Page 12 - 20190713

12 Antilliaans Dagblad Zaterdag 13 juli 2019
Curaçao

CYMBAL-ZAAK (1)

‘Het leek wel een gold rush’
enezolanen zagen onder goed aankopen. Zo kwamen ze niet in de nieuwe strategie
president Hugo Chávez erbij Monterrey Las Vegas pasten. ,,Het was voor mij
V (en na diens dood nog Shopping Center, Monterrey duidelijk dat de toekomst zat
veel erger onder zijn opvolger Esperamos Shopping Center in ‘brands’ en niet in de Mon-
Nicolás Maduro) hun bolívars en Monterrey Santa Rosa. terrey-winkels. Het was echter
elke dag in waarde verminde- Al eerder was er Pygmalion altijd moeilijk om de winkels
ren en wilden massaal dollars Real Estate. Deze kocht in van Monterrey te sluiten om-
inslaan. Doordat de officiële 1992 een zevental panden van dat mijn vader daar veel waar-
door de regering in Caracas Max Henriquez, een van de de aan hechtte.” De
vastgestelde koers veel meer aandeelhouders van de MCB. Grynszteins hebben daarna
dollars opleverde dan bolívars In 1995 werd een Tommy ook nog enkele agentschappen
eigenlijk (op straat) waard Hilfiger-winkel op Sint Maar- van geldkantoren Western
waren, werd het voor Venezo- ten geopend. Aruba, St. Martin Union geopend met alles bij
lanen interessant om zo winst en St. Thomas volgden; in elkaar vier winkels.
te behalen op het grote koers- totaal vijf Tommy Hilfiger-win- ,,Toen wij in augustus 2007
verschil. Voor Venezolanen kels. Maar in 2001 zakte de de allereerste swipe deden,
was swipen daarom uiterst omzet ‘dramatisch’, waarop bestond ons familiebedrijf uit
winstgevend. Ondertussen kwamen de Venezolanen ‘met duizenden’ de stad in deze winkels weer werden bijna twintig winkels”, aldus
Maar niet alleen voor Vene- om hun tegoed te swipen. afgestoten. ,,Vervolgens rich- Isaac.
zolanen; iederéén maakte ten wij ons op Del Sol, Swatch Iedereen deed mee: super-
winst: ,,Alleen winst, en meer we een paar klanten.” Toen mensen om te swipen”, aldus en Furla. markten, autoverhuurbedrij-
winst”, meldt Isaac in zijn kwam de eerste agent: Daniel de verklaring van Isaac. De Op voorstel van zijn broer ven, hotels, winkels (klein en
verklaring. De ‘swipe’-kanto- Lutz, een Venezolaanse jonge- agenten zorgden wel voor 85 Omer is de focus van Monter- groot), de vrije zone. ,,iedereen
ren, de agenten en hun sub- man. Met hem ging alles via procent van de omzet. Isaac rey vervolgens geheel verlegd die een pinautomaat had, deed
agenten die op grote schaal CNP, dus alleen door het in- had er zijn handen vol mee: naar de specifieke formules en mee. Het was een open gebeu-
cliënten aanbrachten, de lokale toetsen van de cardnummers. ,,Ik was altijd druk, altijd druk, besloten om de oude ‘lower- ren. Ik heb het niet eens over
commerciële banken en later ,,Hij stuurde ons dagelijks drie 70 tot 80 uur per week met end’-winkels te sluiten omdat gedogen. Zodra je aankwam
ook internationale banken. pagina’s op met daarop lijsten uitzondering van de Sabbat.” op het vliegveld stonden er
In het begin had elke Vene- met namen, creditcardnum- In zijn verklaring vertelt taxichauffeurs met
zolaan het recht om per kalen- mers en het bedrag dat geswi- Isaac ook over zijn vader, die (reclame)borden over waar
derjaar 8.000 dollar aan bolí- ped moest worden.” was begonnen met één winkel men kon swipen. In sommige
vars te wisselen tegen de offici- Ondertussen kwamen de aan de Breedestraat in Otro- gevallen was er zelfs privé-
ële koers; 5.000 dollar CP Venezolanen ‘met duizenden’ banda. In de jaren 60/70 ken- transport geregeld. Het was zo
(=Card Present) voor reizen de stad in om hun tegoed te de Curaçao een grote bloei en overduidelijk dat het airport-
naar het buitenland en 3.000 swipen. ,,Het was een gekken- het bedrijfje waar zijn vader management met speciale
