Page 15 - 20181013

Achtergrond 15
Zaterdag 13 oktober 2018
is niet te handhaven!’

krant en zich eveneens met ver- klein mannetje was’, die bij de
ve inzetten voor de opbouw van devaluatie van de Nederlandse
de DP, die uiteindelijk op 8 de- gulden ‘tonnen’ in zijn zak stak.
cember 1944 werd opgericht. Bij Ook ‘die conservatieve gere-
de verkiezingen die begin no- formeerde’ Piet Gerbrandy
vember 1945 gehouden zouden wordt in het schandblok gezet.
worden, stond De Regt op de Onder het regime van deze mi-
tweede plaats van de lijst DP. nister-president, zo meende De
In die partij speelde de medi- Regt, verdween de waarde van
cus Pieter Hendrik Maal even- de Nederlandse gulden en werd
eens een rol van belang. Zijn die van de Curaçaose gulden
verontwaardiging over het ont- ‘verkracht’. Dergelijke Neder-
slag van De Regt, bazuinde landse bestuurders dienden te
‘Gungu’ Maal luidruchtig over verdwijnen. Dat zou slechts te
het eiland. In een ingezonden verwezenlijken zijn als zowel op
Curaçao ‘als in Suriname als in
brief in de Beurs- en Nieuwsbe-
richten hekelt Maal het besluit Nederlandsch-Indië alle men-
waaronder de rooms-katholieke schen meedoen in het regeeren
gouverneur Piet Kasteel zijn en niet een stelletje dat elkaar de
handtekening zette. centen toeschuift, eerst Piet en
,,Ik protesteer als mensch en dan Kees en dan Jan, en de rest
medicus (tegen zijn ontslag). moet maar toezien’.
Mij is vijf oorlogsjaren lang ver- De Regt had een bloedhekel
teld, dat wij voor de Democratie - aan de hypocrisie van politiek
recht van den mensch - vechten; bestuurders, vooral wanneer die
deze daad van Zijne Excellentie, was omgeven met een religieus - Directiewoning Rustoord Curaçao, circa 1940. FOTO W.W. DE REGT
een ambtenaar te ontslaan, die met name rooms-katholiek - au-
goed voor zijn werk is, doch die reool. Als ambtenaar mocht hij
de vrijheid van het woord ge- zich hier niet over uitspreken,
bruikte, staat gelijk aan de daden maar als de politicus die hij ook
die wij door dezen oorlog meen- was geworden, moest hij zich
den te hebben overwonnen. (…) wel laten horen. Dat deed hij tij-
Nederlandsch gouvernement in dens een verkiezingsbijeen-
de kolonie Curaçao past op, dat komst op 24 augustus 1945,
gij niet door uw kortzichtigheid waaruit de geciteerde woorden.
van regeeren op deze eilanden Ze vulden het ontslagdossier
tegen onzen wil, een Soekarno van De Regt.
doet opstaan. (…).” (16 oktober
1945) Afscheid
De Regt en zijn onbeschroomde
Antikoloniale stemmen opstelling naar koloniaal be-
De Regt en de gebroeders Maal stuur, rooms-katholieke kerk en
waren goed bevriend. Behalve grootkapitaal vormden een be-
hun medische professie deelden dreiging die de zittende bestuur-
de heren hun antikoloniale sen- ders graag van het eiland zagen
timenten. In de beschikking verdwijnen. Met zijn vertrek
staan nog enkele voorbeelden werd de DP van een van haar
van uitspraken die De Regt niet voormannen beroofd, zoals in
in dank zijn afgenomen. Hij een ingezonden brief werd op- Sint Elisabeth gasthuis, circa 1940. FOTO W.W. DE REGT
wist te schofferen. Nederlandse gemerkt, ‘wat niet zal nalaten de
politici moesten het ontgelden, gemoederen te verhitten en wat
waaronder dr. Hendrik Colijn: politieke tegenstanders dezer
,,Wat heeft deze aartsconserva- partij niet onwelgevallig kan hij uit Nederland kwam, verge- ondergebracht in een geschenk avond, waarvan de eerste pagina
tief aan schade aangericht, ter- zijn’. (Beurs- en Nieuwsberich- makkelijkte de beslissing hem te dat bewaard is gebleven: een ge- werd gesigneerd door de kop-
wijl het hemzelf geldelijk zeer ten, 20 oktober 1945). ontslaan. Er waren meer ambte- bonden album met foto’s van de stukken van de partij.
goed ging!” De Regt expliciteer- Formeel was de ambtelijke naren die als leden van een poli-
de dat ‘die zoo groote Colijn in status van De Regt de stok om de tieke partij opvattingen verkon-
werkelijkheid maar een naar hond te slaan. Het gegeven dat digden, die niet met die van het
bestuur strookten. Op Curaçao
geboren ambtenaren konden
echter niet naar het moederland De nalatenschap
worden gestuurd.
De Regt vertrok eind van die
maand oktober in 1945 per boot De nalatenschap van het eiland bezocht en
naar Nederland. De Democrati- Willem W. de Regt (8 juni opdrachten uitvoerde. De
sche Partij nam uitgebreid af- 1906 - 16 januari 1994) correspondentie tussen
scheid van hem. Op een druk- wordt beheerd door zijn De Regt en Medardo de
bezochte avond werden hij en dochter Ina M.C.H. Jong- Marchena is te vinden in
zijn gezin toegesproken en om- epier-de Regt, Heemste- het ‘geheim archief; 1939-
hangen met loftuitingen, onder de. Bijgaande foto’s ko- 1975’ dat wordt bewaard
meer in Papiamentstalige ge- men uit haar collectie, door de Dienst Informa-
dichten. De toen nog onbekende waarvoor onze hartelijke tievoorziening op Cura-
Guillermo Rosario tekende voor dank, alsmede voor de çao. De weekkrant Cura-
een ervan. Hierin zeer strijd- bereidheid mij uitgebreid çao is in te zien in de
vaardige woorden: ,,Pues nos ta te woord te staan. Het S.A.L. ‘Mongui’ Maduro
pidi Bo, oh Señor / Duna nos li- portret van De Regt werd bibliotheek. Dank ook aan
bertad o duna nos morto” (Wij geschilderd door Andrée het Nederlandse Letteren-
vragen u, oh God, dan ook / de Groot-de Sobocka, die fonds dat onderzoek me-
Geef ons vrijheid of anders de in 1943 enkele maanden de mogelijk maakte.
Willy Maal, circa 1940. FOTO W.W. DE REGT dood). De gedichten werden