Page 21 - 20190504

Zaterdag 4 mei 2019
Gezondheid 21
Recordaantal gevallen Grote test met eerste vaccin

tegen malaria van start
van mazelen in de VS Artsen zijn dinsdag begonnen
met een grote proef met het eer-
ste vaccin tegen malaria. Het
vaccin moet kinderen in Malawi
De Verenigde Staten hebben in gedeeltelijk beschermen tegen
2019 nu al een recordaantal ge- de dodelijke parasiet.
vallen van mazelen genoteerd Het vaccin RTS,S traint het
sinds de ziekte in 2000 door het immuunsysteem om de malari-
land als uitgebannen werd be- aparasiet aan te vallen. De para-
schouwd. siet wordt verspreid via muggen-
Dat heeft het Centrum voor beten. De parasiet wordt verspreid via
Ziektebeheersing en Preventie Tijdens eerdere experimenten muggenbeten.
(CDC) woensdag bekendge- op kleinere schaal werden kin-
maakt. Inmiddels staat de teller deren van vijf tot zeventien dat het vaccin een flinke impact
op 695 besmettingen. maanden oud gevaccineerd. Bij- kan hebben als het wordt ge-
Het vorige record stond op na 40 procent van hen bleek na combineerd met andere maatre-
667 gevallen van mazelen. Dat toediening beschermd tegen gelen, zoals muskietennetten en
was in 2014, toen vooral onder malaria. bestrijdingsmiddelen.
streng religieuze Amish in Ohio Het project in Malawi voorziet ,,Dit is een mijlpaal voor im-
veel gevallen waren. Ook nu zijn in de vaccinatie van 120.000 munisatie, het gevecht tegen
de meeste besmettingsgevallen kinderen van twee jaar of jonger. malaria en de openbare gezond-
ontdekt in gemeenschappen Mazelen werd in 2000 als uitgebannen geregistreerd in de Verenig- De proef duurt tot 2023. In heid”, zei Kate O’Brien, direc-
met een lage vaccinatiegraad. de Staten, voornamelijk vanwege de hoge dekkingsgraad van het de komende weken worden ver- teur Immunisatie en Vaccinatie
De heropleving van de be- vaccin tegen de ziekte. gelijkbare vaccinatiecampagnes van de mondiale gezondheids-
smettelijke ziekte is hoofdzake- opgestart in Ghana en Kenia. organisatie WHO tegen BBC
lijk te wijten aan de uitbraken in gistreerd, meestal onder kinde- gebannen geregistreerd in de Het vaccin moet vier keer News.
drukbevolkte steden als Was- ren in orthodoxe joodse ge- Verenigde Staten, voornamelijk worden toegediend: drie maan- Malaria is wereldwijd een van
hington DC en New York, aldus meenschappen. vanwege de hoge dekkingsgraad den lang een keer per maand en de dodelijkste ziekten. In 2017
een verklaring van het CDC. ,,Hoe langer deze uitbraken van het vaccin tegen de ziekte. een laatste dosis achttien maan- raakten 219 miljoen mensen be-
Ook het toenemende wantrou- voortduren, hoe groter de kans De laatste jaren is die dekkings- den later. smet en overleefden 435.000
wen van ouders om hun kinde- dat de mazelen opnieuw voet graad echter afgenomen onder In vergelijking met de effecti- mensen dat niet. De meeste do-
ren te vaccineren draagt bij. aan de grond krijgen in de Vere- invloed van zogenoemde ‘anti- viteit van veel andere vaccins is delijke slachtoffers zijn kinde-
In New York meldden ambte- nigde Staten”, waarschuwde het vaxxers’, mensen die geen vacci- een beschermingsgraad van 40 ren. 90 procent van de besmet-
naren op woensdag dat sinds ok- agentschap. naties laten uitvoeren op hun procent niet hoog. De artsen die tingen en dodelijke gevallen
tober 390 gevallen waren gere- Mazelen werd in 2000 als uit- kinderen. het ontwikkelden, zeggen echter doen zich voor in Afrika.

