Page 11 - bon-dia-aruba-20181117
P. 11

A11
                                                                                                      opinion Diasabra 17 November 2018


                        Motibo pakico pensionadonan a uni (Parti 1)






            ORANJESTAD         –    Mi                                                                                          cu  un  1ste  nota  van  wijzig-
            nomber ta Glenda Gil, un                                                                                            ing staande de vergadering 24
            pensionado, y awe, anos lo                                                                                          november  2014  pa  elimina,
            hiba palabra na nomber di                                                                                           laga cay articulo 13, den cual
            Pensionadonan  Uni.  Per-                                                                                           tabata poni specificamente cu
            miti mi presenta e demas                                                                                            nan ta bay stop e uitkering y
            miembronan  di  Pensio-                                                                                             toelagen  na  pensionadonan.
            nadonan  Uni.  Dennis  de                                                                                           Pues e articulo di ley aki no
            Mei, Manolo Giel, un pen-                                                                                           a  pasa.  Pues  pensionadonan
            sionado  y  Lindo  Hernan-                                                                                          no ta comprende ta a base di
            dis, tambe un pensionado,                                                                                           kico  a  stop  e  pagamento  di
            ta nos consehero huridico.                                                                                          bashi  premie  y  gelijkbedrag
                                                                                                                                na  pensionadonan  cu  a  bay
            Ken nos ta? Ken ta e Pen-                                                                                           cu  pensioen  riba  y  despues
            sionadonan Uni?                                                                                                     di 1 di januari 2015. Si e pen-
            Nos ta un grupo di personan-                                                                                        sionadonan prome cu 2015 ta
            an, ex empleadonan publico,                                                                                         hay’e, nos tambe tin derecho
            pensionadonan cu a uni y nos                                                                                        pa hay’e.
            tin  en  total  47  pensionado
            registra.                                                                                                           E decision di e gobierno an-
                                                                                                                                terior  pa  no  paga  nos  e  ba-
            Pakico a uni?                                                                                                       shipremie  y  gelijkbedrag  no
            E  pensionadonan  a  uni,  pa-                                                                                      tin un base legal y solido. E
            sobra  tur  a  bay  cu  pensioen                                                                                    duurtetoeslag  menciona  den
            riba of despues di 1 di januari  bashi premie y gelijkbedrag.  pa  medio  di  un  inhaalm-  punto 12 di e protocol di 2014  artikel  12  di  e  Bilateraal  ak-
            2015  y  di  kende  e  gobierno                           manoeuvre.  For  di  e  inhaal-  ta poni cu duurtestoeslag no  koord Pensioenoverleg di 28
            anterior, e gobierno di AVP a  Nos ta pensionadonan riba 60  manoeuvre,  e  bashipremie  y  ta  bay  conta  mas.  Anto  kico  mei 2014 y menciona tambe
            kita nos bashi premie y geli-  aña di edad y nos no merece  gelijkbedrag a inicia.     gobierno ta bisa, cu door cu  den e articulo 12 di AB 2014
            jkbedrag  cu  nos  tin  derecho  di  pasa  den  algo  asina  mas.                      e  duurtetoeslag  no  ta  conta  no. 58 no tin nada di haci of
            ariba dje. Si nos tabata sa, si  En  bes  cu  nos  hiba  un  bida  Na  aña  1996  gobierno  y  e  mas, nos no mester paga geli-  tin di haber cu e Bashipremie
            nos a wordo informa debida-  trankil  disfrutando  di  nos  sindicatonan  a  conveni  pa  jkbedrag y bashi premie mas.  y Gelijkbedrag.
            mente di e decision aki, kisas  pensioen,  nos  mester  gasta  paga e debe di gobierno na e  Pero gelijkbedrag y bashi pre-
            nos lo por a tuma e decision  nos tempo, energia y placa pa  empleadonan publico, e 22%  mie  ta  sali  di  indexering  cu  E  decision  di  e  ministro  di
            di  baha  cu  pensioen  prome  lucha pa nos derecho y contra  den 5 aña.               gobierno  a  keda  debe  amb-  finansas anterior den su carta
            cu 1 di januari 2015. Pero e  di e mal decisionnan di e go-                            tenaarnan,  pues  gelijkbedrag  na APFA cu fecha 18 januari
            decision  tuma  aki  ta  uno  di  bierno anterior.        1996: 3%                     y  bashi  premie  no  tin  nada  2016 no ta un decision cu base
            traicion, cruel y unilateral.   E  pensionadonan  aki  ta  tur  1997: 5%               di  haci  cu  e  duurtetoeslag.  legal  (wetelijke  grondslag)  y
