Page 14 - bon-dia-aruba-20190202
P. 14

A14   INTERNACIONAL
                  Diasabra 2 Februari 2019


                                   USA: Trump ta suspende tratado nuclear cu Rusia



            (AP/CNN) – Secretario di Estado                                                                              cual Merca ta acusa Rusia di ta vio-
            Mike  Pompeo  a  anuncia  ayera                                                                              lando desde 2014.  “Estadonan Uni a
            cu Estadonan Uni ta suspende e                                                                               cumpli  completamente  cu  e  tratado
            Tratado  di  Arma  Nuclear  Inter-                                                                           pa mas di trinta aña, pero nos lo no
            medio, un pacto  clave cu Rusia,                                                                             keda mantene nos mes na su condi-
            cu tabata un piesa central di sigu-                                                                          cionnan mientras Rusia ta gaña encu-
            ridad Europeo desde era di Guera                                                                             anto su accionnan,” Trump a bisa den
            Friu.                                                                                                        un declaracion ayera. “Nos no por ta
                                                                                                                         e unico pais na mundo cu ta unilater-
            “Pa  hopi  aña,  Rusia  tabata  viola  e                                                                     almente mara na e tratado aki, of cu-
            condicionnan  di  e  tratado  di  Arma                                                                       alkier otro.”  Rusia y Merca ta e unico
            Nuclear  Intermedio,  sin  remordi-                                                                          dos partidonan den e tratado aki, pero
            mento,”  Pompeo  a  bisa,  papiando                                                                          e ta afecta Europa significantemente.
            na  Departamento  di  Estado.  “Rusia                                                                        E misilnan crucero cu carga nuclear,
            su  violacionnan  a  pone  miyones  di                                                                       cu ta cay bao di e acuerdo bilateral aki,
            Europeo y Mericano den riesgo mas                                                                            por bula entre 310 pa 3.100 miya, ha-
            grandi.”                                                                                                     ciendo nan un menasa pa Europa, cu
            “Ta nos obligacion pa responde adec-                                                                         ta apoya Merca den su accion, aunke
            uadamente,” Pompeo a bisa, añadien-                                                                          tin  poco  optimismo  cu  ta  bay  logra
            do cu Merca a duna amplio tempo na                                                                           salba e tratado.
            Rusia pa bolbe na cumplimento.                                                                               Den un declaracion, Organisacion di
            E  suspension  anticipa  pa  basta  tem-                                                                     e Tratado di Atlantico Norte (NATO)
            po,  cu  a  haci  cierto  preocupacion                                                                       a  bisa  cu  e  aliadonan  di  Merca  ta
            surgi  encuanto  un  carera  armamen-                                                                        ‘apoya  completamente’  e  decision
            tista nobo cu Moscu, y cu a pone e                                                                           di Merca, pa motibo di e menasa di
            aliadonan  Europeo  riba  alerta,  lo  ta                                                                    Rusia pa siguridad  Euro-Atlantico, y
            bira  efectivo  awe.  Anuncio  di  Pom-                                                                      su rechaso pa duna cualkier respuesta
            peo ta inicia un periodo di 180 dia pa                                                                       creibel of tuma cualkier paso den di-
            completa e retiro, a menos cu Rusia                                                                          reccion di cumplimento completo y
            ta bolbe cumpli cu e acuerdo di 1987.                                                                        verificable.
            Presidente Donald Trump y su fun-                                                                            NATO a urgi Rusia pa usa e proximo
            cionarionan principal tabata dunando                                                                         seis  luna  pa  ‘bolbe  na  cumplimento
            señal pa varios luna caba cu nan ta-                                                                         completo y verificabel pa mantene e
            bata  na  punto  di  retira  di  e  tratado,                                                                 Tratado’.



