Page 22 - BONDIA ARUBA
P. 22
A22 bistA politico
Dialuna 11 Februari 2019
Parlamentario Sue Ann Ras (MEP):
‘Tur mucha merece di haya enseñansa cu sentido y di calidad halto pa
crea un nacion solidario’
pais Aruba mester trece e
cambionan den ley, cu ta re-
gula enseñansa. Esaki ta un
motibo di preocupacion, pa-
sobra ningun ley nobo, pa
loke ta trata e materianan
cu lo duna den SAM, segun
e documento di e metanan
nucleo di pais Aruba, aproba
pa minister di Enseñansa, a
drenta Parlamento ainda. E
cambionan den ley lo sigura
cu SAM lo ta duradero pa
pais Aruba.
“Ta bon pa enfatisa tambe,
cu e diferencia despues di
implementa SAM ta, cu lo
tin un programa di desaroyo
di idioma Papiamento, cu lo
mester cuadra cu e liña di de-
saroyo den e scol multilingual
na Papiamento”, Ras a indica.
Pues awor lo incorpora scol
preparatorio den e sistema
di Scol Arubano Multilin-
gual (SAM), unda cu por
ehempel, e desaroyo di vo-
cabulario ta di sumo impor-
tancia, como tambe desaroyo
di pensamento, orientacion
di mundo, etc., manera ta e
situacion cu scol preparatorio
di Colegio Conrado Coro-
nel y Trupial Kleuterschool.
Segun Ras; “Mi no ta referi
solamente na Papiamento
como djis idioma di instruc-
cion, sino tambe ta dun’e de-
bido atencion, pa desaroyo
total di idioma materno, cu lo
yuda e mucha desaroya otro
idiomanan tambe. P’esey ta
di sumo importancia pa min-
ister di Enseñansa presenta e
Plan di Enseñansa Nacional
(PEN), Maneho di Idioma
den Enseñansa cu su planifi-
cacion di implementacion y e
sugerencianan den cambio di
ley di enseñansa preparatorio
y basico”.
Unesco
Actualmente un gran mayo-
ria di maestro y cabesante
ORANJESTAD - Reci- lo 6 Inciso 1 (cu ta di ense- mento caba. Cu excepcion alumno den scol preparatorio ta kere den e cambio, pa un
entemente minister di ñansa preparatorio) ta bisa di algun scol cu ta duna les cu e idiomanan Hulandes, enseñansa multilingual basa
Enseñansa a vocifera cu lo siguiente: ‘Als voertaal bij den kleuter na Hulandes. E Ingles y Spaño, banda di e riba e mucha su idioma ma-
pa e aña escolar nobo het onderwijs worden de dos scolnan di S.P.C.O.A. idioma Papiamento. Y den e terno. Pues nan ta kere den e
2019-2020 Papiamento ofi- Papiamentse en de Neder- cu ta cuminsa duna les den dos scolnan preparatorio, cu vision di SAM. Sinembargo
cialmente ta bira idioma landse taal gebruikt.’ Hasta scol preparatorio caba na ta duna les caba na Hulandes, nos tin cu pone atencion na
di instruccion den scol por pone acerca cu den AB Hulandes, lo sigui haci esaki e alumno lo cuminsa familia- e proceso di cambio, imple-
preparatorio y esaki sigur 1989 no. GT 75 (cu ta di tambe, respetando e dere- risa nan mes cu Papiamento mentacion responsabel y bon
a trece varios reaccion. Si enseñansa basico) Articulo 9 cho di alumnonan pa ricibi di trempan, como e idioma y percura pa atende tur inki-
nos bay bek den historia, Inciso 1 ta bisa: ‘Als voertaal enseñansa den nan idioma cu nan no ta scucha na cas, etud cu por tin. “Nos tin cu
despues di implemen- bij het onderwijs wordt in de materno. Ademas di e idioma pero cu nan ta topa tur dia motiva y sostene nos scolnan
tacion di e famoso Mam- eerste twee leerjaren de Pa- Papiamento cu tur alumno rond di nan den comunidad. den e proceso aki y pa ultima-
moetwet, nos por mira cu piamentse taal gebruikt; in de tabata siña caba den scol pre- mente cumpli cu e tratadonan
for di 1979 Papiamento volgende leerjaren is op alle paratorio, entrante 2019 tur Ley y Scol Arubano Mul- internacional (UNESCO) y
y Hulandes ta idioma di scholen de Nederlandse taal alumno den scol prepara- tilingual asina cumpli cu e derechonan
instruccion na e scolnan de voertaal.’ torio lo cuminsa familiarisa Pues Papiamento den e scol- di nos muchanan. Tur mucha
preparatorio na Aruba. nan mes di trempan caba nan preparatorio ta un hecho merece di haya enseñansa cu
Familiarisacion cu idioma cu e idiomanan Hulandes, for di basta tempo caba. Cu sentido y di calidad halto pa
Hancra den ley caba Casi tur scol preparatorio na Ingles y Spaño tambe. Pues implementacion di Scol Aru- crea un nacion solidario”, Ras
Den AB 1992 no. 88 Articu- Aruba ta duna les na Papia- lo amplia e experiencia di e bano Multilingual (SAM) a finalisa bisando.