Page 8 - ANTILL DGB

8 Antilliaans Dagblad Donderdag 14 februari 2019
Curaçao/Service

IN MEMORIAM GUUS HELLEGERS HET WEER OP
DE ANTILLEN
Zolang er kusten zijn Verwachting voor N

vanmiddag 12 uur
W O
windkracht 4 - 5 bft
Door Jan Gulmans ning te gebruiken. Het antwoord kennen golfhoogte 1.5 - 2.5 m Z
p donderdag 7 februari is beeld- wij. Met de penning in de hand stel ik mij
houwer en penningmaker Guus voor dat aan de zoom van de zee mensen BOVENWINDSE EILANDEN
O Hellegers op 81-jarige leeftijd van onbekende streken te vinden zijn, met Sint Maarten
overleden. Op Curaçao en de overige Ko- wie contact maken mogelijk is van mens
ninkrijkseilanden is hij wellicht niet zo tot mens door ze - in daad - aan te raken.
bekend, maar Hellegers heeft wel een De taal van het gedicht en de beeldtaal van Saba Philipsburg 27
The Bottom 27
bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de penning zijn, ondanks de verschillen, Oranjestad
het culturele (bronzen) erfgoed van Cura- Penning ‘Zolang er kusten zijn’, voorzijde ineen gevloeid. St. Eustatius 27
çao en Nederland door een penning te en keerzijde. Een selectie van de penningen van Guus
ontwerpen en te laten gieten die gebaseerd Hellegers, waaronder ‘Zolang er kusten BENEDENWINDSE EILANDEN
is op het gedicht ‘Zolang er kusten zijn’ on Hellegers. Zij was door het echtpaar, zijn’ is van maart tot in juni van vorig jaar
van de Curaçaose schrijver/dichter Carel dat in het Friese dorp Steggerda woonde, in het penningkabinet van Museum Beel-
de Haseth. De keramiste Norva Sling liefdevol opgevangen in 1994 na een be- den aan Zee te zien geweest. Toen heb ik 27 27
heeft een verbindende rol gespeeld bij de zoek over en weer aan elkaars kunstuit- Guus en Marion voor het laatst gezien.
Oranjestad
totstandkoming van de penning. Zij was stallingen. Hellegers bood daarop Norva Guus was een veelzijdig man. Opgeleid Aruba Willemstad
zeer bevriend met het echtpaar Hellegers het gebruik van een deel van zijn atelier aan de Haagse Koninklijke Academie en Curaçao
en stelde mij van het overlijden van Guus aan, omdat zij nog niet over een goede daarna aan het Nationaal Hoger Instituut
Hellegers op de hoogte. In het sociaal-cul- werkruimte beschikte. Ruim vijftien jaar voor Schone Kunsten in Antwerpen, waar
tureel tijdschrift Kristòf, jaargang XVIII-3, heeft Norva in Steggerda gewoond, waar hij zijn vrouw leerde kennen, heeft hij 27
2017, staat een artikel van mijn hand over zij de ‘zwarte parel van Curaçao en konin- zich geheel zelfstandig, met vallen en 27 Kralendijk Bron: www.weather.com
deze drie personen en hun onderlinge gin van Steggerda’ werd genoemd. opstaan, tot penningkunstenaar ontwik- Bonaire
relatie met de titel ‘Een gedicht als inspira- De penning heeft een doorsnede van keld. Hij is kunstcriticus van de Leeuwar- Venezuela
tiebron voor een penning’. In dit ‘in me- zeven en een halve centimeter. Op de der Courant geweest en docent aan de
moriam’ ontleen ik passages aan mijn voorzijde is een liggende naakte vrouw kunstacademie Minerva. Hij heeft vele
artikel in Kristòf. gesitueerd met op de achtergrond de zee opdrachten gekregen voor het uitvoeren
Het gedicht is te vinden in een gelijknami- en de zon. Op de keerzijde zit een geslui- van monumentale sculpturen en is gelau-
ge bundel van achttien gedichten, die uit erde vrouw, gestileerd weergegeven, met werd met onder andere de Grand Prix
twee delen bestaat: Kleine Zeereis en dezelfde zee en zon op de achtergrond. Fidem in 1996 en de ‘J. Sanford Saltus
Eilanden. De eerste druk ervan verscheen Gelijksoortige penningen stammen uit Award for Signal Achievement in the Art
in 1994. Op de omslag van de tweede 1995, 2000 en 2003. Het knappe van of the Medal’ in 2001 voor zijn gehele
