Page 3 - BNDIA ARUBA
P. 3

A3
                                                                                                           LOCAL Dialuna 19 augustus 2019
            Melva Croes Yanez di Fundacion Alzheimer Aruba

                                            ‘Respet pa hende grandi no ta existi mas’



            ORANJESTAD  –  Hende  nan  di  cuido  di  anciano  cu
            grandi  ta  e  personanan  ya caba a solicita un permiso.
            cu a pasa edad di 65 aña,  Den nan reporte, nan a splica
            esey ta haci referencia pa  cu e inspectornan a analisa si
            e  decadanan  ultimo  di  e proveedor di atencion med-
            nan bida. E condicionnan  ico ta ofrece e atencion cu e
            pa bida di e hendenan aki  leynan ta regarda cu standard
            ta specialmente dificil, pa  estableci  y  cu  IVA  reciente-
            motibo  cu  rapidamente  mente  a  registra  den  evalu-
            nan ta perde oportunidad  acion  como  ‘Hogar  Asisten-
            di trabou, actividad social  cial’.
            y  socialisacion,  den  hopi
            caso  nan  por  sinti  cu  ta  Segun  e  reporte,  e  obhetivo
            forma parti di e poblacion  di e inspeccionnan ey tabata
            exclui.                      pa  ofrece  informacion  riba
                                         legislacion  y  regulacion  di
            Durante un entrevista cu Bon  e  casnan  di  cuido  di  hende
            Dia  Aruba  a  haci  cu  Melva  grandi,  tambe  pa  realisa  un
            Croes  Yanez,  Presidente  di  midimento di e referencia di
            Fundacion Alzheimer Aruba,  tur di nan. Ademas IVA tin e
            el a splica cu varios aña pasa  inspeccionnan aki como pri-
            nan  tabata  reuni  hunto  cu  oridad pa motibo di su Plan
            Gobierno  pa  purba  di  haya  di Implementacion y Politica
            un serie di plan pa hendenan  di 2018 y den parti pa motibo
            grandi, specialmente pa esun-  cu nan a ricibi varios keho to-
            nan cu ta sufri di Alzheimer.  cante e servicio den e casnan
                                         di cuido.
            Den  añanan  nobenta,  Croes
            Yanez  a  bisa  cu  tabata  papia  Di mesun manera a informa
            di  demencia  y  nan  a  cum-  cu na Aruba ta existi 16 insti-
            insa  duna  di  conoce  e  tipo  tucion cu nan mes a denomi-
            di  Alzheimer  ora  nan  tabata  na casnan di cuido, pero den
            informa tocante esaki den un  realidad no ta existi casnan di  specificamente pa cuida di e
            programa di radio. Di mesun  cuido  cu  atencion  specialisa  hendenan grandi.         Croes Yanez a expresa cu esey  Ademas, dianan pasa a publi-
            manera, Croes a comenta cu  pa atende e hendenan grandi.                               ta algo basta preocupante na  ca den un corant cu ta un cas
            den temponan ey e hendenan                                IVA ta conclui cu di 100% di  Aruba, pa motibo cu esey ta  di cuido so na e momentonan
            tabata golos pa haya informa-  Pa  motibo  di  e  diseño  di  e  e 16 institucionnan aki, un so  un tipo di abuso di anciano.  aki tin permiso, e resto ta ile-
            cion, pa motibo cu tabata un  casnan  di  cuido  aki,  no  tur  ta cumpli cu e rekisito di Or-  Di  loke  ta  trata  e  reporte  di  gal. Pero ainda, segun Croes,
            informacion nobo.            sitio  tin  e  espacio  suficiente  denansa  Nacional  di  Hogar  Inspectie   Volksgezondheid  riba  niun  caminda  hende  ta
                                         pa  nan  clientenan,  manera  di  Atencion  pa  loke  ta  trata  Aruba, el a bisa cu a publica  papia  di  profesionalismo  di
            Na aña 2018 entre e lunanan  area pa come y pa relahacion  un  permiso,  nan  no  tin  su-  esaki desde e aña pasa caba y  e cuido, nan no ta laga sa cu
            di  februari  y  maart,  Inspec-  y tambe nan a duna di conoce  pervision  den  varios  aspecto  ni un hende tabata na haltura.  e personanan cu ta traha den
            tie Volksgezondheid Aruba a  cu  ta  existi  falta  di  personal  di  loke  ta  trata  e  cuidado  di  “E  cosnan  aki  no  por”,  el  a  casnan di cuido e mayoria no
            haci un bishita pa tur e cas-  cualifica, cu tin cu ta entrena  hendenan grandi.       sigura.                      tin conocemento specialisa.
                                                                                                                                Nan  ta  tratando  cu  person-
                                                                                                                                anan mayor, cu den mayoria
                                                                                                                                nan  ta  vulnerabel,  incluso
                                                                                                                                den su fase ultimo di bida y
                                                                                                                                nan  mester  di  atencion  pa
                                                                                                                                cumpli  cu  nan  necesidad  y
                                                                                                                                deseonan, pero e mayoria no
                                                                                                                                ta asina, Croes a expresa.

                                                                                                                                “Na  Aruba  e  cos  aki  ta  un
                                                                                                                                caos completo, mi ta haya cu
                                                                                                                                ta bon si cu ta existi hende cu
                                                                                                                                a demostra amor pa nos gran-
                                                                                                                                dinan, pero esaki no por sigui
                                                                                                                                pasa”, el a sigura.
                                                                                                                                Pa finalisa, el a manifesta cu
                                                                                                                                respet pa e hendenan grandi
                                                                                                                                no ta existi mas, abuso di an-
                                                                                                                                ciano  ta  tuma  luga  tur  ora.
                                                                                                                                Aruba  mester  crea  diferente
                                                                                                                                grupo di hende pa traha cada
                                                                                                                                un ariba un aspecto di e gen-
                                                                                                                                eracion  nobo,  con  e  hoben-
                                                                                                                                nan ta mira e hendenan gran-
                                                                                                                                di, crea mas consenshi riba e
                                                                                                                                tema aki y cambia e cultura.
                                                                                                                                Tambe el a comenta cu ‘Go-
                                                                                                                                bierno  mester  cuminsa  cu  e
                                                                                                                                parti cu tin hende grandi cu
                                                                                                                                nan por y nan kier traha, pero
                                                                                                                                pa via di nan edad, nan no ta
                                                                                                                                haya trabou’.
   1   2   3   4   5   6   7   8