                                         rabia,  disgusta,  dicidido  y  a  1998: 5%               Duurtetoeslag ta un compo-   ta  mas  bien  un  willekeur-  y
            Pakico?                      urgi y ta urgiendo e gobierno  1999: 5%                   nente di pensioen. E ta apart,  selectief  beleid  (maneho  di
            Pasobra tur pensionado cu a  actual  MEPORED  pa  dre-    2000: 4%                     e ora bo mester sigui pag’e.  tira benta y selectivo).
            baha cu pensioen prome cu 1  cha, coregi e situacion inhus-
            di januari 2015, nan si, a sigui  to, desigual y discriminatorio  Tambe ta poni cu palabranan  Directie  Wetgeving  en  Juri-  Den  e  mesun  carta  aki,  e
            ricibi nan bashi premie fin di  aki.                      cla  y  no  pa  otro  interpreta-  dische zaken pa medio di un  ministro  di  finansas  ta  bisa
            januari y nan gelijkbedrag na                             cion,  cu  tanto  na  e  pensio-  conseho na gobierno ta pone  APFA  cu  e  gelijkbedrag,
            december.  Ademas  tur  tra-  Kico  ta  bashi  premie  y  nadonan  y  e  personanan  cu  bon cla  na punto 6: “Duur-  e  voorjaarspremie  mester
            hado  di  gobierno,  trahando  gelijkbedrag?              tin  un  ‘uitkering  bij  wijze  tetoeslag  heeft  een  andere  wordo  paga  solamente  na  e
            ainda  den  gobierno,  sea  ta  Na aña 1983, gobierno a vr-  van  pensioen’,  cu  ta  bin  na  oorsprong  dan  het  gelijkbe-  pensionadonan cu e areglo di
            ambtenaar of arbeidscontrac-  ies indexering di e emplead-  remarca  pa  un  aumento  di  drag  en  de  bashi  premie  en  PVL  (Pensioenverordening
            tant  ta  sigui  ricibi  nan  bashi  onan  publico.  Indexering  ta  vakantie-uitkering, lo wordo  kan  dus  niet  worden  gelijk-  Landsdienaren).
            premie y gelijkbedrag. Anos,  e  adaptacion  di  salario  na  e  paga den forma di un gelijk-  gesteld  met  de  laatste  twee
            e pensionadonan cu a bay cu  inflacion,  p’asina e salario  ta  bedrag. Despues di 1996, den  uitkeringen. Dit betekent dat  Tur  e  pensionadonan  cu
            pensioen riba y despues di 1  keda igual na e forsa di com-  tur protocol cu a conveni, te  het  gelijkbedrag  en  de  bashi  areglo di PVL ta parti di in-
            januari 2015, e gobierno an-  pra.                        cu  2013,  casi  20  aña  largo,  premie  niet  als  onderdeel  haalmanoeuvre y e compen-
            terior a laga nos cay. E gobi-                            a  keda  stipula  cu  pension-  van de duurtetoeslag kunnen  sacionn  di  perdida  di  forza
            erno anterior a malgasta placa  For di april 1983 te augustus  adonan ta wordo paga e geli-  worden beschouwd.”     di  compra  (koopkrachtver-
            di  pueblo  na  nan  antoho  y  1994, e empleadonan publico  jkbedrag y e bashi premie. Ta                          liescompensatie)  durante  e
            nan kier yuda nan mes dor di  a entrega 47% na indexering  un debe cu gobierno tin cu e  Esaki  ta  nifica  cu  e  argu-  periodo di 1983 pa 1994. Nos
            stop di paga e debe cu nan tin  (casi 50% di perdida di forza  ambtenaarnan y si bo tin un  mento/motibo cu e gobierno  grupo  di  Pensionado  Uni  ta
            cu nos, empleadonan publico  di  compra,  koopkrachtver-  debe bo tin cu pag’e.        anterior  a  uza  pa  stop  paga-  cay bow di e areglo di PVL.
            y  a  ‘djis  inne  minne  mutte  lies).                                                mento di e debe den forma di
            stop’ di esnan cu ta baha cu                              Nos  como  pensionadonan  gelijkbedrag  y  bashi  premie  E ministro di finansas actual
            pensioen entrante 1 di janu-  Durante  e  deliberacionnan  solamente  por  haya  bashi  na e pensionadonan cu a bay  por  corigi  e  situacion  de-
            ari  2015.  Pensando  kisas  cu  na  aña  1996,  empleadonan  premie  y  gelijkbedrag,  paso-  cu pensioen riba y despues di  scriminatorio entre e pensio-
            e grupo aki no tin e arma pa  publico  a  entrega  25%    di  e  bra vakantie uitkering y ATV  1 di januari 2015 no ta valido  nadonan door di anula (trek
            welga, no tin e forsa ni animo  47%, es decir  gobierno no tin  dagen no ta aplicabel pa nos  mas, no ta conta mas.  in) of corigi e carta di e min-
            pa uni.                      nodi paga nan mas 25%.       mas.  P’esey  a  keda  conveni                            istro  di  finansas  anterior  cu
                                         Den  e  protocol  di  27  no-  tambe  cu  e  pensionadonan  Gobierno  tabata  tin  e  in-  fecha 18 januari 2016.
            Al  contrario,  nos  grupo  di  vember  1996,  firma  door  di  cu  no  ta  bin  na  remarca  pa  tencion  di  hinca  un  articulo  Ta p’esey Pensionadonan Uni
            pensionadonan Uni a uni y a  gobierno  y  e  sindicatonan  ATV-dagen ta haya e porcen-  pa  kita  gelijkbedrag  y  bashi  no ta compronde pakico go-
            lanta cu forsa pa coregi e in-  cu  ta  representa  e  emplead-  tahe di ATV-dagen den  nan  premie  for  di  nos  den  un  bierno anterior AVP a stop e
            husticia, e desigualdad y dis-  onan publico, a stipula con ta  gelijkbedrag.          ley  concepto  di  7  november  pago aki y e gobierno actual
            criminacion cu gobierno an-  bay paga e 22% cu gobierno                                2014, pero ora el a pasa den  MEPORED te awe no a tuma
            terior a comete contra nos pa  debe e empleadonan publico,  Gobierno  ta  colga  e  bashi  reunion  di  parlamento,  go-  un decision riba e asunto aki
            loke ta trata e pago di e debe  e  compensacion  di  perdida  premie  y  gelijkbedrag  na  e  bierno  anterior,  bou  presion  y coregi e situacion incorecto
            cu e tin cu nos, den forma di  di  compra.  Esaki  a  sosode  duurtetoeslag, pasobra den e  di su parlamentarionan, a bin  aki.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16