Page 31 - BNDIA ARUBA
P. 31

A31
                                                                                                           LOCAL Diahuebs 21 Februari 2019
            ILA Foundation:

                                         ‘Adolescente no ta tende conseho di abstene’

            ORANJESTAD  –  Hende  sion  cu  por  yuda  nos  traha,  E hoben ta ripara cu e men-
            ta puntra dicon hoben no  studia  y  drumi”,  Wauben  sahe ta hipocresia cu ta mira
            ta scucha e conseho di ab-   ta  remarca.  Adolescente  di  adultonan  ta  haci  distincion
            stene den e parti di uzo di  awendia por presencia directo  di  abuso  y  uzo.  “Muchanan
            droga.  Mayornan  ta  pun-   y tin biaha forsa e aumento di  ta siña mesora e diferencia di
            tra kico por haci, y con por  medicamento    pa  concentra  locual  na  ta  wak,  mayornan
            educa nan mes pa conseha  miho. Propaganda pa remedi  y otro adulto ta bebe alcohol
            un adolescente un manera  combati  ansiedad  y  esunnan  sin abusa di dje.”
            mas efectivo.                cu ta wak nan mayornan uza
                                         ‘pildonan anti- depresion’.   Diferencia  di  bebe  un  glas
            Den  un  encuesta  pa  may-                               anochi  cu  cumind,a  cu  un
            ornan,  mayoria  ta  bisa  cu  ta  Locual e ta continua splica cu  persona cu ta bebe un boter
            conseha  nan  yiunan  pa  no  hende ta kere cu presion so-  mainta  trempan,  ta  ehempel
            uza,  pero  esaki  no  ta  pone  cial  ta  pone  adolescente  uza  cu  Boekhoudt  a  bisa.  “Ado-
            cu e hoben cu mester di mas  droga, pero e uzo di droga ta  lescente  por  ripara  hasta  ora
            splicacion  y  yudansa.  “No  simplemente  un  ‘refleho  di  mayornan a yega di uza droga   Sinembargo,  Wauben  ta  bisa  adolescente por contribui na
            ta solamente na Aruba, pero  sociedad’.  Strategianan  cu  ta  ilegal  na  algun  momento  di   cu ta keda exagera cu peliger  conducta adictivo y manifesta
            mundo  henter  tin  e  mesun  wordo splica awendia di pre-  nan  bida,  pero  no  abusa  di   di  marihuana  den  publica-  den tal.
            problema, cu mayoria di ho-  vencion no ta funciona.      dje.”                        cion  difundi.  “A  pesar  cu  e
            ben  ta  atende  scol  ta  purba                                                       no ta hiba na un dependencia  Pa locual ta e mayoria di es-
            droga  ilegal  of  ta  bebe  alco-  Un  cantidad  di  metodo  for  E panico ta drenta na e may-  fisico severo, manera ta con-  unnan  cu  ta  uza  marihuana
            hol”, un mayor ta bisa.      di  tactica  di  crea  miedo  via  ornan  ora  nan  yiunan  cum-  oci  cerca  otro  droga  manera  ‘nunca ta purba un otro droga
                                         tecnica  di  resistencia  ta  e  insa uza alcohol y droga, cual   alcohol  of  heroine,  un  mi-  ilegal’.  Investigacion  ta  bisa
            Segun  estudio  ta  splica  pa  maneho  di  cero  tolerancia,  por bay for di man. Pa e mo-  noria cu ta uza ta haya psico-  cu  gran  mayoria  di  adoles-
            por  compronde  e  uzo  di  y cu test di droga a keda uza  tibo aki mester sa e diferen-  logicamente dificil pa modera  cente  cu  a  purba  marihuana
            droga bou di adolescentenan  pa persuadi y obliga hoben pa  cia, sino ta perde credibilidad.   e uzo of stop.”      no a bira dependiente y tam-
            ta necesario pa compronde e  abstene, en bes di uza tecnica  “Cualkier  substancia  tin  su                         poco ta uza riba base regular.
            contexto  den  cua  e  ta  crece.  nobo y sofistica cu ta enfatisa  riesgo, pero nos tin cu papia   Agregando  cu  gran  mayoria
            “Alcohol, tabaco, cafeina y re-  tuma bon decision.       tocante alcohol y otro droga   di  esunnan  cu  ta  experien-  Mayoria di e conseho di bisa
            medi receta tin tur caminda”,                             di manera adecua, y sa e dife-  cia  dificultad  cu  marihuana  ‘no uza of no bisa nada’ ta di-
            sr.  Wauben  di  ILA  founda-  Ta  haci  lo  posibel  pa  stop  e  rencia di abuso y uzo.”  tabata  tin  caba  problema  di  rigi riba e prevencion di uzo.
            tion  ta  splica.  E  ta  bisa  cu  a  adolescente  pa  experimenta                    salud mental previo, cu sola-  E les ta caba despues di duna
            pesar cu ta exigi hubentud pa  cu droga riba mensahenan di  Segun  investigacion  ta  bisa   mente ta wordo accentua pa  instruccion pa abstene. Nin-
            ta liber di droga, e ta wordo  prevencion,  pero  ta  impor-  cu alcohol ta contene e riesgo   cannabis.  E  por  tin  casonan  gun  informacion  ta  wordo
            bombardea  cu  mensahe  pa  tante pa ‘haci diferencia entre  mas  grandi  ‘pa  nos  huben-  di  dependencia,  manera  ho-  duna  con  pa  evita  problema
            medica ‘nos mes cu cantidad  uzo  y  abuso’.  Agregando  cu  tud’.  “A  duna  mal  informa-  ben  cu  ta  bay  riba  variedad  of preveni abuso pa esunnan
            di substancia’.              tin hende ta uza tur dos ter-  cion   tocante   marihuana,   di  substancia  y  aspectonan  cu ta experimenta.
                                         mino den otro. Ta exagera e  uzando miedo pa hoben ab-    social  den  nan  bida,  manera
            “Tin  persona  cu  ta  uza  al-  definicion di cualkier uzo di  stene. Specialmente awo cu e   pobresa,  famia  disfuncional,  Pa locual ta trata e definicion,
            cohol  pa  celebra,  cafeina  pa  droga  ilegal  ta  wordo  con-  movemento legalisa ta creci-  violencia  familiar  den  co-  ta  haya  excitante  pa  tuma
            boost cu energia. Droga cu ta  sidera como abuso.         endo”, Wauben a bisa.        munidad, falta di apoyo den  riesgo, no lo abstene comple-
            riba receta pa kita nos depre-                                                         sistema,  hasta  rebeldia  di  tamente  den  purba  alcohol,
                                                                                                                                marihuana of otro droga.  E
                                                                                                                                mandato  di  solamente  ab-
                                                                                                                                stencion  ta  pone  adultonan
                                                                                                                                den  un  posicion  cu  nan  no
                                                                                                                                tin nada di bisa na e hoben-
                                                                                                                                nan.

