Page 4 - bon-dia-aruba-20170401
P. 4
4 LOCAL
Diasabra 1 aPriL 2017
Conseho Consultivo ta critico cu Caft y cu resultado di areglo di disputa
ORANJESTAD - Den nativa cu e islanan ta fabo- segun RvA. Si e plannan ta constata cu a cumpli ion encuanto presupuesto
su relato anual di 2016, rece. Esey muy probable- actual di gobierno Hulan- cu norma di un deficit di y cambio den e esaki, y ta
Conseho Consultativo mente lo keda na un deseo, des sigui nan rumbo, e ca- no mas cu 3,7%. Pero pa controla con e gastonan ta
(Raad van Advies, RvA) ya cu ta nan mes a propone sonan aki lo termina cerca 2016 RvA ta constata cu bay. Pero seguidamente for
ta dedica atencion spe- e forma aki den un con- Raad van State, cu conseho esey no ta e caso y na su di e publicacionnan di Caft
cial na dos tema impor- seho anterior na gobierno pa gobierno di Reino. debido tempo gobierno no por destila si e presu-
tante: e situacion encu- di Reino. Cu e proyecto di Un consideracion impor- lo mester compensa esaki. puesto proponi ta hiba den
anto e areglo di disputa ley aki anto, e relacionnan tante cu nos no ta mira den Motibo pa no por cumpli direccion di financia publi-
den Reino, y e funciona- den Reino lo keda manera e relato di RvA pa loke ta na 2016 segun RvA ta cu co duradero, mientras cu
mento te awor di Caft. nan ta y no lo tin un areglo e areglo di disputa ta, cu di gobierno a tuma como esaki ta e meta final. Segun
Un analisis di Bon Dia di disputa cu un corte im- ningun forma, tampoco si pronostico un crecemento RvA, loke tabata un instru-
Aruba di e temanan aki. parcial pa husga caso. un dado momento e tres economico di 3,8% com- mento, e deficit maximal
islanan lo por convence para cu 2015, mientras cu estableci pa e ley, a bira e
Pa loke ta e areglo di con- RvA ta señala tambe cu Hulanda cu ta miho pa Banco Central na septem- meta riba su mes. Caft ta
flicto, RvA ta constata cu banda di e disputanan to- Corte Superior atende e ber 2016 caba a constata cu demasiado enfoca riba e
no a yega un fin na e dife- cante aspectonan consti- disputanan huridico aki Aruba tabata bayendo den ‘cijfers onder de streep’,
rencia di opinion di e tres tucional, tin un tereno (di cu por surgi entre e part- direccion di un crecemen- expresion berdad uza mas
islanan hunto (Aruba, Cu- posibel disputa) cu no a bin nernan den Reino, y esey to negativo pa e aña. Esey di un biaha pa prof. Bak-
raçao y St. Maarten) y esun na bista ainda y cu ta digno ta cu apelacion pa motibo a resulta asina tambe, cu e ker como presidente di
di Hulanda riba e punto di consideracion. Esey ta e di un disputa a reis di un consecuencia cu pa varios CAFT. Cu gobierno a
di ken mester ta e instan- hecho cu den ultimo añan- intervencion di Reino, por tipo di impuesto gobierno yega na e cifra via tur tipo
cia hudicial cu lo mester an a bin hopi mas uzo di ehemplo bao di articulo 43, a cobra considerablemente di entrada incidental cu
trata e casonan someti na cierto articulonan di Statu- lo no tin nunca un efecto menos cu nan tabatin pre- nan mes ta regla, pa Caft
su huicio y duna un vere- ut, cu den pasado no tabata di suspension di e medida supuesta. RvA ta constata no ta problema.
dicto o conseho. E Con- uza, o tabata uza di otro (‘opschortende werking’) cu pa loonbelasting, BBO,
sehonan Consultativo di e forma. Esaki a bira special- cu Reino ta aplicando. Den invoerechten y accijnzen Asina segun RvA ta surgi
tres islanan tambe den nan mente mas frecuente des- practica esey ta implica cu gobierno a cobra hunto oportunidadnan perdi pa
consulta colegial a yega na de e cambionan relaciona no por deshaci di e me- Afl. 55 miyon menos. Ta yega na financia publico
conclusion cu ta miho pa cu 10-10-10, unda tabatin dida tuma pa Reino, aunke entradanan incidental cu duradero y sostenibel. Y
pone e tratamento di dis- hopi mas acuerdo di coop- cu despues por haya rason e acuerdo pa opera e re- de paso e no ta haci e tra-
puta asina den man di un eracion entre diferente pais completo o parcialmente di fineria atrobe, y extra en- bao di RvA mas facil cu
corte imparcial. unda a traspasa facultad pa e instancia cu mester husga trada di winstbelasting, a tin un tarea un poco mas
otro. Nan ta menciona den e apelacion. Esey tabata e percura pa trece un poco amplio cu esun di Caft.