druk uit 2001 staat een foto van Carlos deze penningen is de sterke dieptewer- penningkunst. Zijn oeuvre, waarin ‘Het
Tramm. De uitgever is In de Knipscheer. king, een gevolg van het structureren van Bestuur’ naar mijn mening een van zijn
Het gedicht luidt: verschillende lagen door de kunstenaar op meesterwerken is, is te bewonderen bij de
het was- of gipsmodel, voelbaar en vol toegang van Museum de Buitenplaats in
langs de zoom van de zee contrasten. Land staat tegenover water, Eelde, samen met vier fraai vormgegeven VANDAAG
zullen wij ze ongetwijfeld vinden oosters tegenover westers, naturalistisch deurreliëfs, kon als afgerond beschouwd
mensen van onbekende streken tegenover abstract, zittend tegenover lig- worden in 2007 toen hij een ernstige Licht tot half bewolkt met vrij
langs kusten van goud, ivoor, òf slaven gend, glad tegenover grof. De zon is aan infectieziekte in zijn hoofd kreeg. Dankzij veel wind. Gedurende de
of al was het maar in simpele hutten de voorzijde hol, aan de keerzijde bol. De zijn eigen wilskracht en de geweldige ochtend tijdelijk zwaar be-
aan de monding van een modderrivier voorzijde is vrijwel onbewolkt, de keerzij- steun van zijn vrouw is Guus Hellegers wolkt met kans op een plaat-
of op overigens nutteloze eilanden de is bewolkt. Een foto van de penning is weer goed in staat geweest sociaal te func- selijke bui. De wind is ooste-
onder andere opgenomen in een boekje tioneren tot een inwendige bloeding veer- lijk en matig tot vrij krachtig,
mensen zullen wij zeker vinden over de penningen van Guus Hellegers, tien dagen geleden hem noodlottig werd. windkracht 4 tot 5. De zee is
zolang er kusten zijn dat door deskundige Louk Tilanus is ge- Hij heeft een stempel gedrukt op de Ne- vrij rustig tot plaatselijk vrij
waar vis uit het water spoelt schreven, een uitgave van Stichting Nobi- derlandse en internationale penningkunst ruw met golfhoogtes tussen
waar schepen komen lis, Oosterwolde in 2010. Als bijschrift en met een bijzondere penning het Cura- 1,5 en 2 meter.
en waar wij mensen treffen staat bij de afbeelding: ‘Hoezeer de wereld çaos-Nederlands erfgoed verrijkt. Een
zullen wij met hen spreken ook verandert, hoezeer culturen met el- bijzonder aimabel mens is er niet meer. MORGEN
in taal, gebaar òf daad kaar zullen versmelten, verschillen zullen
van mens tot mens blijven, zoals zomer en winter, zoals dag Overwegend half bewolkt
en nacht’. met overwegend droog weer.
Norva Sling heeft de dichtbundel in 1995 Er is door de Haseth en Hellegers gecor-
ten geschenke gegeven aan Guus en Mari- respondeerd over de penning. Carel liet
mij een kattenbelletje zien, in de vorm van
een beschreven achterzijde van een foto
van een sculptuur, afkomstig van Helle-
gers, die de eerste penning van ‘Zolang er
kusten zijn’ begeleidde en via Norva Sling
aan Carel werd bezorgd. Van Guus Helle-
gers ontving ik meer interessante docu-
mentatie die gedicht en penning met
elkaar verbindt. Zo schreef laatstgenoem-
de in een brief aan de Haseth uit juni
1995: ,,Niet alleen omdat wij in Nederland
nu niet bepaald gezegend zijn met poëti-
sche politici, maar vooral vanwege de sfeer
die uit uw eerste cyclus ‘kleine zeereis’
spreekt.” Die sfeer herinnerde Hellegers
aan zijn verblijf op Cuba, ‘maar vooral aan
het verlangen dat ik er zelf heb meege- Woensdag 13 februari
maakt. De zee, het verlangen naar wat
achter de horizon is, het lonken naar de 2600
verten, naar nieuwe ervaringen. En dan
van daaruit het verlangen weer naar de
weg terug, naar de vertrouwde omgeving’. 5710
In 2003 vraagt Hellegers per brief toe- ‘Zolang er kusten zijn’, bundel gedichten
‘Het Bestuur’, op de achtergrond Guus en stemming aan de Haseth om de titel van van Carel de Haseth, In de Knipscheer,
Marion Hellegers, 2017. de gedichtenbundel als titel voor zijn pen- 2001. FOTO CARLOS TRAMM 0485