                                                                                                                                Adolescentenan  lo  haci  nan
                                                                                                                                mesun  escogencia  tocante
                                                                                                                                alcohol  marihuana  y  otro
                                                                                                                                droga. “Si realmente nos kier
                                                                                                                                minimisa  abuso  di  droga  y
                                                                                                                                otro  problema  di  droga  bou
                                                                                                                                di  adolescente  cu  ta  experi-
                                                                                                                                menta, nos mester di un otro
                                                                                                                                strategia  cu  ta  inclui  educa-
                                                                                                                                cion comprendibel, y uno cu
                                                                                                                                ta  pone siguridad na prome
                                                                                                                                luga.  Ningun  droga,  incluy-
                                                                                                                                endo marihuana, ta comple-
                                                                                                                                tamente sigur.”
                                                                                                                                E  forma  di  crea  un  imagen
                                                                                                                                di  marihuana  lo  por  bira    e
                                                                                                                                punto  debil  di  e  programa
                                                                                                                                actual di prevencion di droga,
                                                                                                                                pa motibo cu e ‘tin asina hopi
                                                                                                                                exageracion  y  desinforma-
                                                                                                                                cion cu ta contradeci e obser-
                                                                                                                                vacion y experiencia di e me-
                                                                                                                                sun  hobennan’.  “Como  re-
                                                                                                                                sultado,  adolescente ta perde
                                                                                                                                confiansa  den  nos  mayor  y
                                                                                                                                educador  cu  ta  conta  nan”,
                                                                                                                                Wauben a bisa.
   26   27   28   29   30   31   32