Hulanda ta keda mantene e esey: caso tambe den e conflicto balansa den e asunto, pero Tambe RvA ta nota cu nan
posicion cu nan ta desea un - Articulo 38, cual cu a surgi na 2014, unda cu cu un deficit mas halto cu no ta disputa e utilidad di
seccion di Raad van State, ta brinda e posibilidad pa Raad van State a conclui e 2,0% proyecta segun e ley e supervision financiero,
e ‘Afdeling Advisering’ pa paisnan den Reino colabo- (un aña despues) cu gobi- di Caft. loke ta resulta importante
duna un conseho cu ta ‘di ra cu otro riba tereno cu en erno di Reino no a actua tambe pa financista den
peso’ (‘zwaarwegend’), principio ta pertenece na completamente corecto. E critica mas severo di RvA exterior, pero RvA ta spera
pero e ta keda un conseho nan tereno autonomo; Mientras tanto, gobierno ta concerni tanto gobierno cu lo por bin un reorienta-
na Conseho di Ministro - Articulo 43, cu ta di Reino a haci caba loke como Caft y esey ta cu RvA cion di e manera di eherce
di Reino. E islanan ta keda duna e obligacion pa e nan a propone cu e medi- ta haya cu ambos ta carece e supervision financiero,
para riba e deseo di un in- paisnan mes percura pa ga- da. E conseho o veredicto di un vision a largo plaso pa esaki bira mas orienta
stancia – un hues indepen- rantisa den nan legislacion lo por sirbi como guia pa unda nan ta bay. Segun riba logra financia publico
diente – pa atende e caso- y gobernacion e derecho y futuro caso, esey si. RvA, Caft ta duna opin- duradero.
nan di conflicto, y ta pro- libertadnan humano, sigu-
pone pa Hoge Raad (Corte ridad legal y bon gober- Contal cu ta parce cu esaki
Superior) ta e instancia ey. nacion y di otro banda ta ta e final, por lo pronto, di
duna autorisacion (y oblig- e debate di varios aña, pa
Mientras tanto, segun e acion) na Reino pa percura duna contenido na e arti-
relato d RvA, e asunto ta pa esaki tuma luga. culo 12a di Statuut, cu ta
asina leu caba cu den su - Articulo 52 ta duna defini esaki, pero no na sat-
sesion di 20 januari 2017, e posibilidad pa un pais isfaccion di e islanan.
Conseho di Ministro di traspasa via un ley fac-
Reino a aproba un proyec- ultadnan autonomo na Evaluacion Caft
to di ley conteniendo e Gobernador como organo Banda di e critica cu RvA
pensamento Hulandes de- di Reino o na gobierno di tabatin caba na momento
scribi aki. Seguidamente e Reino. Naturalmente mes- cu e ley cu ta regarda Caft
proyecto di ley a keda en- ter trata di facultadnan di tabata den proceso di apro-
trega na Raad van State pa gobernacion. E hecho aki bacion, den e relato aki
nan conseho. Cu esaki, se- no ta implica solamente RvA a duna su opinion
gun RvA, e proceso a bira cu reflexion riba e ember- encuanto e efecto cu e ley
un tipo di ‘kroonberoep’, gadura constitucional di e y funcionamento di e co-
nada mas. Esaki ta un señal medionan aki ta significa- legio tabatin te awor. Den
cla cu na nivel di Reino ta tivo, pero tambe riba e po- su evaluacion RvA ta toca
sigui cu nan pensamento sibilidad pa trata disputa cu tambe e asunto di e pre-
(di Hulanda), a menos cu ta surgi den aplicacion di e supuesto y cumplimento
awor Raad van State lo tipo di instrumento aki. E cu esaki pa e añanan cu a
mester cambia di idea y tipo di disputa aki ta imagi- transcuri mientras tanto
laga nan opinion bay mas nabel, manera e ultimo Caft ta den funcion, cu
den direccion di e alter- añanan a keda demostra, ta 2015 y 2016. Pa 2015