Page 4 - bon-dia-aruba-20190509
P. 4
A4 LOCAL
Diahuebs 9 Mei 2019
Minister Bikker ta sigura:
‘Gobierno ta atende problema di asilo na e miho manera posibel’
ORANJESTAD – Den un Nan ta purba atende cune ‘na den kico por, pa asina no re- mes ta na Aruba’. cosnan por pasa, pero nos ta
conferencia di prensa, e miho manera posibel’, unda curi den panico y odio. E ta prepara nos mes pa cada un
Minister Andin Bikker a nan ta tene na cuenta derecho bisa cu mester tin trankilidad Pa e motibo aki, a pone 10 di nan. Trankilidad pa duna
papia tocante e situacion humano di tur hende envolvi y siguridad pa atende ‘mas persona cu a tuma training espacio na comprension di
di presion cu asunto di na Venezuela y na Aruba, miho cu nos por’. Sinem- pa e unidad di asilo. “Nos ta situacion. Nos no sa con
asilo politico ta causando purbando di minimalisa e bargo, e ta bisa cu ta causa haciendo lo posibel pa limi- largo e ta bay dura, pero ta
den comunidad di Aruba, impacto riba comunidad. presion y ta un situacion in- tacion di nos pais, pa domina atende pa un miho Aruba”, e
y con gobierno por atende husto, pero esaki ta cosnan cu e tema aki. No ta kita afo cu mandatario a finalisa.
cu esaki. “Nos ta pidi comunidad e mester experiencia desde cu
sentimento di compasion y a drenta den gobernacion, y
A puntra e mandatario si e conviviencia cu esunnan cu tempo prome caba.
situacion na Aruba sigui em- ta aki a base di tratado, pa-
peora, y mas hende sigui bin sobra a permiti pa nan keda. E ta bisa cu ta enfatisa cu
Aruba, con lo para cu e pre- Tin hende ta bisa pa elimina locual nan kier ta trankilidad
sion di comunidad, con go- tratado y manda tur hende den comunidad. “Mi ta wak
bierno mes lo trata cu esaki, Hulanda, e no ta bay asina”, e comentario cu gobierno a
mirando e comentario nega- mandatario a splica. perde bataya. No ta asina, nos
tivo di hende riba medionan ta den bataya, e no ta facil.
social. El a remarca cu e pais ta au- Pero nos ta domina e bataya.
tonomo. Un pais cu ‘a lucha Cada dia ta bin algo acerca, y
El a contesta cu e tema ta tu- pa para riba nos mesun pia’. nos meta pa domina bataya,
mando tempo, dedicando na Ora cu un pais ta autonomo, pa keda trankil den comuni-
goberna un pais cu problema tin responsabilidad cu ta bay dad.”
interno y na mesun momen- cune. Un di esunnan ta e
to ta enfrenta cu reto di otro tratado di derecho humando Bikker a splica cu cada bi-
pais. E ta bisa cu ta impor- y di refugiado, p’esey ‘tin cu aha cu desaroyo nobo acerca,
tante pa comunidad di Aruba tene nos mes na tratado’. nan tin bin cu otro maneho
sa cu gobierno tin e tema y decision pa evita fluho de-
como prioridad. Den e temporada aki, e ta masiado grandi drenta Aruba,
bisa cu mester busca balansa teniendo na cuenta cu ‘nos
Enseñanza, un careda cu obstaculo
normal den e propio idioma, E ta remarca cu gran mayo-
pasobra nan ta consciente cu ria di persona no ta sinta lesa,
e idioma ey no ta haya na cas. ni menos compronde kico
Manera cu ta bay creciendo nan ta lesando. Pa motibo cu
den termino general, e ta den nos sistema unda e ta bay
confronta cu tur problema pa scol, e ta siña dos cos pareu.
e sigui bay leu, ‘siña den bo E ta agrega locual ta haci cu
propio idioma lesa y skirbi’. mucha di 6 aña ta manera un
castigo, unda cu ta exigi pa
Agregando cu e fundeshi a dos idioma mesun momento,
wordo traha caba, anto no tin locual ta siña lesa den bo me-
nada miho cu ora mucha bay sun idioma na scol.
scol y siña academicamente
di e fundeshi cu e mucha tin. “Nos ta exigi di nos muchan-
A base di esey, e mucha ta an dobel, di nos tur pa siña
sigui desaroya y traha e cas cu lesa na Hulandes pareu. Nos
yama conocemento. ta rabia pasobra nan no kier
lesa, ya cu nan no ta siña cu
Cu conocemento di e idioma amor y cariño. Pa motibo cu e
ey, e mucha ta siña cantidad ta forsa. Ta pa esey gran may-
di otro cos. “Nos ta sigui oria ta faya. ”
desaroya nos idioma door
di lesa. Unabes nos lesa den Esaki por crea un rabia, ya cu
nos propio idioma siguiendo tin persona ta bisa cu Hulan-
e base di e fundeshi, e ta bira des ta ‘laf pa lesa’. E ta impor-
ORANJESTAD – Den un cu e mucha su prome edad a Locual ta pasa den e mente un placer pa lesa.” tante pa siña pero despues.
reciente entrevista cu lin- siña diferente zonido, forma di e mucha, cu e ‘mesa’ cu e Esey ta e problema segun sr.
guista y traductor Ramon di palabra y otro concepto tin e conocemento. E mucha Sinembargo, e ta bisa cu Todd Dandare cu nan ta mira
Todd Dandare, el a splica den su mente, anto e ta bisa den su cabes el a siña otro awendia muchanan ta wak un lenga cu no ta e lenga di
tocante con idioma ta mas cu no tin nada mas facil pa forma cu ora e yega scol, e lesamento manera un casti- enseñanza.
cu un metodo di comuni- sigui lesa y siña den e mesun ta haya un confusion den su go. Pakico un mucha no kier
cacion. Cu un idioma nos idioma unda cu e tin e con- mente pa motibo di idioma. lesa? E ta splica cu tin canti- Sinembargo, e ta agrega cu na
ta siña pensa mas leu di cepto, e base ey. Ora ta siña un mucha lesa, ta dad di factor, pero e ta splica otro pais den Caribe, unda ta
idioma so. un proceso problematico cu cu e problema mas grandi cu papia creole pero ta bay scol
Un persona ta siña pa cana hende no ta imagina. nan no kier lesa pasobra no a Hulandes, pero nan tin suerte
Un idioma ta e base di tur bay dilanti, pero un diferencia haya e continuacion di e con- cu Ingles parce un tiki pero
enseñanza. Banda di un in- cu na Aruba, na scol ta cana Mentalmente e mucha ta ocemento di idioma pa siña e Papiamento no parce Hulan-
strumento di comunicacion, pa bay atras, ‘esey ta locual ta haya un sorto di ‘shock’ y palabra y zonido pa pone riba des, e ta haci e mas pisa ainda.
idioma tambe ta un instru- sosode’. Un ehempel cu el a duda den su mes. E ta splica papel. “Kico ta mas bunita E di dos fase linguistico di
mento social. E persona ta menciona, cu e mucha na cas cu indirectamente e persona cu un mucha ta na scol y por ser humano ta bira un sorto
siña anda cu otro. Sr. Todd tabata pensa cu mesa ta mesa, ta haya rabia riba Hulandes, conta di su mes na su propio di atletismo ‘nos enseñansa ta
Dandare ta bisa cu tur con- e ta siña na scol cu ta tafel. cu nan no kier lesa. Cual ta idioma.” un careda cu obstaculo’.
cepto cu tin den mente, unda nifica e ta corta e desaroyo