Page 15 - ANTILLIAANSE DAGBLAD
P. 15

14  Antilliaans Dagblad Dinsdag 17 januari 2017  Antilliaans Dagblad Dinsdag 17 januari 2017                                                  15
 Achtergrond                                                                                                               Achtergrond


 Opvallende











 planten











 Er zijn altijd legio vragen over planten in de natuur. En zeker in een regenachtige
 NATUURDAGBOEK  planten gaan groeien die veel mensen nog nooit gezien hebben. Op sociale media en
 periode, zoals de periode waarin we nu zitten, waarbij op verschillende plekken


 via de mail worden vaak vragen gesteld over de twee planten die deze keer in het
 zonnetje staan: de ‘Uña di diabel’ en de ‘Patia di zumbi’. Grillige namen voor

 verrassend mooie planten.



                                      De bloemknop, nog dichtgevouwen.



 Uña di diabel  Tekst en foto’s Michelle Pors-da Costa Gomez  plant op onze eilanden is ge- Patia di zumbi   en minder scherpe stekels heb-  De bloem met de ‘landingsbaan’ voor insecten.
 zaadverspreiding te faciliteren,
 zoete traktatie in ruil voor het
 Op  verschillende  plekken,  meenemen van de pollen. Zo  doordat ze aan de vacht van die-  kweekt en verwilderd. Onder-  Een klein, opvallend plantje,  ben.
 De Uña di diabel kan 2 meter hoog worden.   vooral waar recent kaalslag is  wordt kruisbestuiving, en daar-  ren, en vooral zoogdieren, blij-  tussen komt de plant praktisch  totdat je de stengel, takjes en de  De vrucht lijkt veel op een
 geweest, komen verrassende  mee de voortplanting van de  ven hangen, om elders er weer  over de hele wereld voor en  blaadjes beter kunt zien. Dan  patia in wording. Rond, licht-
 kruidachtige planten uit de  plant, geregeld. Een voordeel  af te vallen en te ontkiemen on-  worden de harde uitgedroogde  ziet het plantje er ineens heel  groen en met donkergroene
 grond, die er soms in eerste in-  voor beide kanten dus.    der de juiste omstandigheden.  zaaddozen ook voor de sier ge-  angstaanjagend uit. De Patia di  strepen die, naarmate het rijpt,
 stantie niet heel apart uitzien.  De naam in het Papiaments  Op Curaçao wordt dit versprei-  bruikt in bloemstukken en  zumbi behoort tot de familie  omvormt tot dieppaars en sap-
 Dat geldt ook voor de zoge-  heeft de plant te danken aan de  dingswerk nu voornamelijk  kunstwerken.    Solanaceae, dezelfde familie  pig. De vrucht ziet er zo smake-
 naamde Uña di diabel (duivel-  haken die de vruchten krijgen  uitgevoerd door loslopende gei-  Ook in India is de plant be-  waartoe ook pepers, paprika’s,  lijk uit dat het bijna ondenk-
 snagel), een illustere naam  als ze uitdrogen. Zien ze er in  ten en schapen.   kend en wordt daar, net als in  tabak, tomaten en aubergines  baar is dat er geen dieren zijn
 voor wat in eerste instantie een  het groen nog uit als sappige  In het Engels heet de plant  andere landen, ingezet in tradi-  behoren. Maar die ook een gro-  die erin happen. En af en toe
 onopvallende plant is. Totdat je  vruchten, met een toch al venij-  Cat’s Claw, en ook dat is terug  tionele  natuurgeneeswijzen.  te hoeveelheid van een soort  vinden we dan ook wel een
 de kans krijgt een blik te wer-  nig uitziende klauw aan het uit-  te voeren op de vorm van de  Van het gorgelen van zere keel-  bevat die alkaloïden in zich dra-  vrucht met enige vraatsporen.
 pen op de bloemen. Een  einde, zodra de zaaddozen uit-  vruchtdozen. Verwar het echter  tjes met de bladsappen tot het  gen, waardoor ze absoluut niet  Het is voor Curaçao echter niet
 prachtige roomwitte bloem in  drogen, veranderen ze in harde  niet met de boom die we hier  verlichten van insectenbeten,  geschikt zijn als voedsel voor  duidelijk welke dieren deze
 de vorm van een langgerekte  donkerbruine houtige vormen  op het eiland Uña di Gatu noe-  het wordt in allerlei situaties  de mens. De Patia di zumbi is  vruchten eten en daarmee de
 kelk met dieproze, en gele pa-  met een dubbel haak waar je je  men, dat is weer een hele ande-  gebruikt, zelfs zodanig dat er  een plant waar heel weinig  zaden verspreiden. Duidelijk is
 tronen aan de binnenzijde. De  aardig aan kan bezeren. De  re soort.   onderzoeken gaande zijn om te  onderzoek naar is gedaan en  wel dat ze van goeden huize
 bloemen hangen in trossen en  vrucht zelf is uitgedroogd, kei-  kijken of de plant op grootscha-  daarom is het ook niet aan te  moeten komen om erbij te