               Europa: UE ta establece grupo di contacto pa intermedia na Venezuela



            (Euractiv.com) – Union Europeo                                          esaki, como e actor Europeo cu mas  blea Nacional di Venezuela y su presi-
            lo establece y lidera un grupo in-                                      vinculo  den  America  Latino.  Spaña,  dente, Juan Guaido.
            ternacional di contacto pa inter-                                       Alemania  y  Francia,  en  todo  caso  UE a impone varios sancion caba riba
            media  den  e  crisis  Venezolano,                                      ta mantene e ultimatum di 8 dia pa  funcionarionan  Venezolano,  pero
            pero  lo  laga  e  decision  na  e  es-                                 Nicolas  Maduro  convoca  eleccion  en bista di e situacion deteriora na e
            tadonan  miembro  mes  si  nan  ta                                      liber na Venezuela. Si no cumpli, po-  pais, ‘e ministronan a discuti nan dis-
            desea  di  reconoce  Juan  Guaido                                       siblemente  dialuna  venidero  e  pais-  ponibilidad pa considera mas sancion
            como presidente interino di Ven-                                        nan  aki  lo  reconoce  Juan  Guaido  cu un base legal solido’, Mogherini a
            ezuela.                                                                 como presidente interino, cu e tarea  splica.
                                                                                    di convoca igualmente eleccion liber.  E sancionnan potencial, el a enfatisa,
            Mientras tanto, Parlamento Europeo                                      Ya cu e convocatorio no a ser haci, e  lo no afecta e poblacion, pero lo toca
            a dicidi e siman aki (diahuebs 31 di                                    ministro  encarga  cu  asunto  exterior  ‘persona  cu  tin  un  responsabilidad
            januari) caba cu ta reconoce Guaido,                                    di  Spaña,  Josep  Borrell,  a  confirma  special, sea den obstruccion di e pro-
            y a urgi e estadonan miembro pa haci                                    cu nan lo cumpli nan compromiso y  cesonan democratico, of pa e uso di
            esaki tambe. Sinembargo, Union Eu-                                      reconoce Juan Guaido. “Sinembargo,  violencia contra demostracion’.
            ropeo na nivel ehecutivo lo no sigui e                                  nos  ta  trahando  riba  un  consenso  UE ta comprometi pa aumenta ayu-
            parlamento, argumentando cu e ‘au-                                      hopi mas grandi,” Borrell a bisa ayera  do humanitario te cu  €50 miyon pa
            toridad pa haci esey no ta di Union                                     na Bucarest.                         apoya Venezuela, como tambe e pais-
            Europeo, sino di e estadonan miem-  meta no ta pa habri un dialogo formal  E ministro Spaño a aplaudi e creacion  nan  bisiña  cu  ta  hospeda  mas  di  3
            bro’,  segun  Alto  Representante  di  cu e actornan concerni, sino pa ‘apoya  di e grupo di contacto internacional,  miyon persona cu a huy di nan pais
            Union Europeo, Federica Mogherini,  un dinamica politico’ cu e grupo por  pero a lamenta cu no a tuma e deci-  pa problema di cuminda, medicina y
            a bisa despues di e reuni cu e min-  impulsa.                           sion aki prome, manera Spaña a pidi.   violencia escalando.
            istronan  encarga  cu  asunto  exterior  E  grupo  internacional  tin  como    “Nos  lo  ta  den  un  posicion  hopi  Mogherini a denuncia cu ‘pa e mo-
            na un reunion informal na Bucarest  prome tarea pa haya un miho comp-   miho pa enfrenta un situacion cu nos  mento  aki,  nos  tin  problema  di  ac-
            (Bulgaria).                         rension di e situacion; pa di dos yega  tabata sa cu por a tuma luga na cual-  ceso pa entrega ayudo humanitario’ y
            Den  un  declaracion  anterior,  di  di-  na  comunica  cu  e  actornan  nacio-  kier momento desde 10 di januari,” el  p’esey UE lo mantene su presencia na
            asabra dia 26 di januari, Mogherini a  nal, identifica nan expectativanan y e  a splica.                     Caracas pa sigura acceso di ciudadano
            adverti cu UE lo tuma mas paso den e  miho manera pa avansa; y pa di tres,  Cu presion creciente entre e presiden-  na esaki.
            dianan siguiente, si gobierno di Mad-  acompaña e transicion politico.   tenan di America Latino pa reconoce
            uro no convoca eleccion.            Di  banda  di  Union  Europeo,  Fran-  e  presidente  interino  di  Venezuela,   EU  to  ‘swiftly’  hit  Venezuela  with
            Ministronan  a  dicidi  di  establece  e  cia, Alemania, Italia, Spaña, Portugal,  lider di oposicion Juan Guaidó, UE   sanctions over election
            grupo di contacto, cu tin como meta  Suecia,  Hulanda  y  Reino  Uni  lo  ta  a mustra vacilante pa sigui e pasonan
            ‘crea confiansa y e condicionnan nec-  envolvi den e discusionnan. E grupo  di Merca, y na luga di esaki, a yama pa  EU foreign ministers today (28 May)
            esario’  pa  eleccion  liber  y  husto  na  tin un mandato di 90 dia; den ausen-  tene ‘eleccion liber y husto’.  agreed  to  “swiftly”  adopt  new  sanc-
            Venezuela,  di  manera  cu  e  ciudada-  cia di progreso, ‘lo termina e grupo’.   Mogherini  a  recorda  cu  UE  no  a  tions  against  Venezuelan  officials
            nonan por determina nan propio fu-  Sinembargo, entre e paisnan Europeo  reconoce e resultadonan di e ultimo  involved  in  Nicolas  Maduro’s  re-
            turo, Mogherini a splica.           tin  algun  cu  ta  bay  mas  leu  cu  otro  eleccion,  y  a  expresa  caba  na  varios  election, which they said “lacked any
            E Alto Representante a enfatisa cu e  den e asunto aki. Spaña ta lidera den  ocasion su apoyo completo na Asam-  credibility”.
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19