dollar (CNP=Card Not Present) huis, dat kon iedereen zien en mee was begonnen, groeide ophaalregels kwam omdat het
voor bijvoorbeeld internetaan- iedereen die mee kon doen dan ook in rap tempo. ,,Vanaf zo druk was op het vliegveld.”
kopen. deed er aan mee. Bij alle win- het begin was zijn levensstijl Isaac verder: ,,Het leek wel
De belangrijkste landen voor kels waren er borden ‘áccepta- keihard werken, eerlijk zijn en een ‘gold rush’. Mijn vader
Venezolanen om naar toe te mos cupo aqui/we swipe here’) altijd positief blijven,” aldus vertelde me dat het in de jaren
gaan om er te swipen waren geplaatst. In het begin was het Isaac over zijn vader Nachman 70 tot en met 1982 ook zo was,
Curaçao, Panama en Colombia geen kunst, het enige wat je Grynsztein. ,,Uiteindelijk druk, bomvolle vluchten, alles
en in mindere mater Ecuador nodig had, was een pinauto- kreeg hij door hard werken van vol en leuke sfeer.” Er was
en Peru. ,,Het was een publiek maat.” In een kleine economie MCB Bank een kleine lening, zoveel vraag naar contant geld
geheim dat het gebeurde”, als Curaçao deed het swipen die hij binnen enkele maanden dat pinnen bij een bankauto-
aldus de verklaring van Isaac opeens de hele economie op- daarna terugbetaalde.” maat soms niet lukte ‘omdat
in het kader van de lopende bloeien, vertelt Isaac. ,,Het was Het bedrijf groeide onder de Isaac verder: ,,Het leek wel een het geld overal op was’. ,,In
strafzaken. ,,In ieder geval op een ware invasie van Venezola- namen Monterrey en La Linda, ‘gold rush’. In 2007/2008 2007/2008 waren er tijdens
Curaçao. ‘Swipe maar’, het nen.” beide lang tijd een begrip op waren er tijdens de feestdagen de feestdagen in december
werd door niemand gezien als Het familiebedrijf, dat in Curaçao. ,,Curaçao was een in december gewoon geen gewoon geen dollars te krijgen.
strafbaar, laat staan als witwas- 1969 door de op Curaçao ge- soort mekka voor inkooptoeris- dollars te krijgen. De banken De banken hadden niet eens
sen”, schrijft de oudste broer boren vader Nachman ten, meestal uit Venezuela.” hadden niet eens dollars, zo- dollars, zoveel werd er opgeno-
Grynsztein, die al eens eerder Grynsztein van Pools joodse Het bedrijf groeide uit tot vier veel werd er opgenomen.” men.”
was vervolgd (en vrijgespro- afkomst met Monterrey Tra- winkels op Curaçao en twee op
ken) voor witwassen en in zijn ding Co. nv was opgericht, Aruba. In 1982 was er echter
verklaring aangeeft ‘dat nooit ging met steeds meer agenten de grote crisis - ook toen al - in
meer’ te willen meemaken. werken. ,,Deze agenten brach- Venezuela, met de devaluatie
,,Amrans contacten via zijn ten in de eerste jaren de klan- van de bolívar. Daardoor kwam
schoonfamilie groeiden en ten naar ons kantoor, soms het toerisme uit het zuider-
voordat wij het wisten hadden waren er wel rijen van 150 buurland tot stilstand. ,,Dat
was voor mijn vader zijn eerste
schok.” Toch bleef hij niet bij
de pakken neerzitten en volg-
den meer winkels, zoals Chuli-
simo.
Isaac beschrijft zijn vader als
iemand die niet veel praatte
maar juist veel deed voor zijn
familie. ,,Ik denk dat mijn
vader een grote winkelketen
wilde opbouwen met alle zo-
nen in het bedrijf. Dat was
voor hem een belangrijke Iedereen deed mee: supermarkten, autoverhuurbedrijven, hotels,
droom.” De strategie was na- winkels (klein en groot), de vrije zone. ,,Iedereen die een pinauto-
,,In het begin was het geen kunst, het enige wat je nodig had was dat Isaac in de zaak kwam maat had, deed mee. Het was een open gebeuren. Ik heb het niet
een pinautomaat.” In een kleine economie als Curaçao deed het gericht op groei: meer winkels eens over gedogen. Zodra je aankwam op het vliegveld stonden er
swipen opeens de hele economie opbloeien, vertelt Isaac. openen en meer onroerend taxichauffeurs met (reclame)borden over waar men kon swipen.”