 de opvallende grote lip van de  hard en is alleen met flinke Wereldburger  liger wijze kan worden ingezet.  raden deze, helaas zeer smake-  kunnen, zo door de stekels
 bloem biedt de ruimte en de  klappen kapot te maken. Aan  De Uña di diabel-plant komt  Het schijnt dat de zaden door  lijk uitziende, vruchten te eten.   heen. Het advies voor de lezers
 bewegwijzering voor insecten,  de binnenkant zitten in totaal 4  oorspronkelijk uit Mexico en  de inheemse Amerikaanse  Het soort komt voor in Zuid-  is in ieder geval om de vruch-
 zoals bijen en wespen, die door  zaden te wachten op een vol-  Centraal-Amerika en wordt in  stammen werden gegeten, aan-  Amerika, waaronder Brazilië,  ten niet op te eten, hoe smake-
 middel van dieproze/gele pa-  gende vruchtbare bodem en re-  bepaalde landen ook gekweekt.  gezien ze rijk aan eiwitten zijn,  Venezuela en Colombia, en  lijk ze er ook uit zien. Er is sim-
 tronen, die zowat op een lan-  gentijd om te kunnen ontkie-  De Flora voor Curaçao, het  Ook de groene vruchten wor-  ook op de Benedenwindse ei-  pelweg te weinig informatie
 dingsbaan lijken, naar de  men.   boekwerk over de hier voorko-  den als eetbaar aangeduid als  landen. Het groeit voorname-  die aangeeft of de vruchten
 Ook de bladeren van de Patia di zumbi hebben scherpe stekels.   bloem worden gelokt voor een  De haken zijn bedoeld om  mende planten, stelt ook dat de  ze gekookt worden. Er zijn  lijk in de bermen langs wegen  wel of niet eetbaar zijn. En ge-
      online zelfs recepten voor het  en andere plekken waar weinig  zien de grote hoeveel soorten
      inmaken van de groene zaad-  andere vegetatie staat en waar  in deze familie die absoluut
      dozen, de smaak wordt om-   het langere tijden droog is. De  niet eetbaar zijn, is het niet on-
      schreven als een combinatie  soort kan goed tegen zoutere  denkbaar dat ook de Patia di
      van okra en morelpaddenstoe-  bodems en is dus ook te vinden  zumbi, zoals de naam dat al
      len. Of de plant ook op Curaçao  langs de noordkust van het ei-  zegt, voor problemen kan zor-
      is gekweekt als voedselplant  land.                    gen.                            De groene vruchten schijnen naar okra te smaken.
      is mij op dit moment niet
      bekend. Veel zie je het niet Stekelig
      staan in nog werkende kunu-  Het plantje is bezaaid met ste-
      ku’s.                       kels, ook in het midden van elk
        De bladeren van de uña di  blad. Stekels die elk dier die het
      diabel zijn behaard en zeer  in zijn hoofd haalt een hapje te  Meer informatie over de  Informatie               Plantage Groot Sint Michiel.
      plakkerig. Daarnaast stinken  nemen van de sappige blaad-     natuur van Curaçao:                                Start 16.00 uur. Inschrij-
      ze. Een aanpassing om te voor-  jes, op andere gedachten bren-  www.caribbeanfootprint.com                       ving via www.curacaofoot-
      komen dat de plant geheel   gen. Het grappige is dat heel                               Wie op de hoogte wil blijven  print.org
      wordt opgevreten door dieren.  duidelijk te zien is aan de plant  Facebook              van de activiteiten, kan   - Donderdag 25 januari
      De mens heeft ook voor de   of er dieren zijn die ervan heb-  Vogels:                   zich aanmelden voor de   Groot Santa Martha. Start
      plakkerige bladeren een oplos-  ben proberen te eten. Want op  BirdwatchingCuracao      mailing-list, door een mail   16.00 uur. Inschrijving via
      sing gevonden, door deze in te  de zijden waar wat vraat is ge-  Algemene natuurinfor-  te sturen naar info@     www.curacaofootprint.org
      zetten voor het weren van lasti-  weest, krijgen de bladeren dui-  matie: caribbeanfootprint  curassavica.com.   - Maandag 30 januari:
      ge insecten uit het bed of ande-  delijk grotere stekels op het  Wandelingen en                                  Bird watching hike Malpais.
      re plekken. Mieren en andere  blad. Terwijl de bladeren die   dergelijke: curacaofoot-  Wandelingen              Start 16.00 uur. Inschrijving
      kleine dieren blijven er name-  meer naar het midden van de   printfoundation           - Donderdag 18 januari   via info@curassavica.com
 De nog groene vruchten van de Patia di zumbi zien er uit als kleine patia’s maar zijn niet eetbaar.   De vruchten kleuren dieppaars tot zwart.   lijk aan vastkleven.   plant staan beduidend minder
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20