก เบอ่ ทา เดมิ าํ้ อยแู ลว ประกอบกบั การอ นราํ ทขี่ า พเจา กาํ ลงั รอ้ น มกี ารแสดง หมอลาํ อยดู ว ย ขา พเจา ใชค าํ ถามสาดไปยงั ผแู สดงอนั มเี กยี รตวิ า ลองดทู า หมอลาํ กนั ไหมคะ หลายคนมที า ทสี นใจ ขา พเจา กน็ าํ คณะเดก็ สาวชาวกะเหรยี่ ง ชาวเหนอ ชาวใต สองสามคนจากวังขาพเจาออกมารายรําในทารําที่ขาพเจาเรียกวาหมอลํา แลวก็ บอกใหคุณเธอทั้งหลายเลอกวาจะเอาทาไหน คุณเธอเหลานั้นก็พูดเปนเสียงเดียวกัน วา เอาหมดเลยเพราะชอบ สนุกดี ขาพเจาก็เพิ่มฉากนี้เขาไปดวยความรวมมอ เห็นชอบของทานผูหญิงมณีรัตน เม่อเธอเห็นทารําของพวกเราก็ชอบ ใหช อ่ ใหมว า
247