Page 15 - 20190406

Kunst 15
Zaterdag 6 april 2019
een lustoord

Kaft catalogus ‘Curaçao,
schilderend en geschilderd’,
Curaçaose editie, 1954.
FOTO’S COLECTIE
CURAÇAOSCH MUSEUM Vitrines met opgezette vogels. Exhibicion di Nos Arte II, 1954.

houd van het op te richten mu- raçaosch Museum? Dat gelooft naar, die desondanks individu- museum, dat spreekt tot het volk Delft, Chris Engels, Lucila En-
seum. Via Sandberg zou Engels natuurlijk bijna niemand. eel bleef doorwerken, kreeg nau- en op welks treden ook de stap gels, Gil Hagendoorn, May Hen-
in contact komen met kunste- welijks waardering, hetgeen nog van de gewone man moet wor- riquez, Theo Hermelijn, Ru Jas
blijkt uit het feit dat zijn werk den gehoord. Want eerst dan en Th. Pieter Kwiers. Nederland-
naars en internationale culturele ‘De eigen kunstenaar’
sleutelfiguren die tentoonstellin- De rol van het Curaçaosch Mu- heel summier is gedocumen- kan men zeggen dat het Curaça- se kunstenaars die voor langere
gen op Curaçao mogelijk kon- seum bij de opkomst van Cura- teerd en er weinig bewaard is ge- osch Museum een nationaal be- periode op Curaçao verbleven
den maken. De vriendschap en çaose/op Curaçao wonende of bleven. In de huidige collectie zit is, in de echte zin van het van wie werk, inmiddels weer in
de daaruit voortvloeiende tijdelijk op Curaçao verblijvende van het Curaçaos Museum is de woord.” Na een eerste schifting Nederland, soms blijvend wer-
samenwerking die ontstond zou kunstenaars stond centraal in de hiervoor beschreven invloed op werden in het museum 180 den beïnvloed door verblijf op
cruciaal zijn voor de opbouw van lezing van 27 februari in het Cu- het culturele gebeuren duidelijk schilderijen, beeldhouwwerken Curaçao waren ook vertegen-
de museumcollectie en voor het raçaosch Museum. aan te wijzen.” en tekeningen geëxposeerd. woordigd: dit waren Charles
plaatsvinden van vele tentoon- De lezing ging van start met Ik wilde in deze lezing aan de Daarvan waren er 76 Antilliaan- Eyck, Dolf Henkes en Frieda
stellingen. een fragment uit de uitgave ‘Cul- hand van de huidige kunst- en se en 34 andere inzenders. De Hunziker. De tentoonstelling
Tot de meest spraakmakende tureel Mozaïek van de Neder- meubelcollectie en aan de hand jury had volgens de pers het doel zou een jaar later, zonder kunst
tentoonstellingen tussen 1948 landse Antillen. Varianten en van tentoonstellingen als Exhibi- van de tentoonstelling niet uit van de genoemde Nederlandse
en 1955 behoort die van religieu- Constanten’, Zutphen 1978, cion di Nos Arte I (‘EDNA’) in het oog verloren, namelijk het drie, ook in het Curaçaosch Mu-
ze kunst, waarin kunst van Cu- met bijdragen van achttien au- 1950, Exhibicion di Nos Arte II aanmoedigen en samenbrengen seum worden getoond. Een Cu-
raçaose privécollecties werd ge- teurs onder redactie van René in 1954, Curaçao, schilderend en van alle jongere tot nu toe op raçaose krant schreef op 25 au-
toond. Onder de tentoongestel- Römer. Op pagina 199 schreef geschilderd in 1953 in Neder- zichzelf werkende kunstenaars. gustus 1954 hierover: ,,Een ten-
de werken zou zelfs een Jose Capricorne: ,,Gezien het land en in 1954 op Curaçao en toonstelling waaraan men nu
‘schilderij Gethsemane’ van feit dat de inheemse bevolking de internationale Alcoa Art Con- eens onvermengd vreugde kan
Rembrandt van Rijn zijn ge- weinig of geen zeggenschap had test van 1955 laten zien dat on- Curaçao, schilderend hebben….een cultuur-gebeuren,
