Page 39 - AHATA
P. 39
34 Djarason 13 Febrüari 2019
ARUBA
Sector priva tambe mester asumi su
responsabilidad den combatimento di corupcion
OR ANJEST AD. - corupcion di “petty cash” cu mas grandi y mas conoci
Recientemente Minister ta corupcion administrativo, contra corupcion den Latino
Plenipotenciario na loke na Aruba nos ta America.
Washington DC a atende cualifica como tuma placa E compania Odebrecht pa
un dialogo organisa of regalo pa fabornan medio di soborno di casi 788
pa e organizacion “The politico of haya faboritismo miyon dollar a logra haya
Dialogue” cu a carga e tema: den ilicitacion a cambio di mayoria di e contractonan
“Corruption Prosecutions in beneficionan y (b) “grand di obra publico den 11 pais
the Americas: A Comparative corruption” cu ta abuso di den Latino America.
Analysis”. Miembronan di poder na alto nivel a costa Riba e pregunta pakico
panel tawata: Rodrigo Janot, di derechonan humano di bo algun caso di investigacion
ex procurador general di pais y bo comunidad henter. ta exitoso y pakico algun
Brasil, Jose Ugaz, abogado Ugaz ta comenta cu no ta exitoso of pakico
na Peru y presidente di corupcion den Latino algun caso no ta ni tuma
transparencia internacional, America ta un problema luga, tur cuater panelista
Claudia Paz, y ex procurador sistematico y structural a bisa cu e ta depende compila y analisa tur e color crime” como algo
general di Guatemala y Argentina, Brazil, di varios factor pero datanan y auditoria. Tambe normal y no ta consider’e
Kevin Gingras, ex abogado Peru, Venezuela, Colombia esunan di mas importante tecnologia avansa di awo a un crimen.
di Corupcion International y Ur uguay tawatin ta: cu e ta depende si yuda e paisnan y fiscalia Paz a enfatisa cu no ta
pa US Department of Justice. presidentenan of alto e pais tin trias politica masha hopi mes cu nan paso e ta un custumber
Presidente di Inter- funcionarionan cu a wordo (separacion di poder), si investigacionnan. Otro cos pa regala of duna placa
American Development persigui pa corupcion pero tin boluntad politico pa cu a yuda Guatemala hopi na gobernantenan of alto
Bank, Sr. Michael Shifter, a no tur caso tin un resultado persigui mandatarionan den su combatimento di funcionarionan esaki ta
habri e session bisando cu exitoso. E casonan di Lava of alto funcionarionan of corupcion ta nan reforma hacie aceptabel of legal.
unda cu tin corupcion no Jato, Odebrecht, Fujimori comerciantenan corupto, normativo y legal. Nan a P’esey e ta di opinion
tin desaroyo. E la sigui bisa Montesinos, Dólar del si e ley di e pais ta permiti introduci castigonan mas cu e defensa cu varios
cu na Latino America tin Futuro, Lord Rolls Royce pa nan wordo persigui of severo pa corupcion y fraude comerciante a uza den corte
dos tipo di corupcion: (a) ta algun di e casonan di si e personanan aki tin y nan a ratifica e “anti- durante e varios casonan
impunidad, si e fiscalia y corruption treaty”, nan a aki, cu si nan no paga e
huesnan ta independiente haci tapping posibel, nan a soborno of duna placa na
y nan tin nan mesun independisa e presupuesto e gobernante e ora nan no
presupuesto independiente di fiscalia y e huesnan y nan ta haya e proyecto, y p’esey
y e experticio y capacidad a cuminsa uza companianan nan ta haya nan mes obliga
pa haci investigacionnan independiente di gobierno di haci nan mes culpabel na
grandi y si e pais por conta pa haci auditoria. corupcion, ta uno baho y
cu ayudo internacional Mayoria di e corupcion ta sin base. E ta di opinion cu
pa datanan y experticio. E sosode ora tin licitacionnan e comerciante mester sa cu
exito den e caso Odebrecht no transparante, ora cu e esaki no ta bon y ta contra
tawata e ayudo di Suisa cuerpo di aduana di e pais ley y cu nan tin cu carga nan
pa a entrega tur e datanan ta corupto y ora bo fiscalia y responsabilidad pa pone
bancario di mas di 1000 huesnan tin miedo of tambe un paro na corupcion y pa
sospechoso pero tambe e ta corupto y si e pueblo y entrega keho contra esaki y
ayudo di expertonan pa comercio ta acepta “white no pa tambe bira complice.
For dia 1 februari fase transitorio a termina y
Lo kita tur tereno
otorga cu no a wordo uza
ORANJESTAD. - Ta terminonan stipula pa februari 2019, Minister
exactamente 1 aña cu construccion tuma lugar, Otmar Odubre a anuncia
Ministerio di Desaroyo e terenonan tabata keda cu control lo inicia riba tur
Teritorial, Infrastructura y habri (sin desaroya) pa tereno cu no ta wordo uza
Medio Ambiente y Directie hopi tempo. A pone un n’e momentonan aki of cu conforme e acuerdonan haci. (comercial of residencial)
Infrastructuur en Planning periodo transitorio di 1 aña no a wordo uza cu e destino Importante pa personanan cu no ta cumpliendo cu
(DIP) a anuncia e maneho p’e diferente casonan aki, poni den e contract cu nan sa cu den e acuerdonan ta condicionnan poni den nan
nobo, habri y transparente pa cual considerando cu e tin cu Gobierno. E grupo indica cu construccion di contract. Pues si no cumpli
pa otorgamento di tereno aña awor a pasa ta cuminsa aki lo ricibi notificacion for p.e. un cura rond di e tereno cu e ‘erfpachtsvoorwaarden’
comercial y residencial. implementa e maneho nobo di DIP, indicando cu nan of dor di rosa e tereno, cu cu ta encera cu dentro di
Den cuadro di esaki aki riba tur cu ta ocupa no ta den cumplimento cu esakinan no ta considera tanto tempo mester cumpli
a pone terminonan p’e terenonan cu ta pertenece e condicionnan poni den como construccion. Pa y/of finalisa e proyecto.
terenonan aki wordo na pais Aruba. Minister nan ‘erfpachtsvoorwaarde’. resumi, for di 1 februari Gobierno tin e derecho
desaroya. Considerando Otmar Oduber ta splica e Cual ta nifica cu Gobierno 2019 e aña transitorio a pa bisa cu e propiedad ta
e ‘gewoonterecht’ crea proceso aki. lo por pidi e terenonan aki termina y lo mira cu mas y wordo tuma over bek pa pais
durante añanan pa motibo Durante di conferencia bek cu pa hopi aña no a mas carta lo wordo dirigi di Aruba, Minister Oduber a
cu den pasado no tabatin di prensa di dialuna 11 di wordo desaroya/construi parti Gobierno/DIP n’e grupo finalisa.