Waarom steeds meer mensen zware pijnstillers slikken

Zorgverzekeraars Nederland goed werkt of minder sterk is. gen in het ziekenhuis moest blij-
(ZN) deed onderzoek naar het Maar dat is niet zo, benadrukt ven na een ingreep, gaat een pa-
gebruik van zware pijnstillers en Klein Nulent. tiënt nu soms al op dezelfde dag
constateerde een flinke toena- Uit het onderzoek van ZN naar huis, mét pijnstillers. ,,Het
me. Het aantal patiënten dat der- blijkt dat vrouwen vaker zware is dan belangrijk dat er een goe-
gelijke opioïden inneemt, steeg pijnstillers slikken (60 procent) de overdracht is van de arts in
van 650.000 in 2010 naar ruim dan mannen (40 procent). De het ziekenhuis naar de huisarts,
een miljoen in 2017. opioïden, waaronder het zwak bijvoorbeeld met behulp van een
Ruim 200.000 van deze pati- werkende tramadol, worden behandelplan. Dan krijgt ie-
ënten gebruikten in 2017 voor vooral voorgeschreven door mand niet onnodig lang een
een langere periode zeer zware huisartsen. Dit gebeurde bij 82 zware pijnstiller”, meent Ver-
pijnstillers. In 2010 ging het nog procent van de gevallen. duijn.
om 135.000 patiënten. ZN ba- Vooral de zware pijnstiller Volgens haar gaat het om het
seerde het onderzoek op declara- oxycodon is vaker voorgeschre- vinden van de juiste balans als er
tiegegevens van zorgverzeke- ven. Waar het aandeel in 2010 sprake is van pijn. ,,Als de pijn
raars. nog 2,8 procent was, is dit per- heftig is, kan een zware pijnstil-
Gerben Klein Nulent, voorzit- centage in 2017 gestegen tot 14,2 ler je vervolgens helemaal suf
ter van apothekersorganisatie procent. Medisch specialisten, maken. Het is dan slimmer om
KNMP, heeft enkele mogelijke chirurgen en internisten schrij- samen met de huisarts te kijken
verklaringen voor de stijging. Ruim 200.000 patiënten gebruikten vorig jaar zeer zware pijnstillers. ven deze pijnstiller voor na een hoe je de balans kan vinden.
,,Patiënten lijken tegenwoordig behandeling of operatie. Dan krijg je pijnbestrijding,
minder pijn te willen accepte- fers.” Het is lastig om cijfers Er zijn vier categorieën pijn- Het gebruik van zware pijn- maar kun je ook nog helder na-
ren. Daarnaast lijkt het alsof er over het gebruik met elkaar te stillers die in de zogeheten pijn- stillers wordt al jaren gevolgd. denken.”
sneller een zwaar middel wordt vergelijken, vertelt Monique ladder staan, legt Klein Nulent De cijfers zijn volgens Klein Nu- De apothekersorganisatie zou
voorgeschreven.” Verduijn, senior wetenschappe- uit. ,,Paracetamol is categorie 1. lent dus geen verrassing. ,,We graag zien dat pijnmedicatie uit
Ook het feit dat ziekenhuizen lijk medewerker bij het Neder- In categorie 2, ook wel NSAID’s denken wel dat het iets te relati- de tweede categorie weer alleen
worden beoordeeld aan de hand lands Huisartsen Genootschap genoemd, zit ibuprofen, na- veren is door te kijken naar de verkrijgbaar is bij de apotheek.
van een zogenoemde pijnscore, (NHG). proxen en diclofenac. Bij deze cijfers van 2018, die nog niet ,,Op die manier zou deze infor-
speelt volgens de KNMP-voorzit- ,,In verschillende onderzoe- pijnstillers is er een kans op zijn meegenomen in dit onder- matie toegevoegd kunnen wor-
ter mogelijk een rol. De kwaliteit ken wordt naar andere typen maagbloedingen, maar met een zoek van ZN.” den aan de medische historie
van zorg in een ziekenhuis pijnmedicatie gekeken, waar- goede maagbescherming erbij In het nieuwe rapport over het van de patiënt en is er meer zicht
wordt onder meer gemeten aan door het moeilijk is om een hel- kan dit worden voorkomen.” gebruik van oxycodon ziet de op de situatie.”
de hand van de pijn die een der beeld te krijgen”, vertelt Ver- Volgens de KNMP-voorzitter apothekersorganisatie dat het Mogelijk moeten patiënten
patiënt heeft. duijn. wordt categorie 2 mogelijk te aantal gebruikers in 2018 gelijk ook vaker stilstaan bij het feit dat
Zo kan een ziekenhuis als In het onderzoek van ZN is snel overgeslagen vanwege de is gebleven. De jaren ervoor was een beetje pijn er soms bij hoort,
doel hebben een patiënt pijnvrij ook het zwak werkende opioïde bijwerkingen. ,,Door deze cate- er wel een flinke stijging in het aldus Klein Nulent.
te laten zijn. De pijnscore wordt tramadol meegenomen. ,,De gorie over te slaan, komt iemand gebruik. Het gaat nog steeds wel Krijgt iemand tijdelijk wel een
herhaaldelijk afgenomen bij pa- 200.000 gebruikers zijn dus soms bij zwaardere pijnstillers over twee miljoen verstrekkin- zware pijnstiller, dan het liefst
tiënten. ,,We willen in Neder- mensen die sterk werkende pijn- uit dan nodig is.” gen van het medicijn. ,,Dat is zo kort mogelijk en met zo min
land dus geen patiënten met medicatie zoals oxycodon en het Het feit dat paracetamol bij de nogal wat”, aldus de KNMP- mogelijk herhaalrecepten, vin-
pijn, want dan komt het zieken- minder sterke tramadol slik- drogist te koop is, geeft mensen voorzitter. den beide organisaties. Zo kan
huis slecht naar voren in de cij- ken.” mogelijk het idee dat het minder Waar je vroeger soms wel da- verslaving voorkomen worden.