weest. Ook de tentoonstelling bij het bepalen van het cultuur- danks de volgens Capricorne en geschilderd waar men bij stilstaat en waar-
met de Nederlandse op Curaçao beeld en de politiek, kon het ge- summiere documentatie en het In 1953 kwam een tentoonstel- van het goed is, dat ook op Cura-
wonende en werkende kunste- beuren dat zij een cultuurfiloso- in zijn ogen magere aanbod van ling met Curaçaose kunst tot çao zeer velen het bewust onder-
naars Frieda Hunziker en Char- fie kreeg opgedrongen die haar de ‘eigen’ kunst in het Curaça- stand in Nederland. Curaçaose gaan, omdat het een der sympto-
les Eyck trok grote belangstel- deed vervreemden van de eigen osch Museum, het Curaçaosch kunst zou in 1953 voor het eerst men is van de groeiende
ling. En de tentoonstelling in kunstenaar, het eigen cultuurge- Museum in de jaren tot 1955 de een internationaal podium krij- autonomie der Antilliaanse
1954 met 37 echte kunstwerken bied en de eigen inbreng. Het ‘eigen’ kunst wel promootte en gen in het Stedelijk Museum in geest. Een autonomie, veel be-
van Vincent van Gogh in het Cu- werk van de Antilliaanse kunste- internationaal op de kaart heeft Amsterdam, tijdens de tentoon- langrijker dan de staatkundige
gezet met het gevolg dat deze stelling ‘Curaçao, schilderend en of politieke.”
kunst (meer) werd gewaardeerd. geschilderd’. Kunst van onder Publicatie deel 3 over de perio-
In de lezing in het Curaça- anderen Charles Corsen en Pau- de 1955-1962 hoop ik in novem-
osch Museum werd duidelijk ge- lita Cornet werd getoond. Verder ber 2019 te mogen presenteren.
maakt dat - mede door kritiek op waren werken van Curaçaose Eind november zal dan in ieder
de tentoonstelling met ‘platen, kunstenaars of Nederlandse, op geval in het Curaçaosch Mu-
druksels en schilderijen’ van de Curaçao woonachtige, kunste- seum weer een lezing plaatsvin-
Groningse Hendrik Werkman naars/tekendocenten vertegen- den ter gelegenheid van deze
(1882-1945) in 1950 en de ‘te woordigd, te weten Theo van nieuwe publicatie.
hoog gegrepen’ tentoonstelling
Nederlandse schildersprenten
in datzelfde jaar - werd besloten
kunst van eigen bodem te tonen.
In een ingezonden brief in de
krant van 15 juli 1950 stond dat De publicaties
met de ‘Exhibicion di Nos Ar-
te/Tentoonstelling van onze ‘Vincent van Gogh en 22 verscheen een overzicht
kunst’, een tweeledig doel werd andere tentoonstellingen van tentoonstellingen
gediend: ,,Er wordt een belang- in het Curaçaosch Mu- van 1948-1996, een lijst
rijke stap gezet om het volk ver- seum 1952-1955’, en ‘Het die werd samengesteld
trouwd te maken met het Cura- Curaçaosch Museum 70 door Julie Hengeveld,
çaose museum, anderzijds ook jaar. 7 maart 1948-7 Rien te Hennepe en
met de kunst, in dit geval de maart 2018. Het ont- Verele Engels. Deze lijst
kunst, zoals die zich openbaart staan en de beginjaren’, is te koop via Lulu.com.
onder eigen mensen…(…)… zijn te koop in het Cura- Vormgeving, redactie en
Breng de eenvoudige kunst tot çaosch Museum en bij omslagontwerpen zijn
‘Bezoek het Curacaosch Museum’. Foto uit fotocollectie het volk; dat zij de leuze, het stra- Mensing’s Caminada. van de hand van Peter
Willem van de Poll, rondreis Antillen en Suriname, 1947. mien, waarop geborduurd moet Naast het jubileumboek Veling.
FOTO NATIONAAL ARCHIEF NEDERLAND worden om te komen tot een