Page 3 - bon-dia-aruba-20181027
P. 3
A3
LOCAL Diasabra 27 OctOber 2018
Dayanne Valdink:
‘Ta importante pa mayornan stimula nan yiunan pa siña idioma’
ORANJESTAD – Den un
reciente encuesta cu Bon Di un orario di scol mainta te
Dia Aruba a haci riba me- merdia, no por spera pa e juf-
dionan social, a puntra ki frouw papia Hulandes com-
comunidad ta pensa cu na pletamente cu e muchanan.
scolnan lo introduci Pa- “Hulanda ta leu caba cu esa-
piamento manera idioma ki, na Aruba esey ta un prob-
di instruccion. lema. Na Aruba mester por
pensa kico nos ta bay haci.
Dayanne Valdink, kende ta E meneer cu juffrouwnan
juffrouw di scol MAVO, a ainda ta papia Papiamento
splica tocante esaki, mirando y Hulandes pa motibo cu e
cu muchanan na scol tin difi- muchanan no ta compronde
cultad cu idioma Hulandes. e idioma y tampoco ta domi-
El a aclara cu esaki ta conta pa na esaki manera mester ta.”
e esunnan cu ta Latino y pa
esunnan Arubiano mes. Un di e fout mas grandi, se-
gun sra. Valdink, ta pasa cu
Sra. Valdink ta cuminsa splica na Aruba hende ta ‘vertik di
cu e muchanan awendia ta papia Papiamento’. E ta bisa
siña un idioma miho ora nan cu na diferencia di Hulanda,
ta tende esaki pafo di scol. E un persona cu ta bay biba ay-
ta agrega si cu ta importante anan mester haci un curso di
pa mayornan papia nan me- integracion pa asina demostra
sun lenguahe na cas cu nan cu e ta siñando Hulandes. E
yiunan. “Si e tata ta papia Pa- ta continua splica cu si e per-
piamento ta keda asina, si ta sona no haci e curso, e no ta
Spaño of cualkier idioma di haya permiso, pa e motibo cu
unda e famia ta.” tin cu integra na nan cultura
of siña cosnan basico.
E ta continua splica asina e
mucha ta siña idioma den Bon Dia Aruba a puntra sra.
otro manera. Esaki ta pasa pa Valdink ki e ta pensa ta e cam-
motibo di un ‘na school pro- bio necesario pa e muchanan
grama’, cu ta manera un tra’i aki por lanta ta tende idi-
merdia cu e mucha por siña omanan. El a contesta cu e no
Hulandes door di tende esaki ta bisa cu e ta obliga hende pa
pa medio di television. papia Hulandes pa e motibo
cu e sa ta un idioma dificil,
Segun sra. Valdink, no tin un cu e ta haya for di chikito un
miho manera pa reproduci of persona mester lanta cu esaki.
‘oefen’ algo cu pa medio di Pero e ta agrega si cu mester
scucha. “Esey ta e manera, na mantene e idioma cu ta wor-
cas cu e stimulacion cu pro- do lanta cu ne na cas. “E idi-
gramanan na Hulandes cu oma cu bo ta papia cu bo yiu
nan ta studiando na scol.” ta importante, pero crucial
pa mustra interes den e edu-
Sinembargo, sra. Valdink ta cacion di nan yiu of yiunan.
remarca cu e ta importante pa Ta importante pa mayornan
mayornan, a pesar cu nan pa- realisa cu hopi biaha nan yiu
pia Spaño, pa nan ta involu- mester di ayudo, paso nan no
cra den e bida di nan yiunan, ta enfatisa riba esey.”
‘mustra interes y ta preocupa
den e mucha su siñamento’. Segun sra. Valdink ta bisa cu
na Hulanda, pa keda papia
E ta bisa cu ta bon pa e mucha e persona su mesun idioma
sinti su mes den un ambiente ta importante, pero di un
sigur pa siña. E mayornan, manera of otro pa siña e idi-
segun sra. Valdink, mester omanan afo di scol. Na Aru-
apoya e mucha den tur su ba e ta remarca cu Setar por
lesnan y asina e sigui studia bin cu canalnan di Hulanda,
e idioma cu nan ta ricibi na ‘por ta e ta sali un poco mas
scol. caro’, pero e ta bisa cu esey ta
e necesidad di e muchanan. pa nan no ta mucho impor- piamento of Hulandes? E ta den bida, asina sra. Valdink ta
Sra. Valdink ta bisa cu si e Den un otro manera e mes- tante pa haci inversion.” bisa cu e muchanan aki, e pais splica.
mayornan no ta compronde ter por scucha esaki cu no ta unda nan ta bay sigui su estu-
e lesnan cu nan yiunan por solamente na scol. Un programa cu segun dio ta Hulanda. “Como mayor bo lo desea pa
haya pa motibo di Hulandes, sra. Valdink tabata stimula e canalnan di entretenimento
pero pa nan ta parti y cura- Un ehempel cu sra. Valdink muchanan por ta Mente In- Sinembargo e conseho cu pa boso yiunan lo ta na Hu-
sha, esaki ta stimula e mu- a menciona, ta cu na Hulan- teligente. E ta agrega cu esey sra. Valdink tin pa bisa cu landes? En bes di e canal Kin-
cha. “Aunke bo no ta papia da e Cartoon Network ta na ta un programa educativo. e solucion pa asina yuda e deruurtjes na canal Ingles of
e idioma, no ta haci esey un Hulandes, manera nan a bay E ta compronde cu departa- muchanan aki awendia ta pa Spaño, e lo ta na Hulandes
problema. E ta importante pa Francia e idioma a cambia mentonan kier lanta Papia- ‘introduci idioma pa medio manera Disney junior, Nick
mayornan duna e apoyo aki automaticamente na Frances. mento, pero ora mucha bay di nos television’. Cu idi- jr, Cartoon Network, Pebble
sin mester sa Hulandes of e “Si Hulanda tin’e ‘kant en un voortgezet onderwijs, oma Hulandes aden. Tambe tv, Nick hits”, sra. Valdink ta
idioma cu e mucha ta siña na klaar’ ta cuenta di ‘stream’ en anto e mucha ta den boven- tin novelanan pa hobennan termina bisa.
scol.” bibo aki na Aruba. Pero kere bouw, ki ta bay siña afo Pa- cu ta siña di topiconan social